Sosyal Güvenlik Kurumu geçen yıl sonu itibarıyla 479 milyon 651 bin TL emekli aylıkları için bütçe ayırmışken bu rakam %39,43 oranında aşılarak 668 milyon 795 bin TL olarak gerçekleşmiştir. Kurum SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı ile diğer sigortalıların yanı sıra hak sahiplerine dul ve yetim aylıkları da bağlamaktadır.
Dul ve yetim aylıkları genel olarak kadınların lehinde olacak şekilde tanzim edilmiştir. Buna göre sigortalının ölümü hâlinde kız çocuklarına evli olmamaları veya evli olmakla birlikte sonradan boşanması veya dul kalması şartlarıyla yetim aylığı bağlanmaktadır. Diğer yandan sigortalının dul kalan eşine de ölüm tarihinde Türk Medeni Kanunu'na uygun olarak evlilik ilişkisinin bulunması şartıyla aylık bağlanmaktadır.
Bağlanan bu maaşların devamlı alınmasında elbette herhangi bir sakınca bulunmamaktadır. Sakınca olan taraf sırf bu maaşları almak için sahte boşanma ve hileli yollara başvurmaktır. SGK, her sene sosyal güvenlik denetmenlerine yaptırdığı denetimlerle binlerce sahtecilik olayını tespit etmektedir. Bu yazımızda geçen yıl yapılan tespitler değerlendirilmiştir.
5136 HİLELİ BOŞANMA MERCEK ALTINA ALINDI
Sahte boşanma yaparak gerçekte boşanmayıp eşiyle fiilen birlikte yaşayan kadınları genellikle anneleri, kız kardeşleri, akrabaları ya da komşuları "Alo 170" hattından ya da dilekçe ile SGK’ya ihbar etmektedir. Yapılan ihbarların çoğu gerçek çıkmaktadır.
İhbar üzerine SGK denetmenleri soruşturma yapmaktadır.
SGK denetmenleri her yıl yapmakta oldukları denetimlerde çok sayıda hileli boşanma ve evlilik yapan kadınları tespit etmektedir.
Aşağıdaki tablodan görüleceği üzere geçtiğimiz sene sosyal güvenlik denetmenleri tarafından boşandığı eşi ile birlikte yaşama nedeni ile 5 bin 136 kişi hakkında denetim yapılmıştır. Yapılan denetimler sonucunda 4 bin 387 kişinin boşandığı eşiyle birlikte yaşamakta olduğu başka bir ifade ile sahte boşanma yapıkları tespit edilmiştir.
FAİZİYLE BİRLİKTE GERİ ALINIYOR
Sahte boşanmalarda kadınlar ölen anne ya da babalarından dolayı SGK’dan hem hak etmedikleri aylık almakta hem de genel sağlık sigortasından da faydalanmaktadır. Ayrıca genel sağlık sigortası primi ödemekten de kurtulmaktadır.
Sosyal Güvenlik Kurumu, eşinden boşandığı hâlde, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığını tespit ettiği eşlerin bağlanmış olan aylıklarını kesmekte ve adlarına ödenmiş olan Genel Sağlık Sigortası yardım tutarları da dâhil faizi ile birlikte geri almaktadır.
SAVCILIĞA BİLDİRİLİYOR
SGK, yapmış olduğu belirtilen giderleri faiziyle birlikte almasının yanı sıra ayrıca sahtecilik suçundan ilgililer hakkında Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunmaktadır.
Eşlerinde boşandığını beyan ettikleri hâlde birlikte yaşadıklarının tespitinde, Sosyal Güvenlik Kurumu Sosyal Güvenlik Denetmenleri tarafından çevre soruşturması ve mahallinde araştırmalar yapılmaktadır.
Denetmenler tarafından sonuçta düzenlenen değerlendirme ve tespit raporu ile mahallinden sorumlu kolluk kuvvetleri ve savcılık soruşturması neticesinde düzenlenen belgeler esas alınarak ilgililer hakkında işlem tesis edilmektedir.
EVLİLİK HÂLİNDE MAAŞ KESİLİYOR!
Sigortalının dul eşi evlendiğinde, bağlanmış bulunan ölüm aylığı evlenme tarihini takip eden dönem başından itibaren kesilmektedir. Aylığın kesilmesine sebep olan evlenmenin, ölüm veya boşanma sebebiyle son bulması hâlinde, kesilmiş bulunan aylık, eşin talebi üzerine yeniden bağlanmaktadır. Sonradan evlendiği eşinin ölümü sebebiyle, ikinci eşinden de ölüm aylığına hak kazanan dul eşe, bu aylıklardan tercih ettiği aylığı bağlanmaktadır.
Öte yandan yetim aylıklarının bağlanması ve devamı için, kız çocuklarının yaşları ne olursa olsun evli olmaması, evli olmakla birlikte sonradan boşanması veya dul kalması şartları aranmaktadır. Kız çocuklarının hak sahibi olma şartları içerisinde belli yaşlara kadar öğrenci olma şartları aranmaz. Eşinden boşandığı hâlde, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı tespit edilen kız çocuklarının ölüm aylıkları kesilmektedir.