Çatlayın emi!

Petroldeki sert düşüş tüm dünyada ana gündem maddesi oldu. Çok değil 4.5 ay önce 115 dolara satılan Brent petrolün fiyatı bugün 72 dolara düştü. ABD ham petrolü 69 doların altına indi. Bu tablonun ana sebebinin IŞİD'in piyasalara ucuz petrol satmasını önlemek olduğu söyleniyor, ama asıl gerekçe petrol piyasasının dünya finans piyasalarındaki sarsıntıdan etkilenmesiyle küresel büyüme hızlarının azalması. ABD, artık dünya petrol-gaz sektöründe yaşanan devrime ev sahipliği yapıyor. Gaz-petrol üretimindeki büyük artışla ithalata ihtiyacı kalmadı. ABD'yi doğal gaz üretiminde birinci sıraya yükselten 'shale' devrimi şimdi de petrolde gerçekleşiyor. 2016'da özellikle Eagle Ford, North Dakota, Texas yataklarının işlenmesiyle ABD'nin 12 milyon/varil günlük üretimle Suudi Arabistan'ı geçerek dünyanın en büyük ham petrol üreticisi olacağı iddia ediliyor. ABD'nin ithalatı azalınca petrol düştü, bu kadar basit.
Petrol fiyatlarındaki zayıflamanın ikinci bir nedeni jeopolitik faktörler. Burada birden fazla amaç var. Öncelikle Suriye savaşı çerçevesinde IŞİD karşıtı koalisyon söylemiyle Orta Doğu'da yeni bir operasyon ihtimali sözkonusuyken petrol ithalatçısı müttefiklerin durgunlaşmaya başlayan ekonomilerine (Avrupa ve Türkiye'ye) can suyu vermek...
İkincisi İran'la yaşanan nükleer yumuşamanın net sonuç vermesini sağlamaktı ki bu gerçekleşti. Üçüncüsü Esad yönetimine olan desteği ve Ukrayna krizindeki tutumu nedeniyle petrol gelirlerine bağımlı Rusya'ya sert uyarıda bulunmak. Şunu iyi bilmek lazım. Suudi Arabistan artık ABD'nin Körfez bölgesindeki kayıtsız şartsız müttefiki değil... Çünkü ABD'nin yeni sistemde Suudi petrolüne ihtiyacı yok! Kaya gazı teknolojisi sonrası ABD'nin petrol üretimi hızla artıyor. Ekim ayında ABD'nin petrol üretimi günlük 9 milyon varil oldu ki, bu 1986 yılından beri ABD'de görülen en yüksek üretim.
Peki  Suudiler, neden OPEC toplantısından üretimi kısma kararı çıkarttırmadı, günlük üretim 30 milyon varilde tutuldu? Artık Petrol fiyatının arz-talep dengesine göre şekillendiği bir dünyada yaşamıyoruz, fiyatları OPEC'in belirlediği günler çok geride kaldı... Bu açıdan fiyatla istedikleri gibi oynamayacaklarını gören Suudiler çaresizce pazar payını kaybetmemek için üretimi kısmadı. Petrolde piyasa beklentisi 60 dolar. Bu gerçekleşirse enerjiye ödediğimiz yıllık para 35 milyar dolara düşecek, yani cari açıkta 25 milyar dolarlık iyileşme yaşanacak.
Akaryakıtın ucuzlaması maliyetleri aşağı çekecek, enflasyonla birlikte faizler de düşecek.
Sonuç: Türkiye'de büyüme hızıyla birlikte tüketim artacak, işsizlik azalacak, düşmanlar çatlayacak!