Blöf tutmadı!
Trump, Çin hariç ülkelere saldığı gümrük vergilerini 90 günlüğüne askıya aldı. Bu süre sonunda gümrük vergilerinin yeniden gündeme gelmeyeceğine dair güvence de yok. Trump bu kararını açıklamasından saatler önce takipçilerine "hisse alımı yapmalarını önererek" büyük bir skandala imza attı. ABD başkanı resmen dünyanın gözünün içine baka baka hem manipülasyon yapıyor, hem de utanmadan bu kadar tesirli olacağını beklemiyordum diyerek yatırımcılarla alay ediyor. Aslında uluslararası alanda itibarının sıfırlandığını görmüyor. Bu belirsizlik ortasında bildiğimiz tek şey, ABD-Çin Ticaret Savaşı’nın kalıcı hâle geldiği ve iki ülke arasında patlak verecek tam kapsamlı bir ticaret savaşının küresel ekonomiyi rakip bloklara bölerek dünya çapındaki büyümeyi %7 oranında düşürecek olması...
Trump hayatının en büyük kumarını oynadı! ABD’nin stratejik, ekonomik ve savunma gücüne güvenerek dünya ülkelerini köşeye sıkıştıracağını sandı, ama tam tersi karşısındakilerin tarifelerle karşılık vermesi üzerine blöfü tutmadı. Özellikle Elon Musk başta olmak üzere bu politikasına tepkiler artınca geri adım attı. 75 ülkeden ithal edilen ürünlere uygulanacak vergileri %10 ile dondurdu.
Önce Amerika” diyerek başlattığı bu savaşı kaybedecek. Zira ABD’nin en büyük rakip olarak karşısına aldığı Çin bir defa kesinlikle eski Çin değil. Nitekim Pekin, Trump’ın %145’lik vergi ateşine %125'lik vergi ile cevap verdi. Ve “dünya ülkelerinin meşru haklarını ihlal ederek kendi hegemonik çıkarlarına hizmet ettiğini savunarak gümrük vergilerine sonuna kadar cevap vereceklerini açıkladı. Trump bu açıklama üzerine “Çin ile anlaşma yapabilmeyi çok isteriz” diyerek yanlış kararından vazgeçeceğinin işaretini verdi. Ama sonunda mutlaka tükürdüğünü yalayacak! Çin’in teknolojide tarihî devrim yaptığını dünya ticaretinde lider konumda olduğunu herkes görüyor, kabul ediyor...
Çin çok ustaca hazırlanmış uzun vadeli bir planı hayata geçirdi. Yıllarca rengini belli etmeden sabırla kendi vatandaşlarını Amerika’daki dev teknoloji şirketlerinde boğaz tokluğuna çalıştırdı. Onların tecrübe kazanmasını ve en hassas bilgileri öğrenmelerini sağladı. Sonra bu yetişmiş uzman mühendisleriyle kendi ülkesinde şirketler kurdu. Üretim yaptı, dünya pazarlarına düşük fiyatlarla ihraç edip herkesi kendine muhtaç hâle getirdi...
Yetmedi, kendi ülkesinde ABD’li ve Avrupalı şirketlerin yatırım yapmaları için çok uygun zemin oluşturdu. İşçilik ücretlerinin son derece düşük olması dolayısıyla dev kuruluşlar büyük bir hevesle Çin’e doğrudan yatırım yaparak fabrika üstüne fabrika kurdular. Ucuza mal ettikleri ürünleri dünya pazarlarında satarak servetlerine servet kattılar. Ama şimdi oyun bozuldu. Tarife savaşı açan ABD’nin doğrulttuğu silah dönüp kendisini vuracak. Zira Amerikan halkı ithal ürünlere büyük bağımlılık içinde. Önceden düşük fiyata satın aldıkları mallara şimdi %125 zamlı ulaşacaklar. Ekonomi ağır darbe yiyecek. Trump koskoca Amerika’yı şirket gibi yönetmeye kalktı, başaramadı... Güya kendi ülkesinin menfaatini korumak istedi, ama duvara çarptı. New York Borsası, tarihinin en büyük çöküşünü yaşıyor. Şirketlerin piyasa değeri hızla düşüyor. Dolar yerlerde sürünüyor. İsrail’e 2 yıldan beri bomba, füze ve silah göndererek Gazze’de 100 bin Filistinliyi şehit etmesini sağlayan ABD bunun bedelini ödeyecek. Mazlumların ahı hiçbir zaman yerde kalmadı, kalmayacak da!..
Necmettin Batırel'in önceki yazıları...