necmettin Yolsuzluk ve rüşvet iddialarıyla Türkiye'nin gündemini değiştiren 17 Aralık Operasyonu sonrasında yükselen bütün hesapları değiştirdi. En büyük darbeyi döviz borcu olan özel sektör yedi. Kurlardaki artış karşısında sanayici açık pozisyonlarını kapatma telaşına kapılınca dolar 2.170 TL'ye fırladı. Panikleyen golü yedi.
Hazine verilerine göre Türkiye'nin toplam dış borcu 366 milyar dolar. Bunun 125 milyar doları kısa, 241 milyar doları 1 yıldan uzun vadeli. Mevcut kur tablosuna göre, borçlarımız %7 oranında arttı, 742'den 793 milyar TL'ye çıkardı. Özetle bir hafta borç yükümüz 51 milyar TL arttı. Tabii döviz bu seviyede kalırsa. Merkez Bankası rakamlarına göre, özel sektörün döviz borcu 257 milyar dolar. Bankalarda ekim sonu itibariyle döviz mevduat tutarı 125 milyar dolar. Bunun 78 milyar doları iş dünyasına ait. Firmaların 1 yıl içinde ödeyecekleri para 93.5 milyar dolar. Yani risk altındaki rakam 14.5 milyar dolar. Bu parayı 2014 sonuna kadar bulmaları veya yeni borçlanma yaparak uzatmaları gerekiyor. Yani görüldüğü gibi ortada korkulacak bir resim yok. Ayrıca kurlardaki artış, ithalatı keserken, ihracatı artıracak, böylece cari açıkta önemli azalma yaşanacak...
Borsa İstanbul'da endeksin gerilemesiyle hisse fiyatları düştü, dolayısıyla şirketler 20 milyar dolar değer kaybetti deniliyor. Bu anlık bir değerlendirme. Yarın borsa yükselince (nitekim tırmanış başladı) hisseler de artacak, şirketler kayıplarını geri alacak. 17 Aralık Operasyonu Türk ekonomisini kesinlikle kriz ortamına sokmayacak. Belki enflasyonda yıl boyunca 1 puanlık bir artışa yol açacak.
Uluslararası kredi kuruluşları yatırım yapılabilir notlarını koruduğu sürece, yurt dışından doğrudan sermaye girişinde azalma olmayacak. Kasımda 6.4 milyar TL fazla veren bütçenin 11 aylık açığı 1.2 milyar TL.. Evet yanlış duymadınız, 2012'de bu rakam 13.3 milyar TL idi.
Bir ülkenin bütçesi denk ise iki yakası bir arada demektir. Bütçe açığı olmayınca hazinenin de eli rahatlıyor, borçlanma ihtiyacı azalıyor. Merak etmeyin, reel efektif döviz kuru 103 seviyesine indiği için aşırı değer kaybeden TL kısa sürede kayıplarını geri alır.
Dolar ocak sonuna kadar çıkışa başladığı 2.030 TL'ye döner, yangın da söner...