Bir taşla iki kuş!

Kur Korumalı Mevduat hesabı 3,3 trilyon liraya (122 milyar dolara) ulaşınca Merkez Bankası düğmeye bastı. 31 Aralık 2023’e kadar bankalara vadesi gelen KKM hesaplarını, standart TL mevduata geçirme hedefi getirdi.

 

Bankalara TL’den açılan KKM’ler için yüzde 50’lik TL vadeli mevduata çevirme yükümlülüğü geldi. Döviz dönüşümlü KKM hesaplarının TL vadeliye çevrilmesi için hedef ise yüzde 5 olarak belirlendi. Ancak bununla sınırlı kalınmadı ve kalan yüzde 95’inin de yenilenmesi hedefi konuldu. Yenileme oranı yüzde 95’in altında kalırsa eksik kalan tutar kadar menkul kıymet tesis edilecek. Düşük faizli tahvili tutmak istemeyen bankalar hâliyle TL mevduata rekabetçi bir faiz vermek zorunda kalacak Merkez Bankası değil, bankalar faiz arttıracak. Amaç, mevduat faizlerinin yükseltilerek TL mevduata geçişi hızlandırmak. KKM’de önceden limitsiz olan faizde üst tavan 17,5 seviyesine indirildi. Karar sonrası %30’a çıkan yıllık mevduat faizinin kısa sürede %50’lere ulaşması bekleniyor. Kur korumalı mevduat talebinin kalkması için tasarruf sahibinin iki konuda ikna olması lazım: 1 kur üzerindeki baskının kalkması; 2 Türk lirasının anlamlı bir reel faiz vermesi...

 

1 aya kadar vadeli yabancı para mevduatta zorunlu karşılık oranı %29'a yükseltildi. 3 ay, 6 ay ve 1 yıla kadar vadeli döviz hesabı zorunlu karşılık oranı yüzde 25; 1 yıl ve daha uzun vadeli döviz hesabı zorunlu karşılık oranı ise yüzde 19 oldu. Böylece brüt döviz rezervleri ilk hamlede 7 milyar dolar artacak. Bu rakam kısa sürede 20 milyar dolara çıkacak. Zorunlu karşılık artırıldığında bankaların verebileceği kredi miktarı azalacağı için harcama talebi ile birlikte enflasyon düşüşe geçer. Sadeleşme süreci kapsamında yabancı para mevduattan KKM'ye dönüşüm hedefi uygulamasına ve TL payına göre ilave/indirimli menkul kıymet tesis uygulamasına son verildi. Yapılan düzenlemelerle TL mevduatlar artarken, kur korumalı hesaplardan TL mevduata geçiş sağlanarak KKM'nin azaltılması gözetiliyor. Yabancı mevduattan KKM'ye dönüş hedefi sonlandırılıyor. Artık bankalar KKM'yi özendiremeyecek. Merkez Bankası bir taşla iki kuş vuruyor, KKM'yi eritirken mevduat faizinin de artmasını sağlıyor…

 

Peki bu karar neden alındı? Politika faizinde aşırı artışa gidilmesi istenmediği için bu yola başvuruldu. KKM’den çıkan paranın dövize gitmesini önlemek amacıyla, konut almak özendiriliyor. Kamu bankaları aylık %1,20 faizli ve 15 yıl vadeli konut kredisi kampanyası düzenleyecek. Yatırımcıya git düşük faizle konut al deniyor. Dövize talep artarsa Merkez Bankası kurların artışına izin vermez.

 

Sonuç: Perşembe günü politika faizini arttırmasını beklerken, Merkez Bankası önden yüklemeli olarak mevduat ve kredi faizlerinin artmasını sağladı. Mudi için değişen bir şey yok, ister göreceli olarak düşük faizli KKM yapar, isterse yüksek TL mevduata geçer... İsterse gider konut alır. 14 Ağustos tarihli yazımda “Kur korumalı hesaplar çorap söküğü gibi dağılacak.

 

Türk lirası gerçek değerine kavuşacak. Enflasyon paraşütsüz düşecek. Eğri oturun doğru konuşun: Hükûmet sessiz sedasız en gerçekçi formülü buldu. “Arttır rezervi, kurtar ülkeyi…” demiştim. İşte o plan hayata geçiyor. Politika faizini arttırmadan Merkez Bankasının kasası dövizle dolacak, kurlar gevşeyecek, maliyetler azalacak, fiyatlar düşüş potasına girecek.