Askerlik borçlanması ile EYT'li olmak isteyenlerin endişeleri!

Emeklilikte sonradan getirilen YAŞ engeli ile emeklilik hakları geciktirilerek mağdur edilen milyonlarca EYT’li bulunmaktadır. Bu mağduriyetin ana nedeni ise 1999 yılında yürürlüğe konan 4447 sayılı kanundur. Bu kanun ile birlikte kademeli yaş şartı getirilmiştir.

 

EYT’lilerin 23 yılı aşkın hak arama yollarının başarıya ulaşmasıyla birlikte EYT’li olmak için sigorta başlangıcını 08.09.1999 tarihi ve öncesine çekmek için yüz binlerce kişi değişik alternatif arayışlarına girdi. Zira belirtilen tarihten sonra sigortalı olanlar ile EYT’liler arasında emeklilik şartları yönünden âdeta bir uçurum vardır.

 

Sosyal güvenlik uygulamalarında sigortalılık başlangıcını ve süresini geriye çeken bazı hizmet borçlanmaları bulunmaktadır.

 

Kamuoyunda geriye dönük SGK hizmeti kazanma olarak bilinen hizmet borçlanmaları, çalışanlara emeklilikte avantajlar sağlamaktadır. Özellikle eksik prim gün sayıları olup da bu sürelerin dolmasını beklemek zorunda kalanlara çoğu zaman hemen bu primleri borçlanma ile yerine getirmesi avantajını sağlamaktadır.

 

Bu avantajlardan faydalanmak isteyen çok sayıda okuyucumuz hizmet borçlanması yaparak sigortalılık başlangıcını 08.09.1999 tarihi ve öncesine çekerek EYT’den emeklilik hayali kurmaya başladı. Ancak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanının medyaya yansıyan “Hizmet borçlanmalarıyla EYT’liliğin kabul edilmeyeceği” yönündeki beyanatı, hizmet borçlanması yapanları endişeye sevk etti.

 

Hâl böyle iken çok sayıda okurumuz kredi çekerek ya da eş-dosttan aldıkları paralarla SGK’ya ödedikleri hizmet borçlanması bedellerini geri alıp almayacaklarını sormaktadır.

Gazetemiz okurlarına gerek bu köşemizden gerekse sosyal medya hesaplarımızdan defalarca “Dereyi görmeden paçaları sıvamayın, EYT yasa teklifi TBMM’ye gelince o zaman gerektiği kadar borçlanma yapabilirsiniz” diye tavsiyede bulunduk. Üstelik defalarca 31 Aralık 2022 tarihine kadar yapılacak hizmet borçlanması maliyetinin aynı kalacağını, değişmeyeceğinin altını çizmiştik. Henüz borçlanma yapmayan okurlarımız için de aynı hususlar geçerlidir.

 

Özetle askerlik borçlanması ve diğer hizmet borçlanmasına ihtiyacınızın olup olmadığını, ne kadarlık süre için borçlanma ihtiyacımız olduğunu yapılacak düzenlemeyi gördükten sonra yapmanız daha sağlıklı olur.

SGK uygulamasında tüm hizmet borçlanmaları sigortalılık başlangıcını geriye doğru çekmemektedir. Geriye doğru çeken hizmet borçlanmaları;

 

Er veya erbaş olarak silâh altında veya yedek subay, yedek astsubay okulunda geçen süreleri, Sigortalı olmaksızın doktora öğrenimi veya tıpta uzmanlık için yurt içinde veya yurt dışında geçirdikleri normal doktora veya uzmanlık öğrenim süreleri,

 

Sigortalı olmaksızın avukatlık stajını yapanların normal staj süreleri, Hekimlerin fahrî asistanlıkta geçen süreleri ile Sigortalı olmaksızın, Ecnebi Memleketlere Gönderilecek Talebe Hakkında Kanuna göre yurt dışına gönderilen ve öğrenimini başarıyla tamamlayarak yurda dönenlerden yükümlü bulunduğu mecburi hizmet süresini tamamlamış olanların, yurt dışında resmî öğrenci olarak geçirmiş oldukları öğrenim sürelerinin 18 yaşının tamamlanmasından sonraki döneme ait olan kısmı şeklinde sayabiliriz.

 

Kadınların doğum borçlanması ise sigortalılık başlangıcını geriye doğru çekmemektedir. Sadece stajyer-çırak olarak çalışan kadınların bazı hâllerde avantajı olmaktadır.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanının medyaya yansıyan yukarıda saydığımız borçlanmalarla EYT’liliğin kabul edilmeyeceği yönündeki beyanatı değişmezse bu durumda panik yapmaya gerek yok. Keza paranızı iade almanız yasal olarak mümkündür.

 

SGK borçlanmalarının iptal edilmesi ve borçlanma paralarının geri alınması için her şeyden önce SGK’dan emeklilik aylığı bağlanmamış olması şartına bağlıdır.

 

Henüz emeklilik maaşı bağlanmamış ise yazılı başvuruda bulunanların ödedikleri borçlanma tutarının tamamı, faiz uygulanmaksızın Türk lirası olarak iade edilmektedir.

 

Ayrıca SGK, borçlanmadan vazgeçme hâlinde kısmi iade yapmamaktadır.

 

Diğer bir ifadeyle, borçlanmanın bir kısmı iptal edilerek, bir kısmı geçerli sayılmayacaktır.

 

Örneğin 600 günlük doğum ya da askerlik borçlanması yapılmış ise bunun yarısının parasının alınması kalan yarısının parasının da bırakılarak hizmet kazanılması mümkün değildir.

 

Ancak, birden fazla (örneğin hem yurt dışı hem de askerlik) borçlanma yapılmış ise talep sahibinin yapmış olduğu borçlanmalardan bir ya da birkaçından vazgeçme hakkı bulunmaktadır.            

***

“Kuşlar gibi uçmayı, balıklar gibi yüzmeyi öğrendik, ancak kardeşçe yaşamayı unuttuk.” M.L. King