Doğalgaz savaşı!

İran nükleer faaliyetinden vazgeçmeyince, Avrupa ülkeleri petrol alımını kesti, geliri %40 azaldı.. Şimdi doğalgaz ambargosuyla karşı karşıya. İran'ın para birimi riyal 1 yılda %80 değer kaybetti. Ülkedeki enflasyon %50'yi aştı, işsizlik oranı %15'e çıktı. AB dışişleri bakanlarının pazartesi günü yaptıkları toplantıda İran'a yeni yaptırımlar karara bağlandı. Gaz konusunda genel anlaşma sağlandı. ABD 1995 yılından beri gaz ve petrol almıyor. Avrupa'nın doğalgazı Türkiye üzerinden gidiyor biliyorsunuz. Türkiye'nin AB ambargosuna uyması durumunda Rusya'ya daha bağımlı hale gelecek. Rusya büyük doğalgaz müşterisine kavuşacak olmanın sevinciyle Suriye'ye gerekli uyarıyı yaptı: (Türkiye ile gerginliği azalt, problemi masada çöz) dedi. İran biliyorsunuz Türkiye'ye doğalgazı yüzde 30 daha pahalı satıyor. Ve kış mevsiminde zaman zaman gaz akışını tamamen kesiyor. Rusya ise tam tersi fiyat indiriyor. 3 farklı kur sisteminin uygulandığı İran'da, serbest piyasada dolar 36.100 Riyal'den işlem görürken, Merkez Bankası yurt dışına çıkacaklar için belli bir limite kadar 12.260 Riyal'den dolar satıyor. İran kurtuluşu sattığı malların karşılığını altın olarak almakta buldu. Bu yılın ilk 7 ayında Türkiye, İran'a 115 ton altın ihraç etti. Bunun da 6 milyar dolar olduğu tahmin ediliyor... Riyal 1 yılı aşkın bir süredir dolar karşısında sürekli değer kaybediyor. Burada İran'ın enerji ihracatının dolarla yapılamamasının ciddi etkisi var. Bilindiği üzere yaptırımlar yüzünden İran, SWIFT (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication) yani dünya bankalarında kullanılan elektronik fon transferi sistemine giremediği için uluslararası ticaretinde takas yöntemini kullanıyor. Bu yüzden yılbaşından bu yana İran'a enerji ödemelerini altınla yapıyoruz. ABD, Başkanlık seçimleri sebebiyle silahlı müdahalede bulunamadığı İran'ı ekonomik çöküntüye uğratmak istiyor. Böylece halkın yönetime isyan etmesini sağlayarak ülke iç savaş ortamına sürüklenecek. İran halkı aşırı tutucu. Ama ekonomide gelinen bu noktada daha fazla direnme şansları yok. İşte kaos ortamı oluşunca İran geri adım attı, (araştırma reaktörü için yakıt verildiği takdirde daha yüksek dereceli uranyum zenginleştirmenin önlenmesi konusunun müzakere edileceğini bildirdi). Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı tarafından yayınlanan rapora göre İran'da sadece 90 kilogram civarında uranyum stoku var. Nükleer cihaz için 200-250 kg arası uranyum gerekiyor. Yani İran'ın şu anda nükleer bir bomba için en az dört aya ihtiyacı var, nükleer silaha monte etmek için ise bundan çok daha fazla zamana ihtiyacı olacak. Yapılan girişimler bu zamanı kazanmaya yönelik. Bakalım bu savaştan kim galip çıkacak?