Sigarasız hayat ne güzel

İnsanlığın tütüne bakışı hayli enteresan. İlk kullanan Amerikalı yerliler onu mukaddes sanarak tüttürüyorlardı. Sonra başka yerlerde hastalıklara şifa kaynağı diye kullandılar. Ardından keyif verici bir madde olarak yayıldı. Öyle ki Amerika'da ve Avrupa'da sigara kullanmak sosyal bir statü hâline geldi. Zenginliğin, şehirliliğin, sıra dışılığın simgesi oldu. Tüccarlar da toplumun bu zaafını işlettiler, sigara tüketimini özendirmenin her yolunu denediler. Oluşan talebi karşılamak için büyük sanayiler kurdular. Küresel tütün tröstleri politikalarını uygulatmak için birçok iktidarları rüşvete alıştırdılar. Bazı ülkelerde ise hükümetleri sarsacak derecede güç kazandılar. Özellikle gençleri tiryakileştirmek için çok düşünülmüş reklâmlar ve sinsî propaganda teknikleri geliştirerek 20. asırda en yaygın biçimde kullanılmasını sağladılar. Ama zaman içinde bu propagandanın pulları lime lime döküldü. Sigara efsanesi önce tıbben, sonra iktisaden yalanlandı. Temiz çevre uyanışıyla da çatıştığı için, günümüzde tutulacak yanı kalmadı, gözden düştü. İlk başlayanlar onu ilk bırakanlar oldular. Bugün kuzey Amerika ve Avrupa'da sigara tüketimi özendirilmediği gibi, kullanılması da çok şartlara bağlanmış ve kapalı alanlarda tamamen yasaklanmış bulunuyor. Sigara içenlere âdeta ikinci sınıf insan muamelesi yapılıyor. Ama çoğu Asya ve Afrika toplulukları hâlâ uyanabilmiş değiller. Sigara oraların vazgeçilmezi olmaya devam ediyor. Halkımıza hayırlı olsun Son yirmi yılda ülkemizde sigara tüketimi % 80 artmıştı. Hâlen yılda altı milyar paket sigara tüketiliyor. Nüfusun üçte birinin sigara kullandığını (23 milyon) varsaysak, tiryaki başına yılda 260 paket eder. Altı milyar paketin dumanı kullananlarla sınırlı kalmıyor. İçmeyenler, istemeseler de duman altı olmaktan kurtulamıyor. Dünya Sağlık Örgütü'nün istatistiklerine göre ölüme yol açan hastalıklar arasında akciğer kanseri birinci sırada. Akciğer kanserinin %90 sebebi ise sigara. Her yıl 100 bin insanımız sigara sebebiyle ölüyor! Şizofreni hastalığı ile sigara bağımlılığı, kumar, içki, aile kavgası arasında yakın ilişki bulunuyor. Sâdece bunlar dahi sigarayla etkin bir mücadele gereğini anlatmaya yeter. Kaldı ki sigara mütevazı aile bütçelerinde önemli bir yekûn tutuyor. Yeni tütün yasası ve kapalı mekânlarda sigara içme yasağı bugün itibariyle yürürlüğe girdi. Başbakanlık da uygulamaya dair genelge yayınladı. Resmî kurumlara, şirketlere, insanların kalabalık olarak bulunduğu yerleri yönetenlere büyük sorumluluklar düşüyor. Ama en büyük sorumluluk bizlere, teker teker hepimize düşüyor. Sigara içmeyerek, yasağa uymayanları "ilgilisine" duyurarak, kibarca uyararak, "neme lazım!" demeyerek halkımızın bu illetten kurtulmasına yardımcı olmalıyız. Dumansız, nikotinsiz, izmarit kokusuz sağlıklı bir hayat dileğiyle...