Parası olanlar dertli borcu olanlar mutlu

Avrupa Merkez Bankası'nın faiz indirimi, Cuma gününe kadar içeride fiyatlanmıştı. Haftanın son gününde ise düşük gelen enflasyon rakamları, faizin daha da gerilemesine sebep oldu.  Son zamanlarda 100 dolar civarında yatay seyreden petrol fiyatları da enflasyonist baskıyı, dolayısıyla faizlerde yukarı yönlü baskıyı azaltıcı etkiye sahip. Bu tablo dahilinde Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı da "negatif reel getiriyle yaşamayı öğrenmeliyiz" şeklinde açıklamalarda bulununca, artık mayıs ayı toplantısından faiz indirimi ihtimali kuvvetlendi. Faiz dopinginin yanı sıra, "not artışı" ve "çözüm süreci" gibi beklentiler de profesyonelce yönetilince, borsada önceki zirve olan 86.700 hacimli geçildi ve "panik alımlarla" 90 bin sınırında bulduk kendimizi... Hatta bu yükseliş, "not mu geliyor" şeklindeki algılara sebep oldu.  Burada bir parantez açıp; not artırımları sonrasında, "beklentinin bitmesinin"  etkisiyle borsada önemli değer kayıplarının yaşandığını da hatırlatalım.

Yatırımcı için eskiden işler kolaydı, parayı faize yatırırdı, gerisini düşünmezdi. Ancak bugün ortam tersine döndü. Artık faize yatıran, parasının eridiğini görüyor. Ve "nereye yatırsam" diye kafa yoruyor. İlk akla gelen alternatifler belli; borsa, altın ve dolar... Borsaya tarihî yüksek seviyelerden girmek, doğru bir strateji olmaz. Altın fiyatları düştüğü yerden toparlayamıyor, yatırımcının kafasında soru işaretleri var. Dolar, aylardır yerinde sayıyor ve döviz faizi, Türk lirası faizlerin de altında... Bu durumda gayrimenkul yatırımları ön plana çıkabilir. Konut kredi faizlerinin 0.70'lere kadar gerilemesi ve sektörde hâlâ yüzde 1 KDV ile satışların yapılması, bu senaryoyu destekliyor. Bununla birlikte, parasıyla daha fazla kazanç elde edebilmek için yakın çevrenizde ticarete atılanların sayısının arttığını da görebilirsiniz.

Madalyonun diğer tarafında; yani borçlular ve kredi kullanacak olanlar için ise düşük faiz ortamı muazzam avantajlar sağlıyor. Bireyler bazında bakarsak; faizlerin düşmesi, yeniden yapılandırmalarla birlikte borç yükünü azaltıyor. Ayrıca kredi kullanımıyla varlık sahibi olmak için teşvik ediyor. Şirketler ise faaliyetleri için daha ucuz ve kolay finansman buluyor. Bu da kazançlarını artırıyor. Bu anlamda özellikle borsa şirketlerinde; esas faaliyet kârları artmasa bile, faiz düşüşü marjından kaynaklanacak kâr artışları bekleniyor.

Bugün içinde bulunduğumuz bu finansal ortamın asıl kaynağı, yurtdışı piyasalar... Dünyada sokak ekonomisi, ABD'de başlayan ve bütün dünyaya yayılan küresel kriz öncesi döneme hâlâ dönemedi. Reel ekonomiyi canlandırmak için ABD, Avrupa ve Japonya'da basılan ve faizi sıfırlanan paralar, esas gitmesi gereken son tüketiciye ulaşmadı. Aksine sermaye piyasalarına aktı ve balonlar oluşturdu. Bunca teşviğe rağmen son günlerde küresel ekonomilerde yavaşlama sinyallerinin artması ve borsaların en yüksek seviyeleri test etmesi, sürdürülebilir değil. Özellikle borsa tarafındaki bu "korkusuzluk", korkutuyor! Sonuç olarak, bugün içinde bulunduğumuz düşük faiz ortamı en az birkaç çeyrek daha devam edecek gibi... Sayın Başçı'nın da dediği gibi, negatif reel getiriyle yaşamayı öğreneceğiz.