Bu sarmalı kıracağız!

Herkes merak ediyor, akaryakıt fiyatları neden sürekli artıyor diye. 28 Mayıs’ta benzinin litresi 20,57, motorinin 19,40 TL idi. Son zamla birlikte İstanbul’da motorinin litresi 36,42, benzinin 36,09 TL oldu. 2 ayda motorine %88, benzine %75 zam yapıldı. Peki bu artış neden yapıldı? Bir defa özel tüketim vergisi litre başına 2,5’tan 7,2’ye yükseltildi. Otomatik olarak 5 lira arttı. 28 Mayıs’ta 19,97 TL’den işlem gören dolar kuru serbest bırakılınca 26,96 TL’ye yükseldi, iki ayda Türk lirası dolar karışışında %35 değer kaybetti.

 

28 Mayıs’ta 76 dolardan işlem gören Brent petrol 85 dolara çıktı. ÖTV, %19 kur farkı %35, %12 petrol farkı… Bunları alt alta topladığınızda maliyet %66 yükseldi… Ayrıca uzun süredir aşırı yükselmemesi için akaryakıta uygulanan sübvanse kaldırıldı... Bir taraftan bütçe geliri arttırılmaya çalışılırken diğer taraftan enflasyonla mücadele adına ekonomi biraz soğutulmaya çalışılıyor. 

 

Benzin ve motorinle çalışan otobüs, dolmuş, vapur, tren, uçak gibi ulaşım araçları bu yakıtları kullandığı için onların ücretleri de artıyor. Ayrıca, her türlü malın taşıma ücreti ile birlikte mal fiyatları da yükseliyor. Bu artışlar otomobil sahibi olsun olmasın bütün tüketicileri olumsuz etkiliyor. Peki biz bu sarmaldan ne zaman kurtulacağız? Hemen söyleyeyim eylül ayından itibaren...

 

Merkez Bankası Başkanı Erkan, temmuz enflasyonunun çok yüksek geleceğini söyledi. Fiyat artışları ağustostan itibaren kurlardaki gevşemeyle birlikte düşüşe geçecek... Bunun ilk işareti geldi... Dış ticaret açığında 1,5 yıl sonra ilk daralma yaşandı. Haziran’da ihracat %10,5 azaldı ithalat ise %17,5 geriledi. Bu durumda 5,1 milyar dolar açık verildi. Oysa geçen sene aynı ayda açık 8,2 milyar dolar olmuştu. Haziranda enerji ürünleri ve altın hariç ihracat yüzde 10,4, ithalat yüzde 10,9 azaldı; 22 milyar 272 milyon dolardan, 19 milyar 846 milyon dolara geriledi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2022 Haziran ayında yüzde 73,9 iken, 2023 Haziran ayında yüzde 80,2'ye yükseldi. 

 

Enerji ithalatındaki azalmada Karadeniz'de bulunan doğalgaz ile Gabar’da keşfedilen büyük petrol yataklarının önemli payı var... Dış ticaretteki daralma cari açığı küçültüyor, yurt dışına ödediğimiz döviz azalıyor... Ayrıca Körfez ülkeleriyle yapılan büyük anlaşmalarla ülkeye milyarlarca dolar doğrudan yatırım gelecek. İkinci çeyrekte turizmde 23 milyar dolarla rekor gelir elde ettik. Yabancılar dolar bozdurup özellikle BİST’te banka sektöründe büyük pozisyon açıyor. TL dönüşümüne destek için şirketlerin 30 Haziran 2023 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralar vergi istisnasından yararlanacak.

 

31 Aralık 2023 tarihine kadar şirketler ellerindeki dövizi TL’ye çevirip bu parayı 3 ay vadeli mevduat hesabında değerlendirirse, kâr payı ve kurumlar vergisi ödemeyecek. Sonuç: Akaryakıttaki artışla görülen fiyatlardaki yükseliş kurlardaki gevşemeyle birlikte 2 ay sonra ortadan kalkacak. Bugünkü resim kalıcı değil, aldanmayın.