Mehmet Oruç

Yermük Savaşı'nın en kızgın ânında, düşman birlikleri İslâm ordusunun sol tarafına saldırmışlardı. Durum tehlikeliydi düşman galip gelecek gibiydi!..

Saîd bin Zeyd hazretlerinin babası Zeyd bin Amr, İslâmiyetten önce Peygamberimizle görüşürdü. Allahü teâlânın kendisine verdiği ilhâm ile putlara tapan insanların hâline şaşar, putperestliğin şirk olduğunu, onlara kesilen kurbanların etinin yenemeyeceğini düşünürdü.

Peygamber efendimizin mektubunu Rum Kayseri Heraklius'a götüren Eshâb-ı kirâmdan Hz. Dıhye, dönüşte Hısma'da Cüzâmlardan Hüneyd ve oğlunun adamları yollarını keserek, üzerindeki eskimiş elbisesinden başka yanındaki her şeyi yağmalamışlardı.

Hicretin altıncı senesinde Hz. Zeyd bin Hârise, Eshâbdan bâzılarının ticaret mallarını Şam'a götürüp satmak üzere yola çıkmıştı. Ticaret malları ile Vâdilkurâ'ya yaklaştıkları sırada, Fezâre bin Bedir kabîlesinden birtakım adamlar, onların önlerini kestiler. Zeyd'i ve arkadaşlarını kılıçtan geçirdiler. Onların öldürüldüklerine kanaat getirerek, yanlarındaki bütün ticaret mallarını gasp ettiler.

Hazreti Zeyd ilk îman edenlerdendi. Îman edince, Mekke'de iken pek çok ezâ ve cefâlara mâruz kaldı. Buna rağmen o, hepsine katlandı ve îmanından zerre kadar tâviz vermedi.

Bir gün Peygamber Efendimiz buyurdular ki: - Cennetlik hanım isteyen, Ümmü Eymen'le evlensin!.. Ümmü Eymen iyi kalbli ve Habeşli bir câriye idi. Peygamber Efendimize, anacığından emânet kalmıştı... Artık delikanlı olan Hz. Zeyd, Resulullah efendimizin bu müjdesi üzerine hemen, o siyahî hanımla evlendi. Üsâme adlı bir de oğulları oldu...

İslam büyükleri, "O lazım bu lazım. İnsana her şey lazım. Rahat etmek için ise, 'Bu bana lazım değil' demek lazım" demişlerdir...

Peygamberimiz, kendisini almaya gelen babası ve amcasının yanına oğulları Zeyd'i çağırtıp kendisine sordu: - Bunları tanıyor musun?

Zeyd bin Hârise, küçük yaşta esir hayatı çilesinden sonra Mekke'de Resûlullahın yanında haneyi saadette rahata kavuştu. Resulullahın hizmeti görmek gibi eşsiz bir nimetin içindeydi artık. Fakat Yemen illerinde dertli bir baba üzüntü içinde dolaşıyordu. Kaybolan oğlunu arıyor ve hasret dolu şiirler söylüyordu: Zeyd için ağlıyorum/Karalar bağlıyorum/Geri döner mi diye/Kalbimi dağlıyorum.../Dağlara çıkayım mı/Zeyd'imi arayım mı/Bir haber versin diye/Rüzgâra sorayım mı?..

Zeytin gözlü çocuk, korkuyordu... Çünkü Arabistan'ın meşhur Ukaz Panayırı, karmakarışıktı. Burası, esir pazarıydı. Genç, yaşlı her cins köle satılıyordu. Kendisi kadar küçükler bile vardı.

Hazreti Hâtıb, Mukavkıs'ın mektubunu Peygamberimize verip, sözlerini nakledince, Peygamberimiz, "Ne kötü adam! Saltanatına kıyamadı. Hâlbuki îman etmesine mâni olan saltanatı ise, kendisinde kalmayacak!" buyurdu. Mukavkıs'ın gönderdiği hediyelerden biri de, bir doktor idi. Doktor gelince dedi ki: - Efendim! Mukavkıs, beni, size hizmet için gönderdi. Hastalarınıza bedava bakacağım!

Mısır Kralı Mukavkıs, Arapça yazan kâtibini çağırdı. Peygamberimizin mektubuna şöyle cevap yazdırdı: "Abdullah'ın oğlu Muhammed'e, Kıptîlerin büyüğü Mukavkıs'tan, selâm, senin üzerine olsun. Gönderdiğin mektubunu okudum.

Hz. Hâtıb bin Ebî Beltea'nın kendisini çok açık bir şekilde İslâmiyete dâvet etmesi üzerine, Mukavkıs şu cevabı verdi: "Ben bu Peygamberin hâline baktım, emirlerinde ve yasaklarında aslâ akla uygun olmayan bir şey bulamadım. Anladım ki, bu kişi sihirbaz değildir. Kâhin ve yalancı da değildir. Peygamberlik alâmetlerinden bâzı halleri kendinde buldum. Gizli olan şeyleri meydana çıkarmak, bu alâmetlerdendir. Bâzı sırlardan haber vermek, bu kişiden ortaya çıktı. Hele biraz düşüneyim."

Mısır hükümdarı Mukavkıs, Resulullah efendimizin davet mektubunu okuyunca kumandanlarını, devlet adamlarını toplayıp, mektubu getiren Hâtıb bin Ebî Beltea'ya sorular sordular:

Büyü yapmamalıdır ve yaptırmamalıdır; harâmdır ve küfre en yakın olan, en fenâ harâmdır. Hadîs-i şerîfte, "Müslüman sihir yapamaz. Allah saklasın îmânı gittikten sonra, sihri tesîr eder" buyuruldu...

Resûlullah efendimiz, hicretin altıncı yılında, Mekkeli müşriklerle bir sulh antlaşması yaptıktan sonra, Medîne civarında bulunan altı hükümdara mektup göndererek, onları İslâm dînine dâvet etmişti.

Hazreti Hâtıb bin Ebî Beltea, genç yaşında Yemen'den Mekke-i Mükerreme'ye gelmiş, burada evlenmiş bir sahabedir. Müslüman olmadan önce, şâirliği ile meşhurdu. İyi bir süvâri idi. Hicretten önce Müslüman olmakla şereflenmiş olup, Mekkeli Müslümanlarla birlikte, Peygamber efendimizin hicretinden önce Medîne'ye hicret etmiştir. Medîne'de bir süre Ensardan Münzir bin Muhammed'in evinde misâfir kalmıştır. Resûlullah efendimiz, onu Ensardan Hâlid bin Râhile ile kardeş yapmıştı.

Hz. Mugîre, Sa'd bin Ebî Vakkâs tarafından sefir olarak gönderilmişti. İranlılar, sert konuşup, Müslümanları korkutacaklarını zannettiler. Söz sırası Mugîre'ye gelince, o, büyük bir cesaretle konuşmaya başladı ve şöyle dedi: "İslâmiyetin esaslarına göre, herkes Allahü teâlâ indinde bir kul olarak eşittir. Hiç kimsenin diğerine karşı bu hususta bir imtiyazı yoktur."

Hz. Mugîre, Tâiflilere, putların hiçbir şey yapamadıklarını belirttikten sonra, yanındakilerle birlikte Rabbe'yi yıkmaya, taşları, birer birer yere indirmeye devam etti. En sonunda, onu yerle bir edince, Tâifliler şaşırıp kaldılar. Lât'ın kapıcısı ve bakıcısı olan Aclân bin Attâb, Mâlikoğullarındandı. Ondan sonra bu hizmeti, oğulları görmekte idi. Lât'ın bakıcısı, "Göreceksiniz ki, temeline inilince, temel öyle bir kızacaktır ki, o kızgınlıkla, onları yerin dibine batıracaktır!" diyordu.

Tâif'te, Hazreti Mugîre'nin kabîlesi İslâmiyet ile şereflenince, amcası Urve şehîd edilip, Sakîfliler zulüm, işkence ve tecâvüze uğramışlardı. Sakîfliler durumu Resûlullaha arz ettiler. Sakîf temsilcileri, Medîne'den ayrıldıktan iki veya üç gün sonra Peygamberimiz, Ebû Süfyân bin Harb ile Hz. Mugîre'yi, Rabbe (Lât) putunu yıkmak için gönderdi.