M. Ali Demirbaş

Sual: İbadetlerimi Peygamberimizin hareketlerine göre düzeltmek istiyorum. Namaz kılarken Hazret-i Ebu Bekir'e uyduğu zaman, imam arkasında Fatiha okumuş muydu? Okumuşsa, bizim de okumamız lazım olduğu için soruyorum. Bunun gibi, Peygamberimiz kadına dokununca veya cildinden kan çıkınca abdest almış mıdır? CEVAP: Bu sual birkaç yönden yanlıştır:

Bir sultanın oğluna nasihatleri (2) Tecrübeli, şefkatli dostların sana öğüt verirlerse, öğütlerine kulak ver. Öğüt veren böylesi dostların yanına yalnız olarak git ve öğütlerinden nasibini al. Çünkü faydalı öğüt yalnızken verilir, halk arasında verilen öğüt kulağa girmez olur, hem de sitem gibi olur.

Bir sultanın oğluna nasihatleri (1) Ummadığın bir yerden ümidini temelli kesme ve bir şey umduğun yerden de sakın çok ümitli olma. Çünkü genelde nasip, umduğu yerden değil, ummadığı yerden gelir.

Sual: Her dine, her inanca saygılı olmalı deniyor. Ben falanca kâfirin inancına saygı duyarım deniyor. Böyle demek uygun mudur? CEVAP: Akaid kitaplarında deniyor ki: Tazim edilmesi [saygı duyulması] emredilen bir şeyi tahkir etmek [aşağılamak] ve tahkir edilmesi emredilen bir şeyi tazim etmek küfürdür. (Birgivi vasiyetnamesi şerhi) Bir hadis-i şerif meali şöyledir:

Sual: Kimlere selam verilmez? CEVAP: Şunlara yalnız o halde iken selam verilmez: 1- Namazda olana, 2- Hutbe okuyana ve hutbeyi dinleyene, 3- Kur'an-ı kerim okuyana ve dinleyene, 4- Vaaz edene ve dinleyene, 5- Fıkıh dersi çalışana,

Sual: Bir komşum var, karşı cinse değil, kendi cinsine ilgi duyuyor. Düşünce olarak da, kafasından hiç çıkmadığını söylüyor. Bu kötü huydan çok rahatsız. Bana "Bundan nasıl kurtulabilirim? Bir çaresi yok mu?" diye sordu. Bundan kurtulmanın bir yolu var mı?

Sual: Cep telefonuna veya kasete Yasin-i şerif kaydetsek, mezarlığa gidip de, dedeme veya başka ölülere dinletsem sevap olur mu?

Sual: Ruhsat adı altında, Müslümanlara her kolaylığı söylemek doğru mudur? Mesela "Fakirin kurban kesmesi adak olmaz" diyerek fakirin kestiği nafile kurbandan yedirmek, "Büyük baş hayvana ortak olarak girebilir" demek uygun olur mu? Ruhsatlardan faydalanmayı teşvik etmek caiz midir?

Bir sultanın oğluna nasihatleri (2) Namazda maddi faydalar da vardır. Her şeyden önce, namaz kılanın bedeni ve elbisesi devamlı temizdir. Namaz kılan kişi büyüklenmez, çünkü namazın aslı tevazudur.

Bir sultanın oğluna nasihatleri (1) Ey oğul, artık ben kocadım. Zayıf ve azıksız olarak yol ağzına kadar geldim. Ölüm mektubunu elime verdiler. O mektup, sakalın ağarmasıdır.

Sual: Bir arkadaş, Zahid ül Kevseri'nin Şah Veliyyullah Dehlevi'yi tenkit ettiğini, bu bakımdan Kevseri'yi muhakkak okumak gerektiğini söylüyor. Bu iki âlim de muteber değil mi?

İmam-ı Gazali hazretlerinin sözlerini bildirmeye bugün de devam ediyoruz: Çalgı âletleri üçe ayrılır: 1- Haram olanlar. Tambur, düdük, zurna gibi şarkıcılara eşlik eden âletlerdir. 2- Mekruh olanlar. Bunlar tek başına çalınmadığı halde şarkıcıyı coşturan kaval gibi âletlerdir. [Mekruh yalnız söylenince tahrimen mekruh, yani harama yakın olan mekruh anlaşılır.]

İmam-ı Gazali hazretlerinin sözlerini bildirmeye devam ediyoruz: İnsana zevk veren ahenkli nağmeler, gönüllerde saklı olan güzellik ve çirkinlikleri açığa çıkarır. Her kaptan içindeki sızar, sima eden kişinin içinde ne varsa dışına o sızar. Sima kalbe ulaşınca, kalbde galip olan ne ise, onu harekete geçirir. (İhya 2/675)

Sual: Bazı kimseler, İmam-ı Gazali'nin müziğe helal dediğini söyleyerek çalgı dinliyorlar. Acaba İmam-ı Gazali, Şafii mezhebinde olduğu için mi müziğe helal demiştir?

Sual: Sünnet ile farz veya farz ile sünnet arasında konuşmak, selam alıp vermek, duâ etmek, tesbih çekmek, Kur'an okumak, bid'at midir? Sabahın sünnetini evinde kılıp gelen kimse, camide, tesbihini alıp kelime-i tevhid veya salevat-ı şerife okusa veya konuşsa ne olur?

Sual: Bir gelinimiz var. Odasına giriyor, kapıyı kilitliyor ve saatlerce çıkmıyor. Biz onun yanlış işler yaptığını düşünüyoruz. Böyle düşünmemiz günah mı? Onun böyle yapması uygun mu? CEVAP: Onun bir gerekçe göstermeden, töhmete sebep olması, doğru olmadığı gibi, sizin de şüphelenmeniz, onu töhmet altında bırakarak suçlamanız suizan olur.

Sual: Vehhabiler, Hazret-i Mevlana'ya çok iftira ediyorlar. Sebebi ne olabilir? CEVAP: Kişi bilmediğinin düşmanıdır. Batılı yazarların, hayatlarında evliya olmadığı için, kerametten bahseden hiçbir kitapları yoktur. Çünkü içlerinde bir tek evliya yoktur. Onun için masallar, sihirli lambalar, sihirli aynalar vesaireden bahsederler. Dini mahiyette olan hikayelerinde ise, evliyayı bilmedikleri için, melekler hakkında olağanüstü şeyler uydururlar. Ne tesadüftür ki, Vehhabilikte de buna benzer mantık vardır. Her kaptan içindeki sızar.

Sual: Harac ve zaruret nedir? CEVAP: İnsanın elinde olmayarak hasıl olan sebebe zaruret denir. Bir farzın yapılmasına mani veya haram işlemeye sebep olanı önlemenin meşakkatli, güç olmasına da harac denir. Tedavi edilemeyen şiddetli ağrı ve bir uzvun yahut hayatın telef olmak tehlikesi ve başka bir şey yapamamak mecburiyeti zarurettir. Birkaç örnek verelim:

Sual: Bazı kimseler, (Peygamberler, şehidler, melekler ve başkaları asla şefaat edemez) diyorlar. Şefaat hakkında âyet yok mu?

Gaybı da yalnız Allahü teâlâ bilir. Ama Allahü teâlâ Peygamberine veya evliyasına bildirirse, o da bilebilir. Bir Peygamber veya bir velî zat, (Allah bana şu gaybı bildirdi) derse, ona kâfir denmez. Enbiya ve evliya ruhlarının hazır olması ise gaybdır. Bir kimse, görmeden, (Şu anda şeyhimin ruhu hazırdır) dese küfür olur. Çünkü ben gaybı bilirim demek oluyor. Enbiya ve evliya ruhlarının, anılan yerde hazır olması farklı şeydir. Bir kimse, (Ben evliya zatları hürmetle anarsam, ruhları hazır olur) şeklinde genel bir ifade ile söylerse, bunun mahzuru olmaz.