İnsansız hava aracı, insanlı deniz zırhlısı

Hava'da Balkan ve Dünya harbi kokusu vardır. Yunanistan Averoff kruvazörünü alarak deniz kuvvetlerini takviye etmektedir. 19 Temmuz 1909'da Yağcızâde Şefik Beğ öncülüğünde Donanma-yı Osmanî Muavenet-i Millîye Cemiyeti kurulur. Gayesi halktan iane toplayarak donanmayı kuvvetlendirmektir. Kısaca 'Donanma Cemiyeti' denen teşebbüs, muazzam alaka görür. 1912 Balkan Harbi öncesi Almanya'dan Turgut Reis ve Barbaros isimleri verilen iki zırhlı satın alınır. Bunları yine 1912'de aynı devletten satın alınan Yâdigâr-ı Millet, Muavenet-i Millîye, Nûmune-i Hamiyet, Gayret-i Vataniyye muhripleri takip eder. Ayrıca 1912'de İngiltere'ye de bir zırhlı siparişi verilir. Buna Reşadiye diye padişahın ismi konur. İngiltere ile eski bir sipariş de yenilenir. Bu gemiye de Osman-ı Evvel yani I.Osman denir. Her iki zırhlı, mukavele icabı 1914 Ortalarında bitecektir. Ancak İngiltere, teslimatı sürüncemede bırakır. Gemileri teslim almakla vazifeli Rauf Beğ, bahriye nazırı Cemal Paşa'ya şikâyetçi olur. Paşa, 'son taksitini de gönderiyoruz" diyerek O'nu tesellüm için Londra'ya geri yollar. O günlerde, 28 Haziran 1914 tarihinde Saraybosna'da Avusturya-Macaristan İmparatorluğu veliahdı katledilir. Böylece ufukta I. Dünya Harbi gözükür. Ancak, devletimiz, 1 Ağustos 1914'te Osman-ı Evvel zırhlısının son taksidi 649.647 sterlini öder. Ama niyet bozuktur. İngiltere, bir gün önce imalatçı tersane işletmecisi Brezilya şirketine ihbarname göndererek göz dağı verip teslimatı durdurmuştur. Bunun üzerine büyükelçimiz Tevfik Paşa, hadiseyi İstanbul'a bildirir. Hükümetimiz bu gasp olayını protesto edip, 5 milyon lira gemi bedeliyle 1 milyon lira da zarar- ziyan tazminat talebinde bulunur. Osmanlı teb'ası da İngiliz yönetimini protesto eder. Evladı askerde olan Behice Hanım, "Allah da sizin inşallah tekmil gemilerinizi Alman donanmasına çiğnetir. Amin!" diye İngiliz hükümetine bedualı bir telgraf çeker. İngiliz hükümeti, Osmanlı devleti, harbe iştirak etmediği ve Alman askeri uzmanlarını topraklarından çıkardığı takdirde, harp nihayetinde her iki gemiyi veya bunların bedelini iade edeceğine ve ayrıca gemiler için Osmanlı hazinesine kira vereceğine dair taahhütte bulunur. Bitmiş iki zırhlı yapılmakta olan Fatih zırhlısı vs. için toplam olarak 5 milyon sterlinden fazla para ödenmiştir. Ancak İngiltere, ne gasp ettiği gemilerimizi verdi ve ne de herhangi bir sözünü tuttu. Türk murahhası 24 Temmuz 1923'te Lozan'da şöyle bir maddeyi imzalayabildiler: -Türkiye, Hükümet-i Osmaniye tarafından İngiltere'ye sipariş olunup, Britanya Hükümeti tarafından 1914'te el konulan harp gemilerine mukabil ödenen paranın iadesini, ne Britanya Hükümeti'nden ve ne de onun vatandaşlarından talep etmemeyi kabul ve bundan dolayı vaki her türlü iddiasından feragat eder. İsrail'in tamir için alıp elinde tuttuğu insansız hava araçlarımız, bizi uzun ve hazin bir hikâyenin kısa özetini yazmaya mecbur etti. Bir asır sonra bile sipariş üzre çalışıyoruz. Nerede kendi imalatımız? Kendi tamirhanelerimiz?