"Karar"ın gerekçesi!..

İki yan­lış­tan bir doğ­ru çı­kar mı? Ana­ya­sa'nın 10 ve 42. mad­de­le­rin­de ya­pı­lan de­ği­şik­li­ğin ip­ta­li ile il­gi­li, Ana­ya­sa Mah­ke­me­si (AYM) ka­ra­rı­nın (2008/116) ge­rek­çe­si de, ni­ha­yet açık­lan­dı... Bah­se ko­nu ka­ra­rın, ne den­li yan­lış ve hu­ku­ka ay­kı­rı ol­du­ğu, hu­kuk li­te­ra­tü­rün­de dai­ma ve mut­la­ka men­fi şe­kil­de tar­tı­şı­la­ca­ğı, da­ha ön­ce bu­ra­da iş­len­di­ği ve bu ko­nu­da pek çok de­ğer­li hu­kuk­çu­nun gö­rü­şü de za­ten bi­lin­di­ği için, o kıs­mın tek­ra­rı­na ge­rek yok. Yan­lış ka­ra­rın ge­rek­çe­si de, ma­ale­sef ka­ra­rın ken­di­si gi­bi te­mel­den yan­lış­tır. "Bi­rey­sel bir ter­cih ve öz­gür­lük kul­la­nı­mı ol­sa da, kul­la­nı­lan din­sel sim­ge­nin tüm öğ­ren­ci­le­rin bu­lun­mak zo­run­da ol­du­ğu ders­lik­ler­de ve­ya la­bo­ra­tu­var or­tam­la­rın­da, fark­lı ya­şam ter­cih­le­ri­ne, si­ya­sal gö­rüş­le­re ve­ya inanç­la­ra sa­hip in­san­lar üze­rin­de bir bas­kı ara­cı­na dö­nüş­me­si ola­sı­lı­ğı bu­lun­mak­ta­dır..." gi­bi, zor­la­ma, ayak­la­rı ye­re bas­ma­yan, mu­hay­yel teh­li­ke­le­re da­yan­dı­rıl­mış de­ğer­len­dir­me­ler­den iba­ret... Ge­rek­çe, özü iti­ba­riy­le şu­nu de­me­ye ge­ti­ri­yor: (Ya­sa­ma yet­ki sı­nı­rı­nı aş­ma­ma­lı...) Ama ge­rek­çe­de­ki ifa­de ve hü­küm­le­re ba­kıl­dı­ğın­da şu nok­ta açık­ça öne çı­kı­yor: (Ya­sa­ma or­ga­nı ola­rak Mec­lis yet­ki sı­nır­la­rı­nı aşa­maz an­cak, Ana­ya­sa Mah­ke­me­si aşa­bi­lir!..) Baş­kan Ha­şim Kı­lıç'ın kar­şı oy ya­zı­sı, hu­kuk ta­ri­hi­ne ve ders ki­tap­la­rı­na ge­çe­cek şa­ha­ne bir ma­ni­fes­to ni­te­li­ğin­de... Sa­yın Kı­lıç pek doğ­ru ve hak­lı ola­rak şu­nu vur­gu­lu­yor: "Ana­ya­sa'nın çiz­di­ği sı­nır­lar için­de yet­ki kul­la­nıl­ma­sı, Ana­ya­sa Mah­ke­me­si­nin ka­rar­la­rı­nın da hu­kuk­sal açı­dan ge­çer­li ol­ma­sı­nın ön ko­şu­lu­dur. Ana­ya­sa ko­yu­cu­nun ön­gör­dü­ğü hu­kuk dev­le­ti il­ke­si, yal­nız­ca hu­kuk ku­ra­lı ko­yan ik­ti­dar­la­rın de­ğil, bu ku­ral­la­rı uy­gu­la­yan ve yo­rum­la­yan ku­rum­la­rın da Ana­ya­sa çer­çe­ve­sin­de kal­ma­la­rı ge­rek­ti­ği­ni gös­ter­mek­te­dir..." Kı­lıç yi­ne çok isa­bet­li bi­çim­de; "Hiç­bir kim­se ve­ya or­gan, kay­na­ğı­nı Ana­ya­sa­dan al­ma­yan bir dev­let yet­ki­si kul­la­na­maz..." di­yen AY 6. mad­de­si ile, "Ana­ya­sa hü­küm­le­ri, ya­sa­ma, yü­rüt­me ve yar­gı or­gan­la­rı­nı, ida­re ma­kam­la­rı­nı ve di­ğer ku­ru­luş ve ki­şi­le­ri bağ­la­yan te­mel hu­kuk ku­ral­la­rı­dır" di­yen 11. mad­de­si­nin, AYM'yi is­tis­na kıl­ma­dı­ğı­na işa­ret edi­yor. An­cak AYM bü­tün bun­la­ra rağ­men, AY 6, 7, 11, 87, 148 ve 153. mad­de­le­ri­ni ih­lal eden ma­lum ka­ra­rı ala­bil­miş­tir... Kı­lıç'ın ifa­de­siy­le AY 148. mad­de­den ye­ni hü­küm tü­re­til­miş­tir. Böy­le­ce 148 ve 153'e ay­kı­rı ola­rak, AY de­ği­şik­lik­le­ri­ni, esas yö­nün­den in­ce­le­me­ye gi­ri­şil­miş­tir. Ka­rar ge­rek­çe­sin­de be­lir­ti­len, "usul­den gi­ri­le­rek esa­sa ge­çil­me­si" kı­lı­fı, ya­ni gün­lük ifa­dey­le usul­den in­ce­li­yor­muş gi­bi ya­pıp esa­sa gir­me yön­te­mi, hu­ku­ken doğ­ru ve ge­çer­li de­ğil­dir. So­nuç: AYM'nin ka­ra­rı, hu­kuk­sal ola­rak şek­len ge­çer­li­dir el­bet. Ama as­la, vic­dan­lar­da ma­kes bul­ma­mış­tır. Ya­sa­ma fa­ali­yet­le­ri­ni de çık­ma­za so­kan bu ka­rar, er ve­ya geç, ama çok da uzak ol­ma­yan bir ge­le­cek­te mut­la­ka aşı­la­cak­tır.