Necmettin Batırel

Çin'in banka kredilerini azaltmaya yönelik açıklamaları, Brezilya'yı kötü vurdu. Bütün hisse senetleri değer kaybetti, borsa kasım ayından bu yana görülen en büyük düşüşü gösterdi... Çin'in bu hareketinin demir cevherinden uçağa kadar, tüm ülke ihracatına zarar vereceği düşünülüyor.

Çin yönetiminin bazı bankalara kredilerini kısma uyarısı, büyüme hızını olumsuz etkileyeceği için madencilik hisselerine satış getirdi.

Risklerin yüksek olduğu yeni bir haftaya giriyoruz. Gobal borsalarda yükseliş eğilimi isteği var. Bu yüzden hisse senetlerinde muhtemel bir satış hareketinin sınırlı kalacağını düşünüyorum. Zira piyasalardaki yükselişin temelinde şirket kârlarının artacağı beklentisi yatıyor. ABD ve Avrupa'daki manzara net değil..

Devlet Bakanı Ali Babacan'ın basın açıklaması sırasında IMF ile anlaşmanın ne zaman, nerede ve ne şekilde yapılacağının belli olmadığını söylemesi İMKB'yi 55 bin 200 puandan 54 bin 400'e indirdi. Doları 1.445 TL'den 1.455 TL'ye çıkardı. Ama ne borsada ciddi bir satıcı oluştu, ne de dövizde alıcılar çoğaldı.

Başbakan Erdoğan'ın IMF'yle anlaşmada son noktaya gelindiğini söylemesi, yurt dışından fon akışını yoğunlaştırdı, döviz kurları eridi, İMKB yurt dışından pozitif yönde ayrıştı.

ABD borsaları bu hafta, açıklanacak şirket bilançolarına göre yön bulacak. Olumlu beklentiler etkili olduğu için endeksler yükseldi. Aralık ayında tarım dışı istihdamdaki sürpriz düşüşten sonra FED'in faiz politikasında uzun süre değişikliğe gitmeyeceği beklentisi piyasaya alım getirdi.

Avrupa ülkeleri krizin etkilerini üzerinden atamadı. Amerika ayağa kalkmaya çalışıyor. ABD Merkez Bankası FED teşvik tedbirlerini azaltmak istiyor, ama talep yetersiz kaldığı için bu kararını erteledi. Şu anda dünyada gelişmekte olan ülkelere büyük rağbet var. Özellikle Türkiye'ye bu işte birinci sırada yer alıyor.

Yeni yıla hızlı yükselişle başlayan piyasalar dinlendi, buna güç topladı desek daha doğru olacak.

Piyasalar açısından tahminlerin ötesinde iyi geçen bir yılı geride bıraktık. 2010'da Dünya piyasalarına yön verecek en önemli gelişme, ABD Merkez Bankası FED'in izleyeceği para politikası olacak.

2009 yılına kötü başladık, çok iyi bitirdik. Yurt dışındaki toparlanmanın yanı sıra, IMF'yle anlaşma haberi, piyasalar için tam bir doping oldu.

Piyasaların yılı iyi bitirme gayreti Japonya'dan gelen olumsuz haberle kesildi. Japon havayollarının iflas başvurusunda bulunacağı haberi endişeleri arttırdı.

Piyasalar yılın son haftasına olumlu beklentilerle giriyor. ABD'de yatırım fonlarında biriken 740 milyar dolar tutarındaki paranın borsalara yöneleceği yorumları yatırımcıların iştahını kabartıyor.

Küresel piyasalar tatile iyimser beklentilerle girdi. Doların değer kaybının durması emtia ve petrol fiyatlarını dopingledi. Enerji sektörü prim yaptı. Yaşanan büyük kriz Amerikan halkının tüketim alışkanlıklarını değiştirdi. Amerikalı yeni konut yerine eski konutu tercih ediyor. Kişisel gelirlerdeki azalmaya bağlı olarak kişisel harcamalar azaldı. Bu yüzden ABD ekonomisi 3'üncü çeyrekte ancak %2.2 büyüyebildi. Oysa ilk açıklanan rakam %3.1, ikincisi %2.8'di. Dayanıklı mal siparişleri ekimde binde 4'lük beklenti yerine binde 2 arttı. Şimdi sorulan soru şu: ABD tüketmeyince dünya ülkeleri kime mal satacak?

Dünya borsalarında iyimser hava etkisini sürdürüyor. Hıristiyan âlemi için Noel tatili bugün öğleden sonra başlıyor.

Küresel piyasalar, Avrupa'dan gelen haberlerle dalgalanıyor. Almanya Başbakanı Angela Merkel Yunanistan'a, vadesi gelen borçlarını ödeyemez duruma gelmesi halinde yardım kararı aldı.

ABD Merkez Bankası, faizleri değiştirmediği gibi uzun süre düşük kalacağını açıkladı.

Altındaki çıkış eğilimi tersine döndü. Ons 1226 dolarla tarihî zirve yaptıktan sonra yönünü aşağı çevirdi.

Amerika'da perakende satışlar kasım ayında %1.3 artarak, ağustos ayından bu yana en büyük yükselişini kaydetti... Michigan tüketici güveni endeksi de 67.4'den 73.4'e tırmandı. Bu gelişme Dow Jones sanayi endeksini 10 bin 471 puana çıkardı. Yatırımcılar rahatladı, 10 yıllık ABD tahvillerinden satış yaparak çıktı, faizler 3.55'e yükseldi. Dolar-TL uluslararası işlemlerde cuma gecesi 1511 TL'ye yükseldi, cumartesi günü serbest piyasada 1502 TL'ye geriledi.

Küresel piyasalardaki düşüş eğilimi olumsuz haber akışının durmasıyla sona erdi, endeksler tepki alımlarıyla artıya geçti. Dubai Borsası'nda %7'lik sert bir yükseliş gerçekleşirken Atina'da bankaların öncülüğünde %1 civarında prim yaptı. Yunan Başbakanı Papandreu bütçe açığını daraltmak için olağanüstü tedbir alacaklarını açıkladı. ABD'li ünlü milyarder işadamı Soros ise, Yunanistan'ın iflasına izin verilmeyeceğine inandığını söyledi. Yunanistan'ın 300 milyar Euro borcu bulunuyor.

Dubai'nin borçlarını yeniden yapılandırmak için bankalarla görüşme yapmaması ve Yunanistan'ın kredi notunun düşürülmesinin olumsuz etkisi devam ediyor. Dubai borsası yüzde 5 daha düştü.