EYT’lilerde kadınlar erkeklere göre daha avantajlı

SSK’lılar, Bağ-Kur’lular, Emekli Sandığına tabi olanlar, Tarım SSK, Tarım Bağ-Kur, Banka ve TOBB sandıklarına tabi olan tüm gruplarda kadınlar, erkeklere göre daha şanslı bulunmaktadır.

Zira 1999 yılında Marmara depremi esnasında üçlü koalisyon yönetimi tarafından yürürlüğe konan EYT (4447 Sayılı) Kanunu ile sonradan getirilen “Yaş” engeline ilişkin düzenlemeden önce emeklilik şartları bakımından kadınların emeklilik için gereken hem prim gün sayısı hem de sigortalılık süresi bakımında pozitif bir ayrımcılık tanınmıştı.

Dolayısıyla sigortalılık süresi açısından değerlendirdiğimizde genel olarak kadınlar için 20 yıl erkekler için ise 25 yıl şartı öngörülmüştür.

Bu bakımdan 08.09.1999 tarihi ve öncesinde sigortalılığı bulunan bütün EYT’li kadınlar bugün bile EYT yasası çıksa gerekli olan sigortalılık süresini zaten tamamlamış bulunmaktadır. 

Erkeklerde durum böyle değil. Örneğin 01.01.1999’da sigorta girişi olan EYT’li bir erkek ancak 2024 yılında sigortalılık süresini yerine getirmiş olmaktadır.

Normal emeklilikte prim gün sayısı açısından değerlendirildiğinde yine kadınlar daha avantajlıdır. Zira hem Bağ-Kur’lu hem de Emekli Sandığına tabi EYT’li erkekler için 9.000 gün (25 yıl) prim gün sayısı şartı aranırken kadınlar için ise sadece 7.200 gün (20 yıl) prim gün şartı yeterli olmaktadır.

SSK’LI KADINLAR PRİM YÖNÜNDEN DE ŞANSLI

Kadın sigortalılar açısından değerlendirme yaptığımızda SSK kapsamında EYT’li kadınların hem Bağ-Kur’lu hem de Emekli Sandığına tabi EYT’li kadınlardan prim gün sayısı yönünden daha avantajlı olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. Keza EYT Kanunu öncesinde SSK’lı kadınların normal emekliliği için sadece 5000 gün prim şartı yeterli bulunmaktadır. EYT Kanunu ile birlikte getirilen kademeli prim şartında ise 5000-5975 gün prim şartı bulunmaktadır. Bu bağlamda her halükârda SSK’lı kadınlar daha az primle emekli olma avantajına sahip bulunmaktadır.

"BAŞIN DÜŞERSE DARA İSA KARAKAŞ’I ARA"

SEZAİ Ç Bey, 4/1-a(SSK) sigortalıları için işe giriş tarihi ile primlerin ödenmeye başladığı tarih farklı ise, ilk defa malullük, yaşlılık ve ölüm sigortasına tabi prim ödenmeye başlanan tarih sigortalılık süresinin başlangıcı olarak alınacaktır. Bu bağlamda sigortalı işe giriş bildirgeniz verilmiş ise mahkeme yoluyla bildirgenin verildiği tarihin sigortalılık süresinin başlangıcı olarak dikkate alınması için hizmet tespit davası açabilirsiniz.

              ***

“7 yıl önce ölen eşimden dolayı maaş hakkım var mı?” Zekiye Z.

Zekiye Hanım, eşinizden size maaş bağlanması için gerekli şartlar varsa ölüm hâllerinde bağlanması gereken gelir ve aylıkların, hakkın kazanıldığı tarihten itibaren 5 yıl içinde istenmeyen kısmı zaman aşımına uğramaktadır.

Zaman aşımına uğrayan sürenin tespitinde; sigortalı ve hak sahiplerinin talep tarihlerinden geriye doğru gidilerek 5 yıla kadarki bölümü ödenecek ancak, 5 yılı aşan süreye ilişkin gelir ve aylıklar zaman aşımına uğradığından ödenmeyecektir.

Hem malullük hem de yaşlılık aylığına hak kazanılması

Ali G. Bey, hem malullük hem de yaşlılık aylığına hak kazanan sigortalıya, bu aylıklardan yüksek olanı, aylıklar eşitse yalnız yaşlılık aylığı bağlanacaktır.

Örneğin Ali Bey 01.10.2022 tarihinde hem 3830 TL malullük aylığı, hem de 5770 TL yaşlılık aylığına hak kazanması hâlinde bu durumda Ali Beye sadece yüksek olan yaşlılık aylığı bağlanacaktır. İki aylığın birden bağlanması ise mümkün bulunmamaktadır.

              ***

“Doğduğunuz yıl, yalnızca dünyaya girişinizi gösterir. Değerini kanıtladığın diğer yıllar, kutlanmaya değer olanlardır.” Jarod Kintz