"Eyvah tatil bitiyor!.."

Bugün Kurban Bayramı tatilinin son günü. Hafta sonlarının eklenmesiyle, dört buçuk günlük tatil otomatik olarak 9 güne çıkmıştı. Tıpkı, ilk ve orta öğretim için yarıyıl tatilinin de 15 günden 23 güne çıkması gibi... Biraz daha gayret edilseydi, belki bir aya tamamlanabilirdi!.. Afacanların bu konudaki son ümidi; tatil sonunda hava şartlarının elverişsiz hale gelmesi... Kışın soğuk yüzünü göstermesi ve biraz kar yağması, biraz da don olması; oyun oynamayı okula gitmeye tercih eden sevimli yaramazlar için, tatili uzatma fırsatı verebilir. Türk milleti tatil yapmayı pek bilmez ama; tatili sevme hususunda İspanyolları çok rahat geride bırakır ve Meksikalılarla dişe diş yarışabilir. Zira biz de çalışmaktan çok dinlenme alışkanlığını geliştirmiş bulunuyoruz. Hani Meksikalıların şu ünlü dinlenme prensibi var ya: "Bir Meksikalı geceyi deliksiz uyku ile geçirmişse; bütün gün dinlenmeye hak kazanmıştır!.." Herhalde tatil yapmayı bilmemekten olacak ki, Türkler tatile gidiş ve dönüşlerde çok zayiat veriyorlar! Her sene belli dönemlerde; tatil niyetiyle yola çıkıp da, gitmek istediği yere varamayan; yahut tatilden dönüşe geçip evine ulaşamayan yüzlerce insan, medyada artık klasikleşmiş haberlerin konusu olur. Nitekim dün bazı gazeteler; "Eyvah tatil bitiyor" türünden başlıklar atmıştı. Yetkililerin (Dönüşü son güne bırakmayın...) tarzındaki hatırlatmaları boşuna. Çünkü her yıl bu dönüşler kahir ekseriyetle son güne bırakılır ve "dönüş çilesi" başlar! Bu sene de öyle oldu-oluyor... Yapılan ikazlar, alınan bütün tedbirler, sanki kimilerinin üzerinde ters etki yapıyor! Yapılan bazı araştırmalar, yollarda araba kullanan sürücüler içinde, yüksek oranda tedaviye muhtaç kişi olduğunu ortaya koyuyor... Ama ne yazık ki, derhal hastaneye yatırılması gereken bu insanlar, yollarda ölümcül yarış yapmaya devam ediyor. Hal böyle olunca o bildik görüntülerin de ardı arkası kesilmiyor: Yol kenarındaki tarlalara savrulmuş cesetler, tuş olan güreşçi gibi, tersine dönmüş; tekerlekleri havada duran arabalar vs. Bu manzaralardan ne kadar şikayet etsek de, sonuç değişmiyor. Çünkü trafik canavarlarının sayısı artıyor! Tatil yapmanın bir kültür olduğu söylenir. Yani işe gitmemek veya çalışmamaktan farklı bir şeydir tatil yapmak. Çalışmak kadar, tatil yapmak da gereklidir elbet. Ama gerçek manada tatil yapmak, plan-program gerektirir. Tatil bütçesi gibi, zamanı da ayarlansa gerek. Bunu yapmasını bilenler, mesela İstanbul yakınlarındaki otoyol gişelerinde saatlerce beklemezler herhalde!.. Ama en önemlisi, tatile gidenlerin veya dönenlerin, canlarını tehlikeye atmadan ve tabii başkalarının hayatlarını da söndürmeden yol kat edebilmesidir. Bakalım bu seneki dönüşlerde trafik istatistikleri nasıl olacak?! Temennimiz, zayiat ve telefatın geçmişe göre daha az olmasıdır. Lakin asıl duamız trafiğin kâbus olmaktan çıkmasıdır. Bunu sağlayabilmek için, en fazla ihtiyaç duyduğumuz şey de herhalde şuurlu olmaktır!.. Başka ülkeler, böyle büyük meseleleri, şuurlu hareket tarzı ile çözerler, çözmüşlerdir. Mesela kuş gribi gibi, tehlikeli salgınları; etrafa panik havası pompalayarak değil, ama gerekli olan davranış biçimlerini, alınması lazım gelen tedbirleri açık ve net biçimde ortaya koyarlar, ciddi biçimde tatbik ederler ve makul süre içinde de sonucunu alırlar. Peki bizde nasıl oluyor? Haydi en aktüelinden başlayalım: Kuş gribi konusunda, halkımızın kaçta kaçı; okumuş-okumamış, bilgili-bilgisiz, dikkatli-dikkatsiz fark etmez; hiç ayrım yapmadan ne kadarı yeterli malumat sahibi acaba? Yapılan açıklamalardan, yayınlardan yüzde kaçı gerçekten bilgilenmiştir? Bir araştırma yapılırsa, acaba nasıl davranması gerektiğini doğru dürüst kavramış insanlarımızın oranı yüzde kaçı bulur? Evet, gürültü-patırtı çok fazla. Doğrularla yanlışlar tefrik edilmeden, belki böyle bir şeye ihtiyaç duyulmadan vatandaşın zihnine dolduruluyor. Vatandaşın kafası da bu yüzden gittikçe karışıyor... Bu kafa karışıklığı, uzun bayram tatilinde de hüküm sürdü. Öyle ki, vatandaşı kestiği kurbanın etini yeme konusunda bile, tereddüde düşürmek isteyen kötü niyetliler oldu. Neyse ki, vatandaşın sağduyusu, kötü niyetlilerin planlarını çoğu kez bozabiliyor. Kuş gribi salgını kontrol altında. İnşallah trafik terörü de bir gün kontrol altına alınır...