Kazasız iş yerlerine işsizlik sigortası primi teşviki
19 Nisan 2023 02:00 | Güncelleme :2 Ekim 2023 19:39
Sosyal Güvenlik Kurumu vasıtasıyla 20’ye yakın istihdam teşviki uygulanmaktadır. Her bir teşvikin ayrı bir fonksiyonu vardır.
İş sağlığı ve güvenliği konusunda tüm işverenleri teşvik etmek dolayısıyla iş kazası ve meslek hastalıklarının en aza indirilmesi için işsizlik sigortası fonundan belirli şartlarla işverenlere destek sağlanmaktadır.
FAYDALANMA ŞARTLARI
İşsizlik Sigortası Fonundan sağlanacak destekten İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında çok tehlikeli sınıfta yer alan iş yerleri faydalanmaktadır. Bu iş yerlerinin ayrıca 10’dan fazla çalışanının bulunması ve 3 yıl içinde ölümlü veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş kazası meydana gelmemesi şartları aranmaktadır.
Bu bağlamda iş kazası meydana gelmeyen iş yerlerinde çalışanların işsizlik sigortası işveren payı teşvik olarak bir sonraki takvim yılından geçerli olmak üzere ve üç yıl süreyle %2 yerine %1 olarak esas alınmaktadır.
TEŞVİK UYGULAMASININ KESİLMESİ
Destekten faydalanmakta olan iş yerinde ölümlü veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş kazası meydana gelmesi hâlinde takip eden aydan itibaren bu teşvik uygulamasına son verilmektedir.
Teşvikten haksız olarak yararlanma durumunun olması hâlinde işverenlerin eksik ödedikleri işsizlik sigortası işveren hissesi primleri SGK mevzuatı kapsamında gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte işverenden tahsil edilmektedir.
Tahsil edilen prim ve gecikme cezası ile gecikme zammı Kurum tarafından işsizlik sigortası fonuna aktarılmaktadır. Kanun hükmünün incelenmesinden, teşvik uygulamasından yararlanmada esas şartın teşvik kapsamına giren iş yerinde ölümlü veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş kazasının meydana gelmemesi olduğu anlaşıldığından, teşvikten yararlanılacak 3 yıllık sürede ölümlü veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş kazası meydana gelmesi ve iş kazasının yasal süresi içinde SGK’ya bildirilmesi hâlinde, iş kazasının yaşandığı tarihi takip eden ay/dönem başından itibaren iş yerinin teşvikine son verilecektir. Bu meyanda iş kazasının, yaşandığı ayı takip eden sonraki bir tarihte ölümlü veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan bir iş kazası olduğunun tespit edilmesi durumunda, Kanunun amir hükmü gereği iş kazasını takip eden aydan itibaren teşvik uygulamasına son verilecektir. Yersiz yararlanılan teşvikler de SGK mevzuatına göre gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte işverenden tahsil edilecektir.
BİRDEN FAZLA İŞ YERİ OLANLARIN DURUMU
İşverenlerin birden fazla çok tehlikeli iş yerleri için bu teşvikten yararlanılması hâlinde, ölümlü veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan ve yasal süresi içinde bildirilen iş kazası hangi iş yerinde meydana geldiyse o iş yerinin teşvik uygulamasına son verilecektir. Diğer iş yerleri ise teşvikten yararlanmaya devam edebilecektir. Diğer taraftan, birden fazla çok tehlikeli iş yerlerinden dolayı bu teşvikten yararlanan işverenler için;
> İş yerinin, İSG-KATİP’e kayıtlı onaylanmış ve devam eden iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin verilmesine ilişkin, iş güvenliği uzmanı ve iş yeri hekimi ya da ÇSG Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş kurum ve kuruluşlar ile yapılmış bir sözleşmesinin bulunmaması durumunda iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin alınmadığı ay başından itibaren veya iş yeri tehlike sınıfının çok tehlikeli sınıftan tehlikeli/az tehlikeli sınıfa dönüşmesi hâlinde tehlike sınıfı değişiklik tarihini takip eden ay/dönem başından itibaren sadece sözleşmesi bulunmayan veya tehlike sınıfı değişen iş yerinin teşvik uygulamasına son verilecek işverenin diğer iş yerleri diğer şartların sağlanması kaydıyla teşvikten yararlanmaya devam edebilecektir.
> Toplam sigortalı sayısının 10 ve altına düşmesi hâlinde teşvikten yararlanan çok tehlikeli sınıfta yer alan tüm iş yerleri için teşvik uygulamasına çalışan sayısının on ve altına düştüğü ay/dönem başından itibaren son verilecektir.
TEŞVİKLERİN GERİ ALINMASI VE YASAKLAMA
Teşvikten yararlandıktan sonra, teşvikten yararlanmaya esas şartların arandığı 3 yıllık sürede veya teşvikten yararlanılan 3 yıllık sürede ölümlü veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş kazasının meydana geldiğinin tespit edilmesi hâlinde sadece iş kazasının meydana geldiği tarihi takip eden aydan itibaren iş kazasının meydana geldiği yılda ve takip eden üç yıllık sürede yararlanılan işsizlik sigortası işveren hissesi primleri gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte işverenden tahsil edilecektir. İş kazasının yaşandığı tarih ve öncesinde yararlanılan teşvikler işverenlerden geri alınmayacaktır.
Teşvikten yararlanan işverenlerin ölümlü veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş kazalarını bildirmemeleri veya geç bildirmeleri hâlinde işverenin tüm iş yerleri, iş kazasının meydana geldiği tarihi takip eden aydan itibaren 5 yıl süre ile bu teşvikten yararlanması yasaklanacaktır. Bununla birlikte, teşvikten yararlanan işverenlerin ölümlü veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş kazalarını bildirmemeleri veya geç bildirmeleri hâlinde, teşvik kapsamına giren tüm iş yerleri için iş kazasının meydana geldiği tarihi takip eden aydan itibaren yersiz yararlanılan teşvik tutarları, gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte işverenden tahsil edilecektir.