Yalanları unut gerçekleri tut!

Yeni ekonomi modeli meyvelerini verdi! Borçluluk düşüyor sistem TL'ye dönüyor. Muhalefetin kriz algısı boş çıktı. Küresel resesyon endişelerine rağmen kesintisiz büyüme sürecini 8 çeyreğe çıkaran Türkiye, borçluluk oranlarında da dünyanın gerisinde.

 

Yarın açıklanacak üçüncü çeyrek Gayrisafi Yurtiçi Hasılanın %4,8 olmasını bekliyorum.

 

Merkez Bankasının açıkladığı  Finansal İstikrar Raporu’nda, ekonominin gerçek yüzü anlatılıyor.

 

Bankacılık sektörü aktif seviyesi tarihinin en yüksek seviyesine ulaşmış, tahsili gecikmiş alacaklar da %2,2 ile tarihî düşük seviyesine gerilemiş durumda. Yani hem şirketler hem de vatandaş aldıkları kredi borçlarını tıkır tıkır ödüyor. 10 çeyrekten beri sürekli azalan hane halkı borçluluğunun millî gelire oranı %13,3’e geriledi. Bu oran Avrupa’da %75, ABD’de %110 düzeyinde. Yani ülkemizde artan hayat pahalılığına rağmen, halk borçlanmadan harcıyor. Demek ki gelir düzeyi yeterli...

 

Hane halkının mart ayında 1 trilyon 137 milyar lira olan finansal yükümlülükleri, Eylül 2022'de 1 trilyon 417 milyar lira olarak gerçekleşti. Toplam yükümlülüklerin millî gelire oranı yüzde 16,5'tan 12,5'a geriledi. Vatandaş dövizden TL’ye döndü. Hanehalkının, Mart 2022'de 4 trilyon 297 milyar lira olan finansal varlıkları, Eylül 2022 itibarıyla 5 trilyon 638 milyara çıktı. Yani TL varlıkları 7 ayda %31 arttı. Yani vatandaşın tasarruf kabiliyeti arttı...

 

Peki, reel sektör yani iş dünyasının durumu nasıl? Tek kelime ile şahane...

 

15 milyon doların altında yabancı kredi borcu bulunan firmaların kredi bakiyesi, 42,9 milyar dolar seviyesinden yüzde 46 düşüşle 2022 yılı Eylül ayı itibarıyla 23,1 milyar dolara düştü. Şirketlerin borçlarının azalması, kazançlarında kalıcı artış yaşandığını gösteriyor...

 

KOBİ, ihracat ve yatırım kredilerinin Ocak-Eylül dönemindeki net kullandırımı, 65 milyar liradan 878 milyara gelerek 12 kat arttı... 1 yıl içinde toplam kredi stokundaki 2,1 trilyon TL artışın 1,7 trilyon TL'si TL kredilerden kaynaklandı. TL kredi stokunda görülen bu artışa ise TL firma kredileri 1,3 trilyon TL katkı ile öncülük etti.

 

2022'nin ilk 10 ayında TL firma kredilerinde aylık ortalama net kullandırım 136,2 milyar TL olarak gerçekleşirken, bu tutar 2021'in aynı dönem ortalamasının 8,5 katına ulaştı. Bu tutar KOBİ kredilerinde 10 katı aştı. Bu rakamlarla “Faiz düştü, kredi faizleri düşmedi, bankalar kredi alamıyor, diyenlerin” yalanları suratlarına vuruldu. Hükûmetin hayata geçirdiği ekonomik düzenlemelerin katkısıyla imalat sektörü firmalarının kredilerden aldığı pay arttı.

 

Pandemi öncesi dönemde toplam kullandırılan krediler içerisindeki payı yüzde 33,1 olan imalat sektörünün payı 2022 Eylül ayı itibarıyla 7 puan artışla yüzde 40,1'e yükseldi. Yani alınan krediler üretime döndü.