Yazık oldu!

Yazık oldu; çok büyük bir fırsatı kaçırdık. Kapatma kararı çıksaydı, bir finansal krize imza atar, cari açığı ortadan kaldırabilirdik. Kısa dönemde cari açığı hızla buharlaştırabilecek tek çözüm, "hastayı bitkisel hayata sokarak, ateşini düşürmek", yani kriz çıkarmaktır. Nasıl mı? Tıpkı, 1994 ve 2001'de olduğu gibi.. Büyüme negatif, cari denge pozitif! Tam bize göre.. *** Gelelim günümüze.. Bir kısım zevat, desteksiz atışa devam ediyor. Cari açığı düşürmek için "kuru da, faizi de adam edecek muhteşem projeler" öneriyor. Sermaye hareketlerinin serbest olduğu bir ekonomide, kuru ve faizi mükemmelen kontrol edemeyeceğimizi bir türlü öğrenemedik. Cari açığın temel bileşeni, dış ticaret açığımız. Hızlı ithalat artışının gerisinde, "büyüme ve değerli YTL" var. Başta petrol ve doğal gaz olmak üzere, yükselen enerji fiyatları, cari açığa ivme kazandırıyor. Üretimin ve ihracatın önemli bir bölümünün, ithalata bağımlı olması, problemi daha da karmaşık hale getiriyor. Cari açığı azaltmak ve sürdürülebilir kılmak adına, "oyunun kurallarını değiştirerek" ya da "oyunun kuralları içinde" gerçekleştirilebilecek bir dizi çözüm gündeme geliyor. Oyunun kurallarını değiştirebilmek için, kısa vadeli sermaye hareketlerini sınırlamak ve kur rejimini değiştirmek gerekli. Ne var ki, aklı başında hiçbir siyasi iktidarın, böyle bir riski alabileceğini zannetmiyorum. Yol engebeli... Peki, "oyunun kuralları içinde" neler yapılabilir? -Fiyat istikrarı ve mali disiplini göz ardı etmeden, üretimi ve ihracatı yeniden yapılandırmak durumundayız. Küresel iş bölümündeki yerimizin değişmesi gerekiyor. -İthal enerjiye olan bağımlılığımızı azaltabilecek, orta ve uzun vadeli projelere kafa yormak ve hayata geçirmek zorundayız. -Doğrudan yabancı sermaye girişini artırmak, sermaye hareketlerinin vadesini uzatarak sıcak paranın ateşini düşürmek, mali sisteme derinlik kazandırmak, özellikle bankacılık sektöründeki "sistemik ve operasyonel" risklerin azalmasına yönelik tedbirler almak gibi, cari açığın finansman kalitesini iyileştirecek adımların atılması son derece önemli. *** -Söylemesi kolay, gerçekleştirmesi zor. Niçin mi? -Yol engebeli, merkep topal, yük züccaciye...