Demokrasi açığını nasıl kapatalım?

TÜSİAD'ın yeni Yönetim Kurulu Başkanı Ümit Boyner, derneğin 40. Genel Kurul Toplantısı'nda, son derece güçlü ve ilginç mesajlar verdi. Konuşmasının bir yerinde şöyle dedi: -Türkiye'nin sadece cari işlemler açığı, istihdam açığı yoktur; Türkiye'nin demokrasi açığı da vardır. Şunu da ilave etti: - 12 Eylül rejiminin kurulmasından neredeyse 30 yıl sonra, hâlâ o dönemin darbe anayasası ile yönetilmeyi içimize sindiremiyoruz. *** Doğrudur, mızrak çuvala sığmıyor; bir jakoben azınlık dışında, halkımız da olup biteni içine sindiremiyor. Demokrasi açığı, özgürlükleri ve kuvvetler ayrılığını zaaf olarak gören bir kurnazlığın yansımasıdır. Dahası... "Sahte hassasiyetler ve paranoyak refleksler" adına, gerçekten olması gereken hassasiyetlerin telef edilmesidir. Demokrasi açığını ve darbe anayasalarını kanıksamak, bir dizi "naylon meşruiyet ve kamusal yalan" ile yaşamak demektir. Açığı kapatmak için ne mi yapmalıyız? Açığı kapatmanın ön şartı, sandığa saygılı olmaktır; daha sonra da "hesap verme sorumluluğu" ve "saydamlık" diye bilinen iki ilkeyi hayata geçirmektir. Yeter mi? Yetmez! Galiba, halay çekmeyi de öğrenmek zorundayız. Neden mi? *** Ümit Boyner'i dinlerken, ununu elemiş, ama eleğini asmamış bir siyaset ustasını hatırladım. Vaktiyle şöyle demişti: Siyasetin içinde bir ömür geçirdim. Bunca yıllık tecrübeye dayanarak şunu söyleyebilirim. Siyaset, bir halaydır. Halay çekerken, insanlar el ele tutuşur. Siyaset iki kişinin yaptığı bir vals değildir. Çiftetelli, kaşık oyunu, zeybek de değildir. Tek kişinin oynadığı oyun hiç değildir. Siyaset yapıyorsan, halay çeker gibi yapacaksın. El ele tutuşacaksın. El ele tutuşanların sayısı ne kadar çoksa halay o kadar güzeldir. Tabii siyaset de! *** Ne var ki... Türkiye'yi yönetmeye talip olan elitler, halay çekmeyi beceremediler. Ne yaptılar? -Her zaman olduğu gibi, "La comparsita" eşliğinde tango yaptılar. Tangonun vatanı olarak bilinen Arjantin'de, tangoyu ezilen sosyal sınıflar üretmiş. Tango, Buenos Aires'in kenar mahallelerinde ortaya çıkmış. Bizde ise elitler tango yapıyor; halkımız halay ve bazen de zılgıt çekiyor. Dolayısıyla ne oluyor? Demokrasi, hava yapıyor; ülke geriliyor. Sistemin havasını tahliye etmek çok zor oluyor. Tıpkı şimdilerde olduğu gibi...