SGK, hem bildirmeyen işverene hem hastanelere ceza kesiyor!

Mesleki riskleri olan iş kazaları ve meslek hastalıklarında, çalışanların ya da ölümleri hâlinde hak sahiplerine sosyal güvenlik yardımlarının ulaştırılabilmesi için öncelikle SGK’nın bu olaylardan haberdar edilmesi elzemdir. Uzun deneyimlerden hareketle iş kazası ve meslek hastalıklarının büyük bir çoğunluğunun Kuruma bildirilmediği gerçeğinden hareketle SGK’nın yanı sıra İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununa da bildirimlerin yasal sürede yapılmasına yönelik müeyyidelere yer verilmiştir.

İş sağlığı ve güvenliği mevzuatımız gereğince işverenin iş yerinde vuku bulan bütün iş kazalarının ve meslek hastalıklarının kaydını tutmak zorundadır. Ayrıca bu konuda gerekli incelemeleri yaparak bunlar ile ilgili raporların düzenlenmesini sağlamak zorundadır. Raporlar iş güvenliği uzmanı marifetiyle tutulabilmektedir. Bu meyanda iş yerinde meydana gelen ancak yaralanma veya ölüme sebep olmadığı hâlde iş yeri ya da iş ekipmanının zarara uğramasına yol açan veya çalışan, iş yeri ya da iş ekipmanını zarara uğratma potansiyeli olan olayları da inceleyerek bunlar ile ilgili raporların düzenlenmesini sağlamak zorundadır. Diğer yandan işverenin;

İş yeri hekimi veya sağlık hizmeti sunucuları; meslek hastalığı ön teşhisi koydukları vakaları, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularına sevk etmeleri gerekmektedir. Sağlık hizmeti sunucuları kendilerine intikal eden iş kazalarını, yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucuları ise meslek hastalığı teşhisi koydukları vakaları en geç 10 gün içinde Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirmeleri öngörülmüştür. Buna göre iş kazasının SGK’ya yasal sürede bildirilmesi hâlinde aynı zamanda İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu açısından da bu yükümlülüklerini yerine getirmiş sayılmaktadır. İş sağlığı ve güvenliği mevzuatımızla getirilen bu uygulamayla özel veya kamu kurumu niteliğindeki sağlık kuruluşları da kendilerine intikal eden iş kazaları ile meslek hastalığı şüphesi veya tespiti bulunan vakaları Sosyal Güvenlik Kurumuna 10 gün içinde bildireceklerdir. Bu bildirimle kayıt dışı istihdam edilenlerin de iş kazası ve meslek hastalığı tespitleri kolaylaşmış olmaktadır.

İşverenlerin iş kazası ve meslek hastalığı bildirimi, İş Kazası ve Meslek Hastalığı Bildirim Formu ile yapılacaktır. Bildirim Formu işverenlerce (e-Bildirim) elektronik ortamda SGK’nın ilgili ünitesine gönderilebilecektir.

 

Sağlık hizmet sunucularının iş kazası ve/veya meslek hastalığının bildirimi ise provizyon seçimine bağlanmıştır. Buna göre, olay için sağlık hizmet sunucularınca iş kazası veya meslek hastalığı provizyon tipinin seçilmiş olması, iş kazası veya meslek hastalığı bildirimi yerine geçtiğinden; ilgili uygulamalar kullanılarak Kanunda belirlenen sürede iş kazası ve/veya meslek hastalığı provizyonunun alınmış olduğunun tespit edilmesi hâlinde ilgili sağlık hizmet sunucusuna idari para cezası uygulanmayacaktır. Ayrıca, istirahat raporu verilen hâllerde istirahat raporunun iş kazası vaka türünde olması da iş kazası bildirimi yerine geçecektir. Sağlık hizmet sunucularının iş kazası provizyonu almadığı, ancak alınmış olan diğer provizyon tiplerinin teşhis bölümlerinde iş kazası ifadesinin bulunduğu hâllerde de bildirim yapılmış sayılacaktır.

 

İş kazası provizyonunun alınmadığı ve teşhis/açıklama kısmında da iş kazası ifadesine yer verilmediği hâllerde; MEDULA Hastane uygulaması üzerinden yapılan incelemede, iş kazası tanımına uyacak şekilde olayın hikâye edildiği durumlarda sağlık hizmeti sunucusunun iş kazasını bildirimi yerine geçecektir.

İş kazası ya da meslek hastalığını yasada öngörülen şekil ve sürede SGK'ya bildirmeyen işverenlere iş yerinde çalışan sayısı ve işin tehlike derecesine göre değişen 15.529 TL ile 46.587 TL arasında idari para cezası kesilmektedir. Bu cezalar vaka başına göre uygulanmaktadır. İş kazası ve meslek hastalığı bildirimini süresi içinde yapmayan hastane ve diğer sağlık kuruluşlarına da olay bazında her bir olay için 15.529 TL tutarında idari para cezası uygulanmaktadır. Bu cezalar her yıl yeniden değerleme oranında güncellenmektedir.