'Yeni gün' kara gün olmasın

Nevrûz, Hind-Avrupaî dil grubuna mensup olan Farsça'da "yeni gün" demek, nev yeni, rûz gün karşılığı. Nev, daha bir çok Farisî kelime gibi Osmanlı Türkçe'sinde de vardır. "Esti nesimi nevbahar/Açtı güller subhdem". Osmanlı, Bursa'nın kazasına Yenişehir, onun hemen altındaki vilayete de Nevşehir demiş. Eş anlamlı iki isim. "Nev" İngilizce'deki "new"in ikizi. Belki Rûz'un aslı rose/roz, gül. O zaman nevruz, yeni gün değil de yeni gül olur. Tutmuş, kabul görmüş mânâsı yeni gün karşılığıdır. Nevrûz, tarihçe itibariyle İslam öncesi ateşperest İran'dan intikal eden bir eğlence, şenlik vaktidir. Bahara kavuşmaya sevinmedir. Anadolu Türklerinde böyle bir adet mevcut değilken Azerbaycan ve Orta Asya Türkleri arasında yaygındır. Türkiye'nin nevruzla tanışması kavgalı dövüşlü, coplu, yasaklı oldu. Bölücü örgüt bu günü kendisi adına kullanmaya kalkkıştı. Öyle olunca zaten yabancı bir kültürden gelen tanımadığımız bu nevrûza karşı cephe alındı. Sonra bunun yalnızca bir kısım Kürtler değil, bir kısım Kürtler ve Farslar arsında da yaşadığı görülünce önce müsamaha edildi, sonra "ben daha çok nevrûzcuyum, nevrûz bambaşka bir gündür" havaları eser oldu. Bugün tabiatın kış çetinliğinden kurtularak yumuşadığı, kurdun-kuşun uyandığı bahar eyyamıdır. Baharın başlangıcı herkese göre farklı. Bazıları için 1 Mayıs, bazıları için Hıdırellez. Ne hikmetse bunların her biri farklı gruplar tarafından farklı şekillerde yorumlandı. 1 Mayıs, üstelik de resmen İşçi ve Bahar Bayramı iken yıllar boyu komünistlerin dehşet saldıkları, çoğu kanlı biten berbat günler oldu. Hıdırellez, ismini Hızır ve İlyas'tan aldığı halde bu da başka taraflara çekildi ama dar bir çevrede kaldı. En sonunda nevrûzla tanıştık. Fakat onunla tanışmamız da tıpkı 1 Mayısta olduğu gibi tüyler ürpertici olmuştu. Kabul etmeli ki bu konuda devlet taviz vermiştir. Bazı vatandaşlarının nevrûzu mesele yapması üzerine diğer Türk ülkelerinde de yaşandığını hesaba katarak onlara karşı durmak yerine neş'elerine ortak olmuştur. Böylece bölücü örgütün elinden bir silah alınmak istendi. Nitekim bu sene genelkurmay da nevruz şenliklerini kutlamakta. Her ne ise neticede bugün Türkiye'de nevruz var. Her aklı başında insan, yurdumuzu seven herkes, bir fitne çıkmaması, kan akmaması için üzerine düşen sorumluluğu asla unutmamalıdır. 70'li yıllarda 1 Mayıslar'dan, '80'lerde nevrûzdan çok çektik. Bu günlerde kepenkler kapanır, sokaklar tenhalaşır, mektepler kapanır, sokaklar gösteriler, sloganlar, kurşun sesleri, kaçmaca kovalamacalarla kirlenirdi. O günler korku günleriydi. Terör ideolojiden besleniyordu. Yaşananlardan ders alınmış olmasını temenni ederiz. Hareketler niyetleri ortaya koyacaktır. Yeni gün, kara gün olmasın. Bir damla bile kan akmasın. Bir damla kan, bin damla göz yaşının sebebidir.