Acemi borsacıya nasihatler…

Borsa İstanbul’da son ayların en ilginç haftasını geride bıraktık. 3 Ocak’ta 5.704 ile zirve yapan BİST 100 endeksi, geçen hafta da düşüşünü sürdürerek 4.601 puana kadar geriledi. Son kapanış 4.984’ten gerçekleşti. En tepeden en dibe gerçekleşen kayıp yüzde 24; endeksin neredeyse çeyreği gitmiş!

 

“Ne alırsan yükseliyor” piyasası, madalyonun öteki yüzünü gösterdi.

Son 1 yılda gelen yaklaşık 1,5 milyon yeni yatırımcı da iyi bir tecrübe kazanmış oldu.

 

Borsanın gerçekten iyi ve vazgeçilmez bir yatırım aracı olduğunu düşünenlerdenim. Her birikim sahibinin dönüp bakması gereken ciddi bir alternatiftir borsa… Bu sebeple küsmek yok, küsen, en başından kaybeder. O hâlde ne yapacağız; anlatayım:

 

-Borsaya yatırım yapmadan önce belli bir finansal okuryazarlık seviyesinde olmanız gerekiyor. Bu yoksa destek almalısınız.

 

-Borsa yatırımları, kısa vadede ihtiyaç duyulmayacak birikimlerle yapılmalıdır. Yani borsada orta-uzun vadeli yatırımcı olmak gerekir.

 

-Birikimlerin tamamını borsada bir hisse senedine bağlamamak gerekir. Hisse ve sektör çeşitlendirmesi yapmalısınız. Hatta altın, emtia, yabancı endekslere yatırım yapan fonlar gibi farklı alternatiflere bakmalısınız. Yumurtaları aynı sepete koymama hikâyesi… Biri çok düşer, diğeri az… Bir diğeri yükselir, böylece kayıplar dengelenir. Belki ‘artı’da bile kalınabilir.

 

-Elde biraz nakit de bulunmalı, düşüşlerde ortalamayı aşağı çekebilmek için… Ya da yeni fırsatlardan yararlanmak için…

 

-Dip ve zirve avcılığı da yapılmaz. Dibe odaklanan malsız, zirveye odaklanan kârsız kalır.

 

-“Düşüşlerde satılmaz” derler genelde… Bu, düşüşün neresinde olunduğuna bağlı. Eğer başlarındaysanız, grafikler aşırı alımdaysa ve pozisyonlar kârlı ise… Hisse senedine çok da âşık olmamalı. “Kâr, cebe yakışır” derler.

 

-“Zarar kes” seviyelerimiz olmalı. Bu noktalara riayet edip, büyük hasar önlenmeli. Bunu uygulamayıp da yüzde 20-30’luk kayıplara yakalanırsanız (eğer teknik, temel, konjonktürel, siyasi, jeopolitik bir sebep yoksa) zararı realize etmek çok da doğru olmayabilir. En ufak bir tepkide küsersiniz. Hangi hissede ve sektörde olduğunuz da önemli. Bunlar çok iyi ölçülmeli.

 

-Hisselerde hikâyeye odaklanmalısınız. Büyük düşüşlerin ardından en hızlı kim toparlanır, şöyle bir beklentilere, temele, bilançoya, nakit akışına bakıp karar vermelisiniz.

 

Mesela bugünkü düşüşten sonra bakalım… Önümüz ramazan… Perakende ve gıda öne çıkabilir. Bilanço mevsimi geliyor. En güçlü kâr beklentisi hangi hisselerde? Onlar öne çıkabilir. Yaklaşan bahar ve yaz dönemini, havacılık sektörü sever. İhmale gelmez. Temettü dönemi yaklaşıyor, şu anki fiyatlama ile yüzde 10 ve üzerinde temettü verimliliği oluşan hisseler var, bulun!

 

Enerji… Gıda kadar hassas bir konu… Enerji üreten, satan şirketlerde beklenti biter mi? Diyelim, rakamlara bakalım…

 

Endekste öncelikle; 5.704-4.601 düşüşünün FİBO 23,6 geri alma seviyesine işaret eden 4.862 noktası üzerinde tutunmak önemli olacak. Ardından FİBO 38,2 seviyesine işaret eden 5.022 seviyesini aşmak ve bu seviyenin üzerinde kalıcılık, önemli sinyal verebilir. Kötü senaryoda 4.600 desteği çalışmalı. Borsanın bulunduğu bu son seviyeleri dikkate alırsak, enflasyona karşı korunmada hâlâ en iyi alternatiflerden olduğu düşünülebilir; iyi tercihler yapıldığı müddetçe…