Hak sahipleri, bu parayı SGK'dan almayı unutmayın!

Sosyal Güvenlik Kurumu, birçok riske karşı sosyal sigorta yardımları sağlamaktadır. Bu yardımlardan biri de ölen sigortalıların eş, çocuk, ana-baba ya da kardeşlerine “cenaze ödeneği” veya “ölüm yardımı” adı altında verilen paradır.

 

Yapılan yardım miktarı her sene değişmektedir. Dolayısıyla her değişiklikte gazetemize yazan bazı okurlarımız ölen memur yakınlarına, işçi yakınlarına göre daha fazla ödeme yapıldığı, bunun yasal mı, yoksa yapılan yanlışlık sonucu mu olduğu yönünde sorular gelmektedir.

 

Daha önceki yazılarımızda da belirtiğimiz üzere her ne kadar tüm sosyal güvenlik kurumları tek çatı altında toplanmış olsa bile hâlen birçok farklı uygulama bulunmaktadır.Bu farklılıktan dolayı memur, esnaf ve işçilerin hak sahiplerine farklı tutarda ödemeler yapılması söz konusudur.

Sosyal Güvenlik Kurumu’nun yapmakta olduğu yardımlardan biri de halk arasında “Cenaze Parası” olarak bilinen cenaze ödeneğidir. Ölen sigortalının yakınları bu hakkın farkında olmadığından çoğu zaman başka gerçek ve tüzel kişiler ya da belediyeler almaktadır. Cenaze ödeneği;

> İş kazası veya meslek hastalığı sonucu,

 

> Sürekli iş göremezlik geliri, malullük, vazife malullüğü veya

 

> Emeklilik (Yaşlılık) aylığı almakta iken ya da

 

> Kendisi için en az 360 gün malullük yaşlılık ve ölüm sigortası primi bildirilmiş iken (ölüm tarihinde sigortalılık şartı gerekmemektedir),

Ölen sigortalının hak sahiplerine verilmektedir. Bu ödeneği, dul ya da yetim aylığı talebinde bulunurken aynı anda SGK’dan talep edebilirsiniz.

 

Cenaze ödeneği sayılan kişilere ödenememesi hâlinde cenazenin bu kişiler dışında gerçek veya tüzel kişiler tarafından kaldırıldığının belgelenmesi durumunda, cenaze ödeneği tutarını geçmemek üzere belgelere dayanan tutar, masrafı yapan gerçek veya tüzel kişilere ödenir.

 

Cenaze ödeneği için hak sahiplerince ölüm tarihini belirten bir dilekçe ile SGK’ya başvurulması şarttır.

 

Cenaze ödeneği tutarı her yıl bir önceki yıl için Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı tarafından açıklanan Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) değişim oranında artırılarak belirlenmektedir.

 

2022 yılı için TÜFE oranlarında ortaya çıkan değişim oranının %64,27 olarak açıklanması nedeniyle 2022 yılında 1.250,00 TL olan cenaze ödeneği tutarı 2023 yılı için 2.054,00 TL’ye yükseltilmiştir.

 

Cenaze ödeneğini almamış olanlar sigortalının ölüm tarihinden itibaren 5 (beş) yıl içinde alabilirler.

 

Emeklilik (yaşlılık, malullük veya vazife malullüğü) aylığı almakta iken veya kendisi için en az 360 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi ödenmiş olup da ölen 5510 sayılı Kanuna tabi kamu görevlisinin hak sahiplerine kendi kurumları tarafından ilgili mevzuat gereği ölüm yardımı hariç cenaze gideri, cenaze nakil gideri ödeneği veya bu mahiyette bir ödemenin yapılması hâlinde, SGK tarafından ayrıca cenaze ödeneği ödenmemektedir.

Gerekli şartların yeterli olmaması nedeniyle ölen sigortalıların hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanamaması durumunda, ölüm tarihi esas alınmak kaydıyla SGK (5510 s.) Kanununa göre hesaplanan ölüm toptan ödemesi yapılmaktadır.

 

Bu ödeme de müteveffa sigortalının eşine, çocuklarına, ana ve babasına yine SGK Kanununda belirtilen hisseler oranında paylaştırılmaktadır.

 

Ölüm toptan ödemesi yapılabilmesi için, hak sahiplerinin Gelir/Aylık/Ödenek Talep Belgesi ile bağlı olduğu SGK il müdürlüğüne başvurması gerekmektedir.

 

Gelir/Aylık/Ödenek Talep Belgesine; Malul çocuklar için sağlık kurulu raporunun ilave edilmesi elzemdir.

 

SGK Kanununa göre toptan ödeme yapılarak tasfiye edilmiş sürelerle borçlanılarak veya yurt dışı hizmetleri birleştirilerek ya da sonradan hizmet tespiti nedeniyle hak kazanılan sürelerin eklenmesi suretiyle ölüm sigortasından yararlanmak için gerekli olan prim gün sayısının tamamlanması hâlinde, hak sahiplerinin yazılı isteği üzerine aldıkları toptan ödemenin ödeme tarihi ile yazılı istek tarihi arasında geçen yıllar için her yılın gerçekleşen güncelleme katsayısı ile güncellenerek bulunan tutarın tebliğ tarihini takip eden ayın sonuna kadar ödenmesi hâlinde, bu hizmetler ihya edilmektedir.İhya sonucunda gerekli şartların yerine getirilmesiyle birlikte ölen sigortalının eşine, çocuklarına ve ana-babasına aylık bağlanması mümkün olabilmektedir.

***

“Mutluluğu ihtiraslarda değil kendi yüreğinizde arayın. Mutluluğun kaynağı dışımızda değil içimizdedir.” Lev Tolstoy