EYT’de SGK borçlanmalarında en çok merak edilenler

Sosyal güvenlik uygulamalarında hizmet borçlanmaları bazı durumlarda eksik prim gün sayılarını geriye doğru hemen doldurularak emekli olunması, bazı durumlarda emeklilik için gereken yaş koşulunun 1-2 yaş öne çekerek daha erken yaşta emekli olmak için avantaj sağlamaktadır. Yeni yıla sayılı günler kala çok sayıda okurumuz özelikle askerlik borçlanması ve doğum borçlanması ile ilgili sualler yöneltmektedir. Bu suallere yapılacak EYT düzenlemesi kapsamında cevap aradık.

 

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı’nın en son yapmış olduğu açıklamada artık bugün EYT koşullarının açıklanacağı yönündedir.Bu bağlamda askerlik borçlanması ve diğer hizmet borçlanmasına ihtiyacınızın olup olmadığını, ne kadarlık süre için borçlanma gereksiniminiz olduğunu açıklanacak koşullara göre yapmanız daha sağlıklı olur.

31 Aralık 2022 tarihine kadar yapılacak askerlik, doğum ve diğer tüm hizmet borçlanması maliyetinin aynı kalacağını, değişmeyeceğinin altını çizelim.Yeni yıldan itibaren ise yeni yürürlüğe girecek asgari ücret üzerinden borçlanma bedelleri hesaplanacağından maliyet artışları olacaktır. Asgari ücretin %54,66 oranında arttığı göz önünde bulundurulduğunda ihtiyaç varsa bir an önce hizmet borçlanması yapılması lehte olacaktır.Askerlik borçlanmasını SSK’lılar e-Devlet üzerinden “4A Askerlik Borçlanması Başvurusu” linkinden SGK’ya gitmeden yapabilirler. Borçlanma bedellerinin süresinde ödenmemesi hâlinde borçlanma geçerli olmayacaktır.

SGK uygulamasında tüm hizmet borçlanmaları sigortalılık başlangıcını geriye doğru çekmemektedir. Sigortalılık süresini geriye doğru çeken hizmet borçlanmaları;Er veya erbaş olarak silah altında veya yedek subay, yedek astsubay okulunda geçen süreleri, sigortalı olmaksızın doktora öğrenimi veya tıpta uzmanlık için yurt içinde veya yurt dışında geçirdikleri normal doktora veya uzmanlık öğrenim süreleri,

 

Sigortalı olmaksızın avukatlık stajını yapanların normal staj süreleri, Hekimlerin fahrî asistanlıkta geçen süreleri ile sigortalı olmaksızın, Ecnebi Memleketlere Gönderilecek Talebe Hakkında Kanuna göre yurt dışına gönderilen ve öğrenimini başarıyla tamamlayarak yurda dönenlerden yükümlü bulunduğu mecburi hizmet süresini tamamlamış olanların, yurt dışında resmî öğrenci olarak geçirmiş oldukları öğrenim sürelerinin 18 yaşının tamamlanmasından sonraki döneme ait olan kısmı şeklinde sayabiliriz.

 

Kadınların doğum borçlanması ise sigortalılık başlangıcını geriye doğru çekmemektedir. Sadece stajyer-çırak olarak çalışan kadınların bazı hâllerde avantajı olmaktadır.Diğer yandan EYT’li olmak için prim ödenmiş sigorta başlangıcının 08.09.1999 tarihi ve öncesinde olması zorunlu şarttır.Bu tarih ve öncesinde sigorta başlangıcı olmamakla birlikte askerliğini ilk sigorta tarihinden önce yapanlar bazı durumlarda borçlanma yaparak 08.09.1999 tarihi ve öncesine çekebilmektedir.

 

Bu durumda EYT’li olup olunmayacağı yapılacak EYT düzenlemesine bağlıdır. Keza normalde bu kişilerin EYT’li olmaları gerekirken yapılacak yasal düzenlemede EYT kapsamın daraltılması için engellenmeleri söz konusu olabilecektir.

 

Borçlanma ile EYT’den emeklilik yapılacak düzenlemede engellense bile mesela erkeklerin özelikle 2000 yılı ve öncesinde sigorta girişleri bulunup bu tarihten önce askerlik yapmış olmaları hâlinde borçlanmış oldukları askerlik süresi kadar sigorta başlangıçları geriye gitmekte ve bu durumda daha erken emekli olabilmektedir.

 

Kadınlar da ise sadece kayıtlı staj sigortası olan kadınların bazı durumlarda doğum borçlanmasında erken emeklilik avantajı elde edilmesi mümkün olabilmektedir.

Hizmet borçlanmaları nedeniyle SGK’ya ödenmiş olan paraların iade edilmesinin yasal olarak mümkün olduğunu belirtelim.SGK borçlanmalarının iptal edilmesi ve borçlanma paralarının geri alınması için her şeyden önce SGK’dan emeklilik aylığı bağlanmamış olması şartına bağlıdır.

 

Henüz emeklilik maaşı bağlanmamış ise yazılı başvuruda bulunanların ödedikleri borçlanma tutarının tamamı, faiz uygulanmaksızın Türk lirası olarak iade edilmektedir.

 

Ayrıca SGK, borçlanmadan vazgeçme hâlinde kısmi iade yapmamaktadır.

 

Diğer bir ifadeyle, borçlanmanın bir kısmı iptal edilerek, bir kısmı geçerli sayılmayacaktır.

 

Örneğin 600 günlük doğum ya da askerlik borçlanması yapılmış ise bunun yarısının parasının alınması kalan yarısının parasının da bırakılarak hizmet kazanılması mümkün değildir.Ancak, birden fazla (örneğin hem yurt dışı hem de askerlik) borçlanma yapılmış ise talep sahibinin yapmış olduğu borçlanmalardan bir ya da birkaçından vazgeçme hakkı bulunmaktadır.