Ders aldılar mı?

Dün, Şubat 2001 krizini tetikleyen zirvenin yıl dönümüydü. İsterseniz, şöyle bir hatırlayalım. On bir yıl önce ne olmuştu? Kriz, 19 Şubat 2001'de Milli Güvenlik Kurulu'nda ortaya çıkan bir gerginlikle tetiklendi. Mevcut istikrar programının ve döviz kuru rejiminin sürdürülebilirliğine ilişkin derin bir güven bunalımı oluştu. TL, son derece sert bir atakla karşı karşıya kaldı. Yükselen faizler ve eriyen rezervler, piyasaların ateşini söndürmeye yetmedi. Döviz kurları, 22 Şubat 2001 itibariyle dalgalanmaya bırakıldı. Esasen, başka çare de yoktu. *** Dalgalı kur rejimine geçişin temel amacı: -Sistemi, bir "dış şok" ya da "âni ve yüksek bir dalgalanma" durumunda, döviz rezervlerinin önünde bir "savunma hattı" olarak kullanabilmekti. Bunun yanı sıra, diğer amaç, kısa vadeli sermaye hareketlerinin hızlı ve yüksek hacimli çıkışlarını bir ölçüde de olsa yumuşatmak; makro dengeleri, olabildiğince sermaye hareketlerinin şantajından kurtarabilmekti. (Bu gerekçeler, günümüzde de aynen geçerlidir.) *** Şubat 2001 krizi ve sonrasında yaşananlar, yıllarca halının altına süpürülenlerin teşhir edilmesi bakımından fevkalade yararlı oldu. Kriz, özellikle ekonomi yönetimi ve banka sektörü açısından bir "kalk borusu" niteliğindeydi. Özetlemek gerekirse: -Enflasyon, %70'lere tırmandı. Ekonomi, %9.5 küçüldü. - Borç stoku, dörde katlandı. Risk primi arttı, esasen kısa olan borçlanma vadeleri daha da kısaldı, faizler çıldırdı. -"Konsolidasyon olabilir!" dedikoduları, finansal piyasaları kırılgan hale getirdi. -Bankaların almış olduğu kur, faiz, likidite ve vade riskleri realize oldu. -Eğitimli iş gücü de dahil olmak üzere, birçok insan işini kaybetti. Aslında.. Ekonomi, eninde sonunda krize toslayacaktı. Zirvedeki kaşıntı, saatli bombanın patlama zamanını kısaltmış oldu. *** Krizin patlamasından bir süre sonra, ekonominin direksiyonuna Kemal Derviş oturtuldu, yeni bir Stand-by için, IMF'nin kapısı çalındı. Derviş, yapısal reformlara yönelik bir dizi yasayı Meclis'ten geçirdi; üçlü koalisyonu oluşturan siyasi partilerin liderlerinden aldığı desteği, "Liderler Mektubu" adı altında tescil ettirdi. Mektup, üç defa (Türkçe ve İngilizce) yazıldı; üç genel başkan tarafından imzalandı ve Hazine'nin web sitesine konuldu. *** Netice itibariyle.. Kriz geçti, ama delerek geçti. Üçlü koalisyon, Kasım 2002 seçimlerinde sandığa gömüldü. AK Parti, iktidara geldi. Peki, ders aldılar mı? -Galiba aldılar!