Not veriyor!

Ne demişler? -Kriz, zalim bir öğretmendir; önce not verir, sonra öğretir. Aynen öyle.. Kriz alfabesiyle ifade edersek, vaziyet "L" biçiminde. Çakıldık, yatıyoruz! L'nin tabanının ne kadar genişleyeceği, çıkışın ne zaman başlayacağı konusunda rivayet muhtelif. Dolayısıyla, geniş tabanlı bir "U"yapacağımızı söyleyebiliyoruz. Toksik menkul kıymetlerin etki alanının derinleşmesiyle birlikte yaşanan güven bunalımı, bir çok ülkede kredi piyasasını kilitliyor. Küresel krizin yol açtığı tahribat, tahminlerin bir hayli ötesine geçmiş durumda. Dünyanın en güçlü ekonomileri sarsılıyor. Bazı Avrupa (Avusturya, Hollanda ve Belçika) bankalarının, Doğu Avrupa ülkelerine ve gelişmekte olan ülkelere verdikleri kredilerden kaynaklanan riskler de ortamı bulandırıyor. Bilançolarda gizlenen mayınlar, piyasaları ürkütüyor. Peki ne yapılıyor? Merkez bankaları likidite pompalıyor, para ve maliye politikaları olabildiğince gevşetiliyor, bir dizi kurtarma paketi açılıyor. Ne var ki, taşıma su ile değirmen dönmüyor. *** Ağırlıklı olarak ihracatla büyüyen ekonomiler, daha hızlı küçülüyor. Diğer taraftan, sabit veya yönetilen kur rejimini benimseyen ekonomilerin çoğu, küresel resesyona karşı daha savunmasız bir pozisyonda bulunuyor. Söz konusu ülkeler, para politikalarını ve özellikle faiz silahını, dalgalı kur rejimiyle yol alan ekonomilerde olduğu kadar esnek bir kıvamda kullanamıyor. Sermaye çıkışı halinde kuru savunmak zorunda kaldıklarında, piyasa faizlerinin yükselmesi ve likiditenin daralması, para otoritesini köşeye sıkıştırıyor. Bu açıdan bakıldığında, sabit veya yönetilen kur rejimindeki ülkelerin manevra alanının son derece dar olduğu görülüyor. *** Krize dalgalı kur rejiminde yakalanmak, bizim için bir avantaj oldu lâkin dışarıda kalıcı bir düzelme sağlanmadıkça, Türkiye ekonomisindeki sarsıntılar bitmeyecek. "Dış ticaret, portföy ve kredi" kanallarından kaynaklanan olumsuzluklar, ekonomiyi silkelemeye devam edecek. Sonuç mu? Sonuç belli: İç ve dış talepte daralma, başta sanayi olmak üzere, bir dizi sektörde üretim ve istihdam kayıpları. Yani.. Yanisi şu: -L'den U'ya geçiş, kolay olmayacak.