Kadınların çoğunluğu doğum nedeniyle çalışma hayatına ara vermektedir. Bu durumda emeklilik için gereken prim gün sayılarını tamamlayamamaktadır. İşte buradan hareketle kadınların emeklilik için eksik kalan primlerini doğum borçlanmasıyla ikmal etmeleri mümkün bulunmaktadır. SGK açısından doğum borçlanması hizmet borçlanması olarak değerlendirilmektedir. Daha erken emeklilik açısından hizmet borçlanmaları bazı durumlarda eksik prim gün sayıları geriye doğru hemen doldurularak emekli olunması, bazı durumlarda emeklilik için gereken yaş şartını öne çekerek daha erken yaşta emekli olmak için avantaj sağlamaktadır. Özellikle staj ve çıraklık çalışması bulunan kadınlar için doğum borçlanması ayrı bir öneme haiz bulunmaktadır. Keza bu durumda olan kadınların 8 Eylül 1999 günü ve öncesinde staj ya da çırak olarak tescilli çalışmalarının bulunması hâlinde EYT’li olarak erken emekli olmaları da mümkün bulunmaktadır.
Diğer yandan yeni yıldan itibaren asgari ücret de güncellenecektir. Çalışanlar açısından sevindirici olmakla birlikte emeklilik için eksik primlerini doldurmak için hizmet borçlanması yapacak olanlar için ise maliyet artışı anlamına gelmektedir. Gazetemizde yazılarımızda ayrıntılı analiz ettiğim üzere 2025 yılında geçerli olacak asgari ücretin en az %30 oranında güncellenmesi söz konusu olabilecektir. Hâl böyle iken yılbaşına sayılı günler kala %30 daha ucuz doğum borçlanması yaparak şartları varsa emekli olmak avantajlı olacaktır.
İşçi (SSK’lı) olarak çalışan kadınlar ve kendi nam ve hesabına bağımsız çalışması olan Bağ-Kur’lu kadın sigortalılar, Tarım SSK ve Bağ-Kur Kanunlarına tabi kadın sigortalılar, memur anneler ile SGK kapsamında sigortalı sayılan anneler ile ölümleri hâlinde hak sahiplerinin borçlanması mümkün bulunmaktadır.
Doğum borçlanmalarının sigortalının en son çalışmasının/hizmetinin geçtiği sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine başvurarak,
Doğum hizmet borçlanmalarında borçlanılacak günlük tutar başvuru tarihindeki asgari ücrete göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt ve üst sınırları arasında olmak üzere, kendilerince belirlenecek günlük kazancın %32'si oranındadır.
Buna göre, 01/07/2024 ila 31/12/2024 dönemi için belirlenen asgari ücret tutarları karşısında borçlanma sürelerinin borçlanılmasında borçlanılacak her bir gün için tahakkuk ettirilecek borç tutarının;
En az günlük borçlanma tutarı:
666,75 TLx%32=213,36 TL
5.000,63 TLx%32=1.600,20 TL olacaktır.
Örneğin bir çocuk için 2 yıllık (720 günlük) borçlanma süresinin tamamını en az olan alt sınırdan borçlanmanın maliyeti 720x213,36=153.619,00 TL olacaktır. 3 çocuk için alt sınırdan borçlanma tutarı ise toplamda 230.429,00 TL olacaktır.
Bu maliyetler 31 Aralık 2024 tarihine kadar geçerlidir. Bu tarihten sonra asgari ücrette ne kadar artış olursa aynı oranda maliyet artacaktır. Örneğin brüt asgari ücret %30 oranında artarsa doğum borçlanması da ister alt sınırdan isterse üst sınırdan olsun aynı oranda artacaktır.
Halen bir çocuk için hesapladığımız 76.809,60 TL olan borçlanma bedeli, asgari ücret 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren %30 oranında artarsa bu maliyet 99.853,00 TL’ye yükselecektir. Bu durumda alt sınırdan her bir çocuk için yapılacak borçlanmada fazladan 23.042,88 TL ödenmiş olacaktır.
Bu maliyetlerin sabit olmadığının altını çizelim. Keza doğum borçlanması cari asgari ücrete endekslendiğinden asgari ücret artışına bağlı olarak borçlanma maliyeti değişmektedir. Hâl böyle olunca yılbaşından önce SGK doğum borçlanması yapanlar yılbaşından sonra asgari ücrette yapılan artışı oranında daha ucuz maliyetle bu işi çözmektedir.