Yılmaz Öztuna

Hangi devletin ne rejimle yönetildiği Türkiye'yi ilgilendirmez. Türkiye'yi veya dünya barışını tehdid etmediği müddetle, her toplumun lâyık olduğu üslûb içinde yönetileceğine inanan bir kültürden geliyoruz.

Devletler arası ilişkiler, karşılıklı menfaatlere dayanır. Bu tarih kanunu binlerce yıldan beri yürürlüktedir. Menfaatlerin akıllıca düzenlenmesinden barış, menfaat çatışmalarından savaş doğar. Harb ve Sulh (Savaş ve Barış), Tolstoy'un romanıdır ki, bütün edebiyatlarda yazılmış bütün romanlar içinde 1. şâheserdir.

Rusya Federasyonu'nda genel seçimler yapıldı. 1905'te çarlık döneminden beri Duma denen millet meclisi 450 üyeden oluşur (bizde 550'ye çıkarılan sayının ölçüsüzlüğü ortadadır). Rusya'nın nüfusu 137 milyondur ve yüzölçümü bakımından dünyada 1. devlettir (17 milyon kilometrekareden büyük).

Sırbistan cumhurbaşkanı Boris Tadiç, Ankara'ya kısa bir resmî ziyaret yaptı. Cumhurbaşkanımızla görüştü. Kosova'nın bağımsızlık ilân etmesinin engellenmesi için destek istedi.

Kosova, küçük bir ülkedir. Her an bağımsızlığını ilân edebilir. Böylece ortaya ikinci bir Arnavut devleti çıkacak. 1913'te Kosova, Türkiye imparatorluğundan Sırbistan krallığına geçti. 1946'da Yugoslavya'nın Sırbistan cumhuriyetinin bir otonom eyaleti oldu (Tito, Kosova'ya nedense cumhuriyet statüsü tanımadı). 10.887km2 üzerinde 2.5 milyon nüfusu yüzde 93 Arnavut, yüzde 2 Türk, yüzde 5 Sırp'tır. Din bakımından yüzde 94 Sünnî Hanefî Müslüman, başkent Priştine'dir.

Orta Doğu ile ilgili ilgisiz, 40 küsur devletin temsilcileri, Atlantik üzerinde şirin Annapolis şehirciğinden ayrıldılar. Oluşturdukları konferans, politikada havanda nasıl su dövülür örneği olarak tarihe geçti.

ABD, Annapolis'te, kırk küsur devletin dışişleri bakanı düzeyinde temsilcilerini topladı. İsrail-Filistin barışını sağlamak, Araplar'la Yahudiler'i barıştırmak istiyor. Annapolis, Maryland eyaletinin merkezi, küçücük bir şehirdir. Deniz harb okulu ile ünlüdür.

Nükleer santral konusundaki akıl almaz gecikmemizin acıklı tarihi elbette yazılacaktır. Bugün, Türkiye'nin 10 nükleer santrali olmalı idi. Doğal gaza, petrole daha az bağımlı olurduk. Elektrik telâşımız kalmazdı.

PKK krizini hükûmetin sabır ve soğukkanlılıkla yönettiğini kabûl etmek lâzım. Genelkurmay da hükûmete paralel davrandı. Sabırsızlık göstermedi. Bu günlere kadar geldik.

Bangladeş, 148.000 kilometrekaredir. Yüzde 88'i Sünnî Müslüman 160 milyon nüfusunun dayanılmaz ağırlığı altında eziliyor. 16. asırda Bangladeş'te Osmanlı üssü bulunduğu bugün bizim için şaşırtıcıdır. 18. asır sonlarına kadar bu ülkenin Türk hanedanlarınca yönetildiği de öyle...

Venezuela başkanı Hugo Chavez, 7. defa İran'ı ziyaret etti. 54 yaşında ve 9 yıldır başkandır (ayrıca başbakan yoktur). İran cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad ile kucaklaşıp öpüştüler. Chavez'in Tahran'ı 7 resmî ziyaretinin son 4'ü Ahmedinecad'a yapıldı. Ahmedinecad da geri kalmadı. 2.5 yıl içinde 3 defa Caracas'a gitti. Dünyayı ateşe vermesinler de, dostluklarına diyeceğimiz yoktur.

Başbakan Tayyip Erdoğan'ın dünki genişletilmiş grup toplantısındaki konuşması, demokrasi tarihimizin en başarılılarından biri idi. Gerçekten tarihî bir nutuk oldu. Türkçe, telaffuz ve ses tonlaması kusursuzdu. Hitabet yeteneği üstündü. Çok önemli fikirler, özenle, biribiri ardınca sıralandı.

Pazar günü başbakanımız Tayyip Erdoğan, dostu Yunanistan başbakanı Karamanlis (II) ve diğer dostu Azerbaycan cumhurbaşkanı Aliyev (II) ile İpsala'da sınırda buluştu. Sarmaş dolaş oldular. Gökyüzü fişeklerle aydınlandı.

Kendisine Demokratik Toplum Partisi (DTP) diyen partinin kapatılması için Cumhuriyet Başsavcısı'nın dava açması, gündemin başına oturdu. Kuzey Irak'a girdik-gireceğiz konusunu bile solladı.

Türkiye'nin gerçekleştirdiği İsrail-Filistin barışı için Ankara Zirvesi, İran'ın hoşuna gitmedi. İktidarın sözcüsü İran basını "Türkiye siyonistlerin piyonu oldu" diye bizi, Yahudi hizmetinde piyade neferliği yapmakla suçladı. Doğrusu ayıp etti. Üçte birden fazla ve yarıya yakın nüfusu Türk olan İran'ın, en büyük Türk devleti Türkiye'ye, barışa aracılığı için bu hakareti karşısında, İranlı soydaşlarımızın gıkları çıkmadı.

Şimon Peres'le Mahmud Abbas'ın Ankara'da buluşması, Türkiye Büyük Millet Meclisi'ndeki önemli konuşmaları, Gül, Erdoğan, Toptan ve Hisarcıklıoğlu ile temasları, bütün dünyada ilgi ile izlendi. Şimdi daha şümullü bir zirve, Amerika'nın Annapolis şehrinde yapılacak. Türkiye de Washington'dan davet bekliyor. Ama Annapolis'te havanda su döğmenin ötesinde bir ilerleme tahmin edilmiyor.

Türkiye, bir müddetten beri, dünya medyasında adı çok geçen ülkelerden biri oldu. PKK dolayısıyla Kuzey Irak'a müdahale ihtimalimiz ilgi çekti. Şimdi İsrail ve Filistin cumhurbaşkanlarının Ankara'da bir araya gelmeleri büyük alâka uyandırdı.

Suudi Arabistan Kralı Abdullah'ı uğurlamamız, ardından çok ses getirdi. Petrolün varilinin 30 dolardan 90'a doğru hızla yol aldığı kısa dönemde 1 trilyon dolar biriktirmiş bir devletin mutlak hükümdarına gösterilen ilgiyi ben çok görmedim. 8 yıl o ülkede çalışmış Cumhurbaşkanı Gül elbette Suudi mütehassısıdır.

İspanya, İspanyolca konuşan 17 Katolik Latin Amerika devletinin ana (veya baba) yurdudur. Hepsi 19. asır ortalarında İspanya'dan ayrılıp devlet oldular. Bugünlerde Venezuela'nın diktatör başkanı aşırı sosyalist Chavez, Madrid'e resmi ziyaret yaptı.

Pakistan başkanı ve genel kurmay başkanı Org. Pervez Müşerref'in olağanüstü kısıtlamaları, demokrasiye aykırı görünüp bütün dünyada yankı uyandırdı. Başkan Bush bile, Başbakan Erdoğan'la 85 dakikalık konuşmasının 12 dakikasını Pakistan'a ayırdı. Halbuki Dünya'nın çok büyük kısmını oluşturan Asya'da demokrasi, nümunelik bir kaç ülkede uygulanan bir rejimdir.