Son çığlık!

Avrupa Merkez Bankası.. İspanya ve İtalya'da faizler %4 seviyesine ininceye kadar bu ülkelerin tahvillerini satın alsa gerginlik ortadan kalkacak. Böylece ekonomik krizdeki bu iki ülkenin başlattığı yapısal reformların etkili olması için gereken zaman sağlanmış olacak. Euro Bölgesi'ndeki ülkelerin Merkez Bankaları merkezileştirildi, bütün yetkiler Avrupa Merkez Bankasına devredildi. Ama kriz anlarında Avrupa Merkez Bankası imdat çağrılarına cevap vermiyor, işin en can alıcı noktası bu. İspanya ve İtalya güçlü ekonomiye sahip ülkeler. Bu iki ülkenin hiçbir şekilde uzun vadede bu kadar zor durumda kalmaları için temel neden yok. Ama bu mali kriz ve spekülatif hareketler, korku, panik yüzünden İspanya, 10 yıllık borçlanmayı yüzde 7.60 gibi rekor düzeydeki bir faiz oranıyla yapabiliyor, her borçlanmadan sonra borç yükü artıyor, ekonomisi büyüyeceği yerde küçülüyor. Bu süreç hiçbir şekilde bu şekilde sürdürülemez. İşsizlik yüzde 25'lere ulaştı, genç işsizlik oranı yüzde 50 civarında. Her ne kadar belki kayıt dışı sektörde bazı iş yerlerinde insanlar çalışıyorlarsa da İspanya'da işsizlik gerçekten dayanılacak gibi değil. Sosyal olayların patlak vermesi an meselesi. Mesela Almanya'da ücretler yıllık %5 yükseltilirse, bu uygulama Avrupa'nın kendi içinde yeni bir dengeye ulaşması için büyük katkıda bulunur, çünkü Almanya'da ücretlerin yükselmesi buna karşılık Güney Avrupa ülkelerindeki ücretlerin yerinde saymasıyla birlikte aslında Euro Bölgesi içinde bir fiili devalüasyon yapılacak. Almanya'da maliyetler artacak, Güney Avrupa'daki maliyetler daha az artacak veya hiç artmayacak. Almanya ve Almanya'ya yakın bazı Kuzey Avrupa ülkeleri, ücretlerini artırarak bu dengeye büyük katkıda bulunabilirler.. Böyle bir ayarlama, bütün yükü güneye veren ve güneyde deflasyon gerektiren bir stratejiden çok daha uygun.. İşte bu iki gelişme sağlanırsa kriz ortamından çıkılabilir. Avrupa Merkez Bankasının süratle hareket etmesi gerekiyor. Sadece bankalara 3 yıllık kredi vererek işler düzelmiyor. Nitekim Aralık ve Şubat aylarında iki ihalede 1 trilyon euro'ya yakın para dağıtıldı, bankalar birkaç hafta İtalya ve İspanya tahvili aldı, bunların değeri düşünce bütün operasyon felç oldu. Avrupa Merkez Bankası tahvil piyasasından alım yaparak faizleri düşürmediği sürece güven ortamı geri gelmeyecek. Son olarak bu yangının tekrar etmemesi için, Avrupa bankalarını denetleyecek Bankalar Birliği'nin (bizdeki BDDK) hayata geçirilmesi gerekiyor. Böylece tasarruf mevduatları garanti altına alınacak, panik havası ortadan kalkacak.