Prim şartını sonradan tamamlayanlar doğum parası alabilir mi?

15 Ekim 2022 02:00 | Güncelleme :2 Ekim 2023 19:44

A -

A +

Sosyal Güvenlik Kurumu uygulamasında hamileliğin başladığı tarihten itibaren doğumdan sonraki ilk 8 haftalık, çoğul hamilelik hâlinde ise ilk 10 haftalık süreye kadar olan gebelik ve analık hâli ile ilgili rahatsızlık ve engellilik hâlleri analık hâli olarak kabul edilmektedir. Analık hâlinde sigortalının çalışamadığı sürelerde iş göremezlik ödeneği verilmektedir.

Okuyucularımızdan en çok gelen sorulardan biri de belirtilen hâllerde geçici iş göremezlik ödeneği almak için, yeterli prim ödeme gün sayısı bulunmayan ve doğum iznine ayrılan sigortalıyı işveren bu sürelerde sigortalı göstermesi hâlinde ödeneğe hak kazanıp kazanamayacağına yönelik çok sayıda sual yöneltilmektedir.

ANALIK ÖDENEĞİNİN ŞARTLARI

Analık hâlinde geçici iş göremezlik ödeneği ödenebilmesi için;

Sigortalılık niteliğinin sona ermemiş olması,
Doğumdan önceki 1 yıl içinde en az 90 gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olması,
Bu süre içinde iş yerinde çalışmamış olması ile
Doğum olayının gerçekleşmiş olması,

Şartlarının birlikte bulunması gerekmektedir. SSK’lıların (işçiler, ceza infaz kurumları ile tutukevlerinde çalışan hükümlü ve tutuklular, ev hizmetlerinde 10 günden fazla çalışanlar…) yanı sıra Bağ-Kur (4/1-b) kapsamında (muhtarlar, gelir vergisi mükellefleri, gelir vergisinden muaf esnaf, tarım Bağ-Kur’lular) olup analık hâlinde geçici iş göremezlik ödeneği alma hakkı bulunan sigortalıların ise genel sağlık sigortası dâhil prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının bulunmaması gerekmektedir.

Bu şartların tamamını yerine getirmiş olmakla birlikte geçici iş göremezlik ödeneği alabilmek için, 90 gün kısa vadeli sigorta prim ödeme gün sayısı bulunmayan ve doğum öncesi istirahatine ayrıldığı tarih ile doğum yaptığı tarih arasında iş yerinde çalışmadığı sürelerde, işverence iş/toplu iş sözleşmesi gereğince veya atıfet niteliğinde ücretleri verilerek sigorta primleri de Sosyal Güvenlik Kurumuna ödenen kadın sigortalıya SGK tarafından geçici iş göremezlik ödeneği verilecek süre aynı zamanda sigorta primi bildirilmiş sürede olamayacağından bu devredeki sigorta primi bildirilmiş günlerin, yaptığı doğum nedeniyle, geçici iş göremezlik ödeneği verilmesi için gereken 90 gün hesabında dikkate alınması mümkün bulunmamaktadır.

Misalen 22.05.2022 tarihinde doğum öncesi istirahatine ayrılarak 18.07.2022 tarihinde doğum yapan ve doğum yaptığı tarihten önceki bir yıl içinde (18.07.2021-17.07.2022 tarihleri arasında) kendisi için 89 gün analık sigortası primi ödenmiş olan sigortalı Emine’nin, doğum istirahatine ayrıldığı 22.05.2022 tarihi ile doğum yaptığı 18.07.2022 tarihi arasında iş yerinde çalışmadığı süre için, toplu iş sözleşmesi gereğince işverence ücretleri, dolayısı ile sigorta primleri ödenmesi hâlinde, sigortalı Emine’nin analık geçici iş göremezlik ödeneği verilmesi mümkün bulunmamaktadır.

İŞTEN AYRILARIN DURUMU

Doğumdan önce gebelik istirahatinin başladığı tarihte sigortalılık niteliği devam etmekte olan kadının, 90 günlük kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olması şartını yerine getirdiğinin tespiti hâlinde, gebelik istirahat süresi içinde herhangi bir sebeple hizmet akdi sona ermiş olsa dahi kendisine doğum öncesi ve doğum sonrası geçici iş göremezlik ödeneğinin verilmesi gerekmektedir.

Analık sigortası kapsamındaki kadının analığı hâlinde doğumdan önceki ve sonraki sekizer haftalık sürede, çoğul gebelik hâlinde ise doğumdan önceki 8 haftalık süreye 2 haftalık süre ilâve edilerek çalışmadığı her gün için,
Analık sigortası kapsamındaki kadının erken doğum yapması hâlinde doğumdan önce kullanamadığı çalıştırılamayacak süreler ile isteği ve hekimin onayıyla doğuma 3 hafta kalıncaya kadar çalışması hâlinde, doğum sonrası istirahat süresine eklenen süreler için,

Geçici iş göremezlik ödeneği verilmektedir.

Son olarak hamilelik istirahatinin başladığına dair rapor almaksızın istirahate ayrılan sigortalıya doğumun gerçekleştiği tarihe kadar olan süreye ait, istirahat raporu almasına rağmen hekimden çalışabileceğine dair rapor olmaksızın iş yerinde çalışan sigortalıya çalıştığı süreye ait, geçici iş göremezlik ödeneği ödenmeyeceğini hatırlatalım.