Tamamen silinecek SGK borçları ve sağlıktan faydalanma imkânı

Sosyal güvenlik reformunun en önemli ayağını “Genel Sağlık Sigortası” oluşturmaktadır. Birkaç istisna dışında şu anda neredeyse toplumun tamamı genel sağlık sigortası kapsamında yer almaktadır.

 

Bu sigorta kolu uygulaması ile birlikte “18 yaşını bitirdikten sonra eğitim hayatına devam etmeyen tüm işsizler, kaçak sigortalı çalışanlar, liseyi bitirdikten sonra 20 yaşını aşıp eğitimine devam etmeyenler, 25 yaşını doldurmuş ve hiçbir işte çalışmayan üniversite mezunları ile hiç bir sigortalılığı bulunmayıp sağlık harcamalarını kendi cebinden karşılayanlar ile diğer tüm zorunlu sosyal güvenliği olmayan vatandaşlar kendi primlerini ödemek zorunda bulunmaktadır.

 

Aksi takdirde sağlık sigortasından faydalanmaları zorlaşmaktadır. Belirtilen kişilerin resen kapsama alınması zorunluluğu 01 Ocak 2012 tarihinde başlatılmıştır.

 

Buna rağmen bu durumun farkında olmayan ve her ay hanesine (asgari ücrete göre değişen 2024 yılı için) 600 TL borç ve borca ait gecikme zammı ile cezası uygulanan çok sayıda vatandaşımız bulunmaktadır.

 

Hâl böyle iken belirtilen kişilerin yüklü miktarda birikmiş genel sağlık sigortası borcu bulunmaktadır.

 

Genel sağlık sigortası borçları ile diğer SGK borçlarının yapılandırılması için önceki yıllarda çok sayıda af ve yeniden yapılandırma kanunları çıkarılmasına karşın hâlen borcunu ödemeyen çok sayıda vatandaşımız bulunmaktadır. En son geçen sene genel sağlık sigortası borçlarının tüm faiz ve cezaları silinerek sadece anapara ödenmesi imkânı tanınmıştı.

 

Hükûmetin şimdi de genel sağlık sigortasına ilişkin yeni düzenlemeler yaparak bu sene içinde yasalaştırması kuvvetle muhtemel hâle gelmiştir.

 

 

 

MUHTAÇ OLANLARIN PRİMİ HAZİNEDEN           

 

 

 

SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı ya da diğer herhangi bir kapsamda sosyal güvencesi olmayan vatandaşların prim ödeyip ödeyemeyeceklerini, ödeyeceklerse ne kadar prim ödeyeceğini belirleyen işlemler gelir testi olarak ifade edilmektedir.

 

Gelir testi yaptırmak bu kapsamdaki vatandaşlarımız için daha önceden mecburi idi. Bu zorunluluk 2017 yılında kaldırılmıştı. Ancak düşük gelirli olanlar için bu testi kendi isteği ile yaptırması avantajlı bulunmaktadır. Keza ikametgâhın bulunduğu yerdeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarına müracaat ederek yapılacak gelir testi sonucunda gelirin aynı hanede yaşayan aile içinde kişi başına düşen tutarı asgari ücretin 1/3’ünün altında çıkması hâlinde tek kuruş GSS primi yatırmadan genel sağlık sigortasından faydalanmak mümkün olacaktır.

 

Kapsamda bulunup gelir durumu değişenler de durumlarının değiştiği tarihten itibaren yeniden gelir testi için Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarına müracaat edebilirler.

 

 

 

TESTİ YAPTIRMAYANLARA HER AY 600 TL+FAİZ

 

 

 

Geliri brüt asgari ücretin üçte birinin üzerinde olan kişilerin ödemesi gereken prim tutarı brüt asgari ücretin %3’ü tutarındadır. Bu nedenle 2024 yılı için bu kapsamdaki kişilerin ödeyeceği prim tutarı aylık 600 TL’dir.

 

Gelir testi yaptırmayan bu kapsamdaki kişiler gelirleri düşük olsa bile her ay 600 TL borç ve borca ait gecikme zammı ile cezası uygulanmaktadır. Bu borç zaman geçtikçe yüklü miktara ulaşmaktadır.

 

 

 

YAPILACAK YENİ DÜZENLEMELER VE AF

 

 

 

GSS primleri dâhil tüm SGK primlerine ilişkin 10 yıllık zaman aşımı bulunmaktadır. Bu kapsamda geçmiş yıllarda ödeme imkânı kalmayan ve zaman aşımına uğramış olan 2012, 2013 yıllarına ait genel sağlık sigortası borçları silinerek affedilmiştir.

 

Yeni yapılacak yasal düzenlemelerle birlikte 01.01.2025 tarihinden önceki döneme ait olup ödeme imkânı kalmayan ve zaman aşımına uğramış olan genel sağlık sigortası borçlarının anapara dâhil olmak üzere gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte silinmesine yönelik yasal düzenlemenin hazırlanarak TBMM’ye gönderilmesi kuvvetle muhtemel hâle gelmiştir.

 

Zaman aşımına uğramamış GSS primleri dâhil hiçbir SGK priminin anaparasının silinmesi söz konusu değildir. Bu kapsamdaki borçlar için önümüzdeki sene mart veya nisan aylarında kamu alacakları yapılandırması kapsamında yeni bir yasal düzenleme yapılarak peşin veya taksitli ödeme kolaylıkları sağlanabilir.

 

Bağ-Kur sigortalıları ile herhangi bir sosyal güvencesi olmayan SGK 5510 sayılı Kanunun 60-1/g maddesi kapsamındaki sigortalılardan 60 günden fazla prim borçları bulunanlar hastanelere gidip genel sağlık sigortası kapsamında faydalanamamaktadır.

 

En son geçen sene Cumhurbaşkanı kararıyla 31.12.2024 tarihine kadar uzatma kararı verilmiştir.

 

Şimdi de 31.12.2025 tarihine kadar faydalanmalarının sağlanması kuvvetle muhtemel hâle gelmiştir. Düzenleme ile birlikte belirtilen kişilerle birlikte bu sigortalıların bakma yükümlü oldukları kişilerin;

• İkametgâhı Türkiye’de bulunan 5510 sayılı kanunun 4-1/b kapsamındaki Bağ-Kur sigortalıları ile bakmakla yükümlü oldukları kişiler,

• İkametgâhı Türkiye’de bulunan 60. maddenin 1/g kapsamındaki genel sağlık sigortalıları ile bakmakla yükümlü oldukları kişiler, 60 günden fazla prim borçları bulunsa dahi, Sağlık Bakanlığına ait sağlık tesisleri ile devlet üniversitelerinin sağlık uygulama ve araştırma merkezlerinde (üniversite hastaneleri) sunulan sağlık hizmetlerinden 31/12/2025 tarihi sonuna kadar yararlanabilmelerinin açılması söz konusu olabilecektir.

İsa Karakaş'ın önceki yazıları...