Sizlere ömür!
1 Şubat 2014 01:00
Faiz artışı çok kötü bir zamanda gerçekleşti. ABD Merkez Bankasının tahvil alımını azalttığı sırada, yani sıcak paranın evine döndüğü bir ortamda yapıldığı için olumlu etkisi kısa sürdü. Dolar euro yeniden atağa kalktı. Döviz sepeti 2.67 TL'ye çıktı. Yükselen faiz, orta vadede tüketimin kısılmasına sebep oldu; dolayısıyla büyüme hızını düşürecek. Ama cari açık üzerinde olumlu etki sağlayacak. Tasarruflar artacak. Ama Türkiye'de siyasi risk tavan yapmış durumda. Paralel yapılanmayla çehresi değişen devlet kurumları teker teker temizleniyor...
Temel, yüzü gözü kan revan içerisinde kahveye girmiş.. Arkadaşları hemen yanına gelmiş, "Hayrola" demişler.. "kayınvalideyi toprağa verdik!".. "Yaa vah vah başın sağolsun.. Peki bu halin ne?".... "Gömerken biraz direndi de!"...
İşte bu tablo bütün kararların önüne geçiyor. Bu yüzden, merkez bankasının attığı adımlar ağrı kesici gibi kısa bir süre için etkili oluyor, yara kalıcı biçimde iyileşmiyor. Siyasi beklentiler bozulduğu, özellikle yabancı yatırımcılardaki siyasi risk algısı giderilmediği için, piyasalarda kalıcı uzun süreli istikrarın oluşması zor. En azından yerel seçimlerin yapılacağı 30 Mart'a kadar bu süreç devam edecek...
AK Parti'nin oy oranında azalma yaşanmazsa, kurlar gevşeyecek. Cumhurbaşkanlığı seçimlerinden sonra normal seyrine dönecek. Bu dönemde yerli ve yabancı yatırımcılar, kazançlarını realize etme telaşına kapılacağı için borsadaki yükselişler satış fırsatı olarak kullanılacak. TL güçsüz kalacak. Türkiye son 11 yıl boyunca turizm ve özelleştirme gelirleri düşüldükten sonra dış ticaret açığını sıcak para ile kapattı.
ABD ekonomisi toparlama sürecine girdiği için, FED olağanüstü tedbirleri daraltıyor. Bu karardan, sermaye çıkışı yaşanan gelişmekte olan ülkeler ağır darbe yiyor..
İki paranın birbirine karşı değer değişimini hesaplarken, değerlenen para artan, değeri düşen para kaybeden olarak ifade ediliyor. Doğru mu? Bakın 1 doların 1 TL'ye eşit olduğunu varsayalım. Dolar değer kazanıp 2 TL'ye çıktığı zaman, TL dolara karşı %100 değer kaybetti denilir mi? Hayır.. %100 değer kaybeden para sıfır olur. Dolar 17 Aralık'ta 2.020 TL idi. 27 ocak'ta 2.400 TL'ye ulaştı %19 değer kaybedince, yani paralel yapının 1.5 ayda devlete verdiği zarar 50 milyar dolara ulaşınca düğmeye bastı. Ama golü kendi kalemize attık, gariban KOBİ esnafı cebinden ödeyecek.