Borç göstergeleri ne durumda?

Bu kadarı beklenmiyordu. Küresel resesyon sonrasında, Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin borç dinamikleri, tahminlerin çok ötesinde bozuldu. Biz mi? Anlaşıldığı kadarıyla, biz farklıyız. İsterseniz, sözü Hazine'ye bırakalım. Son verilere dayalı olarak yapılan değerlendirme, özetle şöyle: -Toplam kamu açığına ilişkin Maastricht kriteri, tutturulmuş. -AB tanımlı brüt kamu borç yükü, AB-27 ortalamalarının çok altına çekilmiş. -Net kamu borç stoku, hem milli gelire oran olarak, hem de mutlak değer olarak azaltılmış. -Faiz harcamalarının, vergi gelirlerine oranı keskin şekilde düşürülmüş. -Borcun vade ve döviz kompozisyonunda, önemli iyileştirmeler sağlanmıştır(*). *** Peki, Şubat 2001 krizinden önce vaziyet nasıldı? Mesela.. -Borç/GSMH oranı çıldırmıştı. -Kısa vadeye yoğunlaşan borç stokunu, "konsolidasyon ve moratoryum" dedikodularının gölgesinde, fevkalade yüksek bir faizle döndürmek zorundaydık. -Kamu borçlanmasının mali sistem içindeki payı, dehşet verici boyutlara tırmanmıştı. -Hazine'nin finansmanına aracılık eden bankacılık sektörünün bilançolarında bir dizi mayın göz kırpıyordu. -Batan bankaların ve kamu bankalarının görev zararlarının getirdiği yük de cabasıydı. Şimdi mi? Şimdilerde.. -Borç stoku, oransal olarak azalıyor; borçlanma vadesi uzuyor, reel faiz düşüyor. -Mali sistem, eskiden olduğu gibi, kamu borçlanmasının ağırlığı altında ezilmiyor. -Bankacılık sektörü, temel "finansal rasyolar ve riskler" açısından daha sağlıklı durumda. *** Bitti mi? Bitmedi.. Borcumuzun kokusunda da hatırı sayılır bir iyileşme var. Bu konuya daha önce de değinmiştik. "Yolsuzluk ve saydamlık" eksenli araştırmalara göre, "hesap verme mekanizmaları" felce uğratılan ülkelerin borçları, leş gibi kokuyor. Geçmişte borç dinamiklerimizin kötüleşmesine katkıda bulunan ve kamu maliyesini müflis kılan faktörlerden biri de, ahbap-çavuş kapitalizminin, "kaynak tahsisi ve bölüşüm süreçlerine" egemen olması ve demokrasinin irtifa kaybetmesiydi. Söz konusu süreçlerde rantiyelerin ağırlığı arttıkça.. Ülkemiz, uluslararası yolsuzluk endekslerinde füze gibi tırmandı. Özellikle "batık bankalar ve görev zararları", borcumuzu kokuşturan bakteri faaliyetinin omurgasını oluşturdu. *** Netice itibariyle.. Kamu finansmanının kokusunun düzelmesi, kayda değer bir gelişmedir. Vaktiyle borcumuzu kokutan "mikro organizmalara" ve eskinin hasretini çeken tüm "rantiyeruslara" arz olunur. ..... (*) "Borç Göstergeleri" hakkında http://www.hazine.gov.tr adresinden detaylı bilgi alınabilir. Veriler, her ay sonu itibariyle güncellenmektedir.