Bugünkü Avrupa Birliği'ne yol açan fikirler ilk defa 9 Mayıs 1950 tarihinde zamanın Fransız Dışişleri Bakanı Robert Schuman tarafından dile getirildi. İstikrarsızlığın ve parçalanmanın eşiğine gelmiş olan ve Üçüncü Dünya Savaşı tehdidinin hüküm sürdüğü bir dönemde Avrupa'nın birleştirilmesi amacıyla kaleme aldığı ve kendi adıyla anılan Schuman Beyannamesi'ni, uluslararası basın kuruluşlarının önünde okudu. Schuman'ın fikri, o zamanlar tüm askerî gücün temelini oluşturan kömür ve çelik sanayiinin yönetiminden sorumlu olacak "uluslar üstü" bir Avrupa Kurumu'nun kurulması idi. (Bu fikri Schuman'a açan ve ikna eden Jean Monnet'tir) Böylece gelecekte yeni bir Fransa-Almanya çatışmasının önlenebileceğine inanıyordu. Bu inancı, daha sonraları Avrupa Birliği'ne üye olacak ülkelerin siyasî ve iktisadî açıdan büyük bir güç olmasına önemli katkılarda bulundu. Farklılıkların birleşmesi Ne diyordu Schuman? - Dünya barışı, kendisini tehdit eden tehlikelerle orantılı yapıcı çabalar olmadan korunamaz. Örgütlü ve diri bir Avrupa'nın medeniyete yapabileceği katkılar vardır. - Avrupa birden bire veya tek bir plâna göre şekillendirilemez. Önce fiilî bir dayanışma sağlamak lâzımdır. Avrupa uluslarının bir araya gelmesi için Fransa ile Almanya arasında sürüp gelen husûmet kaldırılmalıdır. Bunun için Fransız-Alman kömür ve çelik üretimi bütün olarak ortak bir Yüksek Merci altında buluşturulmalıdır. - Bu dayanışma savaş ihtimalini sadece düşüncelerden silmekle kalmayacak, onu maddeten de imkânsız kılacaktır. - Katılmaya istekli bütün ülkelere açık olacak ve üye ülkelere sınaî üretimin temel unsurlarını aynı şartlarla sağlayacak olan bu teşebbüs ülkelerin iktisadî birleşmesinin gerçek temelini atacaktır. - Temel ilkeler ve üstlenilen taahhütler, devletler arasında imzalanacak ve onaylanmak üzere parlamentolara sunulacaktır. Bu antlaşmaların uygulanmasına ilişkin ayrıntıları çözüme bağlamak için gerekli müzakereler, mutabakatla tayin edilen bir hakemin yardımıyla yürütülecektir. Bu hakem, varılan anlaşmaların öngörülen ilkelerle uyum içerisinde olup olmadığını tespit etme sorumluluğunu üstlenecek ve müzakerelerin kilitlendiği durumlarda hangi çözümün benimseneceğini kararlaştıracaktır. - Uygulamadan sorumlu ortak Yüksek Merci, hükümetlerin eşit oranda temsil esasıyla atayacakları bağımsız kişilerden oluşacak ve yine hükümetlerin mutabakatıyla bir başkan seçilecektir. Mercii'nin kararları, Fransa, Almanya ve diğer üye ülkelerde uygulanma gücüne sahip bulunacak, kararlara itiraz edilebilmesi için uygun tedbirler alınacaktır. İki basiretli insanın 55 yıl önce ileri sürüp ardında durdukları proje bugün 25 ülkede 450 milyon insanı birleştirmiş, geleceğe umutla bakmalarını sağlamıştır. Farklılıkta Birleşen ülkelerin 'barış, özgürlük, refah ve birlikte çalışma' olarak özetlenebilecek hedeflerini biz de paylaşıyor ve başarılarını kutluyoruz.