Kadınlara SGK öncesi borçlanma hakkında son durum

Nüfusun yarısını oluşturan kadınların çalışma hayatına dâhil olması ülkenin gelişmesi ve refahı açısından hayati ehemmiyet arz etmektedir. Bu bağlamda tüm gelişmiş ülkelerde özellikle annelere birçok kolaylıklar sağlanmaktadır.

 

Genel olarak çok sayıda anne doğum nedeniyle çalışmaya ara vermektedir. Bu durumda emeklilik için gereken prim gün sayılarını tamamlayamamaktadır. İşte buradan hareketle 2008 yılında kadınlara doğum borçlanması hakkı verilmiştir. SGK açısından doğum borçlanması hizmet borçlanması olarak değerlendirilmektedir. Daha erken emeklilik açısından hizmet borçlanmaları bazı durumlarda eksik prim gün sayılarını geriye doğru hemen doldurularak emekli olunması, bazı durumlarda emeklilik için gereken yaş şartını öne çekerek daha erken yaşta emekli olmak için avantaj sağlamaktadır.

 

Erken emeklilik sağlayan hizmet borçlanmasının en güzel örneği erkeklerin askerlik borçlanmasıdır. Erkeklerin askerlik yapmış olmaları hâlinde borçlanmış oldukları askerlik süresi kadar sigorta başlangıçları geriye gitmekte ve bu durumda daha erken emeklilik söz konusu olabilmektedir.

 

Kadınlarda ise mevcut doğum borçlanmasında sigorta başlangıcından sonraki doğum borçlanmaları dikkate alınmaktadır. Bu durumla ilgili düzenleme olup olmadığı ve son gelişmeleri annelerimiz merak etmektedir.

 

 

 

KANUN TEKLİFİ TBMM’DE

 

 

 

Kadınların sigortalılık başlangıçlarından önceki doğumlara ilişkin süreleri de borçlanabilmesi için “5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi” başlığı altıda TBMM’ye yasa teklifi verildi.

 

Teklif gerekçesinde; 5510 s. Kanunda yer alan sigortalı kadının borçlanmasını gerek SGK gerekse yargı makamları, önce sigortalı olan sonra doğum yapan kadınlar olarak kabul edildiği, bu nedenle sigortalı kadın, sigortalı olmadan yaptığı doğumlar için borçlanma yapamadığı, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nda; "sonra” ibaresinin 284 kez, "önce” ibaresinin 265 kez, "ilk defa” ibaresinin 44 kez geçtiği düşünüldüğünde kanun koyucunun sigortalı olduktan sonraki sürelerin borçlanılabileceği gibi bir niyeti olsa bu durumun kanuna açıkça yazılması gerektiğinin altı çizilmiştir.

 

Mezkûr teklifte en dikkat çekici husus ise doğum borçlanması düzenlemesi hükûmetin taahhütleri arasında yer aldığı, 2019-2023 yıllarını kapsayan 11. Kalkınma Planı'nın "Sosyal Güvenliğin Sürdürülebilirliği" başlıklı 2018 yılına ait Özel İhtisas Raporu'nun "3. 4. Temel Amaç ve Politikalara Yönelik Eylemler ve Uygulama Stratejileri” arasındaki tedbirlerden;

 

"Tedbir 4: Kadınların sigortalılık başlangıçlarından önceki doğumlara ilişkin süreleri borçlanmaları imkânı getirilecektir” ifadesinin yer aldığına vurgu yapılmasıdır.

 

Teklifte gerekçe olarak ayrıca nüfusun yaşlanmasına da dikkat çekilmektedir. Bu açıdan da çalışan ya da çalışabilir durumda olup çalışma hayatına girecek kadınların sigortalı bir iş öncesindeki doğumlarının işe başladıklarında emeklilik borçlanmasına dâhil edilecek olması evlenme ve doğum konusunda olumlu etki yapacağı belirtilmektedir.

 

Netice itibarıyla hem kadın sigortalılarımızın sosyal güvenlik haklarının eksiksiz sağlanması hem de hükûmet politikalarına dahi geçen uygulamadaki bu adaletsizliğin giderilmesi amacıyla; "doğum borçlanması imkânının” sigortalılığın başlangıcından önceki süreler için de uygulanması sağlanarak bu durumda olan kadın sigortalılarımızın prim gün sayısı ve sigortalılık süresi kazanabilmeleri öngörülmektedir.

 

Umarız muhalefet tarafından verilen bu kanun teklifi yasalaşır. Böylece 16 yıldan beri düzenleme bekleyen annelerimizin mağduriyetleri de son bulur. Daha önceden olduğu gibi bundan sonra da annelerimizin talep ve beklentilerine ilişkin en ufak bir gelişme olduğunda gazetemizde derhal yermeye devam edeceğiz…