SGK borç yapılandırması kapsamında borç sildirme var mı?
3 Nisan 2023 02:00 | Güncelleme :2 Ekim 2023 19:40
“Torba Kanun” olarak bilinen “Kamu Borçlarının Yapılandırılmasına İlişkin Kanun”da önceki yıllarda olduğu gibi özellikle Bağ-Kur borçlarının durdurularak silinip silinemeyeceğini çok sayıda okurumuz sormaktadır. Zira EYT’li Bağ-Kur’luların emekli olabilmeleri için SGK borçlarının olmaması şartı bulunmaktadır.
Bu yazımızda okuyucularımızın sualleri ve talepleri muvacehesinde borç sildirme uygulaması izah edilmiştir.
2021 “TORBA KANUN”DA BORÇ SİLDİRME FIRSATI VERİLMİŞTİ
2021 Torba Kanunda başta berber, kuaför, lokantacı, tamirci, fırıncı, tesisatçı ve diğer esnaf ve sanatkârlar ile kendi nam ve hesabına çalışanlar, şirket ortakları ile diğer iş yeri sahiplerine halk arasında “Bağ-Kur borcunu silme” olarak bilinen Bağ-Kur borçlarının anapara ve faiziyle birlikte durdurulması fırsatı verilmişti.
Bu kapsamda 30 Nisan 2021 tarihi itibarıyla mevcut prim borcu bulunup da bu prim borcundan durdurularak kurtulmak isteyen aşağıda sayılan sigortalılar faydalandırılmıştı. Bu kapsamda;
> Mülga Bağ-Kur (1479) ve mülga Tarım Bağ-Kur (2926 sayılı) kanunlarına göre sigortalı olarak tescilleri yapılanlar,
> Tevkifata istinaden geriye dönük mülga 2926 sayılı kanun kapsamında tescili yapılanlar
* SGK (4/1-b) kapsamında sigortalı sayılanlar (Köy ve mahalle muhtarları ile isteğe bağlı sigortalılar hariç)
> Değişik yapılandırma kanunlarına göre prim borçlarını yapılandırdıkları hâlde (yapılandırma borcunun tamamını ödeyenler hariç) yapılandırması bozulanlar veya yapılandırmasının iptali için yazılı talepte bulunanlar
* SGK’ya olan borçları (5510/91. maddesine göre) ertelenmiş sigortalılardan yazılı talepte bulunanlar ile
> Prim borçlarını Amme Alacakları ve Tahsil Usulü Kanunu kapsamında tecil ve taksitlendirenlerden, tecil ve taksitlendirmesi bozulanlar veya tecil ve taksitlendirmesinin iptali için talepte bulunanların,
Borçlarını ödememeleri veya ilgili kanunlar uyarınca yapılandırmalar şartına bağlı olarak durdurulmuştu.
Ancak bu yıl mart ayında yürürlüğe giren mevcut Torba Kanunda borç sildirme uygulamasına yer verilmemiştir. Başta esnaf ve sanatkârlar olmak üzere borcu nedeniyle emekli olamayan Bağ-Kur’lu EYT’lilerin borç sildirme uygulamasına ilişkin taleplerine binaen yeni düzenleme yapılması elzemdir.
Zira Bağ-Kur’lular SSK’lılara göre daha fazla prim ödeyerek zor şartlarda emekli olmaktadırlar.
GENEL SAĞLIK SİGORTASI BORCUNU SİLDİRME
Torba Kanunda genel sağlık sigortası borçlarının belirli şartlarda silinmesi imkânı bulunmaktadır. Buna göre anılan hüküm gereği, ilk kez 12/3/2023 tarihinden önce (60/1/g) genel sağlık sigortası tescili yapılmış olan kişilerin, kendilerine SGK tarafından genel sağlık sigortası tescil bildirimi ve gelir testine müracaat tebligatının tebliğ edilip edilmediğine bakılmaksızın, ilk defa 31/07/2023 (bu tarih dâhil) tarihine kadar gelir testine müracaat etmeleri durumunda gelir testi sonuçları ilk tescil tarihinden itibaren uygulanacaktır.
Buna göre, 12/3/2023 tarihinden önce ilk defa 60/1/g bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı olan kişilerin 12/3/2023 (bu tarih dâhil)-31/7/2023 (bu tarih dâhil) tarihleri arasında, ikametlerinin bulunduğu yerdeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarına (SYDV) müracaat etmeleri ve gelirlerinin, aynı hanede yaşayan aile içindeki kişi başına düşen aylık tutarın brüt asgari ücretin üçte birinin altında olması hâlinde, 60/1/g kapsamındaki tescili, ilk tescil tarihinden itibaren (60/1/c-1) kapsamında güncellenecektir. Yapılan gelir testi sonucuna göre hesaplanan gelir tutarının brüt asgari ücretin üçte birinden fazla olması hâlinde ise 60/1/g kapsamındaki sigortalılık statüsü devam edeceğinden, bu kapsamdaki genel sağlık sigortası primleri borçlarının yapılandırılması söz konusu olacaktır.
Özetle gelir testi yapmamış olan genel sağlık sigortalısının belirtilen şekilde yapacağı test neticesinde geliri düşük çıkarsa adına borç tahakkuk etmeyecek ve genel sağlık sigortası primi ödemeyecektir. Primleri devlet tarafından karşılanarak sağlık yardımlarından faydalanacaktır.
***
“Halk içinde muteber bir nesne yok devlet gibi,/Olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhat gibi.” Kanuni Sultan Süleyman