Kalemin ucunu sivriltecek miyiz?

Kasım 2008... Küresel kriz, kâbus gibi çökmüş. Bir bankanın genel müdürü, vaziyeti şöyle özetliyor: -Biz döviz kuruyla ilgili tahminleri, kurşun kalemle yapıyoruz; kalemin ucunu iyice açtık! Farkında mısınız? Bir süredir, yine kurşun kaleme terfi etmiş gibiyiz. Ekonomi yönetiminden, "Kriz olabilir!" tarzında uyarılar geliyor. Kısa vadeye tutsak olmak, sadece finansal oyuncuları değil, reel kesimin aktörlerini de geriyor. Kafaları tırmalayan kritik soru şu: -Kalemin ucunu sivriltecek miyiz? Kriz kapıyı çalarsa, nasıl etkileniriz? ***** ABD kaynaklı küresel kriz, ekonomiyi esas itibariyle, "portföy, dış ticaret ve kredi" kanallarından etkilemişti. Muhtemel bir krizin, aynı kanalları zorlaması sürpriz olmaz. Mesela.. Bilançomuzun aktifinde ve pasifinde TL ve/veya döviz cinsinden taşıdığımız pozisyonların miktarına ve vadesine bağlı olarak, az ya da çok, krizin sillesini yiyebiliriz. ***** Dahası.. -Kriz, iç ve dış talebi daraltarak, üretim ve istihdam kayıplarına yol açabilir, ama cari açığımızı buharlaştırır. (Buna, "hastayı bitkisel hayata sokarak, hastanın ateşini düşürme politikası" deniyor!) - Özellikle AB ülkelerine yönelik ihracatımız, olumsuz etkilenir. - Enflasyon ve kamu borçlanması cephesinde, şimdilik bir sıkıntı görünmüyor. Ne var ki, büyümenin ve cari açığın gerilemesiyle birlikte, vergi gelirlerindeki hızlı gerileme bütçeyi bozabilir. - 2008 ve 2009'da olduğu gibi, TL ve döviz likiditesini düzenlemeyi amaçlayan enstrümanlara gerek duyulabilir. ***** Peki, önemli bir şok yaşanır mı? -Yaşanabilir! "Döviz, faiz ve borsa" üçgeninde yeni dalgalanmalara hazırlıklı olmakta fayda var. Biz "hancı", kısa vadeli yabancı sermaye "yolcu" olduğu sürece, böylesi sarsıntıları hazmetmek durumundayız. Tabii ki.. -Kalemin ucunu sivrilterek, ama kalemi telef etmeden! ***** Gelelim tavsiyelerimize.. Murphy Kanunları'ndan mülhem olarak diyoruz ki: -Avcı boy çukurunu, senden daha cesur bir yatırımcıyla asla paylaşma! -Geri tepmesiz denilen finansal ürünler, mutlaka geri teper. -Çözülen her finansal problem, bir başka finansal problem doğurur. -Beş saniyelik finansal el bombası fünyesi, üç saniyeliktir. Genellikle, elinde patlar! -İzli finansal merminin izi iki yönlüdür, senin de yerini belli eder. -Profesyonellerin ne yapabileceğini kestirebilirsin, ama piyasalar amatörlerle doludur. -Eğer taarruzun gerçekten iyi gidiyorsa, pusuya düştün demektir. -Wall Street'in maşatlığı, kârını realize edemeden nalları diken spekülatörlerle doludur.