Çocuğunuzun sanal kimliğiyle tanıştınız mı?

Çocuğunuz eğer sizin gözetiminiz olmadan ekran karşısında vakit harcamaya başladıysa, kendisine ait bir tableti veya cep telefonu varsa sanal kimliği de oluşmuş demektir. Bu durumda sizin de çocuğun sanal kimliğiyle tanışmış olmanız gerekir.

 

Tanışma faslı ne kadar gecikirse, tanıştığınıza memnun olma ihtimaliniz o kadar düşer.

 

Peki, bu tanışma nasıl gerçekleşir? Konuşarak veya dedektiflik yaparak.

 

Sağlıklı sonuçlar alabilmek için birinci tercih kullanılmalıdır. Çocuğunuzun yatak odanıza girerken kapıyı tıklatmasını istiyorsanız, sizin de onların dijital dünyasına girerken kapıyı tıklatmanız gerekir.

 

Bugün sizinle kapıyı tıklatabileceğiniz birkaç soru paylaşıyorum. Bir çay demleyin ve oturup çocuğunuza bu soruları sorun.

 

 

     Tanışma soruları

 

 

En sık kullandığın web siteleri hangileri?

 

Çocuğunuz bu soruya cevap verirken not alın veya bir kâğıda bu sitelerin isimlerini yazmasını isteyin. Belki çok sağlıklı bir bilgi alamazsınız ama en azından çocuğunuzun dijital dünyasıyla ilgilendiğinizi göstermiş olursunuz.

 

Arkadaşlarınla veya tanımadığın takipçilerinle hiç görüntülü görüşme yapıyor musun?

 

Eğer çocuğunuz bu soruya “evet” cevabını verirse kimlerle ve niçin görüşme yaptığını sorgulayın. Eğer gerçek hayatta tanımadığı kişilerle görüntülü görüşmeler yapmışsa kesin bir dille bundan sonra tekrarlamaması konusunda uyarıda bulunun.

 

Hangi sosyal medya platformlarını kullanıyorsun?

 

Bu sorunun cevabını aldıktan sonra, 14 yaşından küçük çocuklarınız için mutlaka hesap kullanıcı bilgilerini ve parolasını isteyin. Ve konuşma bittikten sonraki bir zamanda tek tek bütün hesaplara girerek çocuğunuzun yaptığı paylaşımları, yazdığı yazıları okuyun. Eğer çocuğunuz 14 yaşından büyükse ve sizi endişelendiren bazı durumlar varsa, yine parolalarını isteyerek veya birlikte göz atarak gerekli kontrolleri yapabilirsiniz. Sakın bu durumu, çocuğunuzun özel hayatına müdahale olarak algılamayın. İnternet çocuğunuza anne babalık yapamaz. Bu yüzden asıl rolünüzü unutmayın.

 

Kullandığın sosyal medya hesaplarında kaç tane arkadaşın var?

 

Eğer çocuğunuzun arkadaş listesi 100’den fazlaysa, büyük bir ihtimalle gerçek hayatta tanımadığı arkadaşları da var demektir. Bu da tehlike anlamına gelir. Bu görüşmede veya sonraki ilk fırsatta takipçilerine birlikte göz atın ve gerçek hayatta tanımadığı kişileri listesinden silin.

 

Daha önce internete özel resimlerini veya videolarını yükledin mi?

 

Eğer çocuğunuz bu soruya “evet” cevabı verdiyse, yüklediği bütün fotoğraf ve videolara birlikte bakın. Çocuğunuz için çok masum gözüken bir fotoğraf veya video, başkaları için farklı amaçlarla kullanılabilir. Yaşının bu fotoğraf ve videolar için uygun olmadığını düşünüyorsanız birlikte silin. Bundan sonra yükleyeceği her fotoğraf veya video için mutlaka sizden izin alması gerektiğini ciddi şekilde vurgulayın.

 

Hangi oyunları oynuyorsun? Oynadığın online oyun var mı?

 

Çocuğunuzun oynadığı oyunlara birlikte göz atın ve icabında birlikte birkaç el oynayın. Şiddet içerikli oyunlar varsa çocuğunuzun genel ruh hâline göre bir karar verebilirsiniz. Mesela karanlıktan çok korkan, tek başına yatamayan bir çocuğunuz varsa, oynadığı şiddet içerikli oyunların buna sebep olabileceğini düşünebilirsiniz. Ve buna göre bir tedbir alırsınız.

 

Online oyun oynarken bir yandan da diğer oyuncularla sohbet ediyor musun?

 

Eğer cevap "evet" ise bundan sonra oyun esnasında sohbet etmesinin yasak olduğunu kesin bir dille açıklayın. Çünkü internette kötü niyetli kişilerin birçoğu oyun sitelerinin sohbet pencerelerini kullanırlar. Ortak bir ilgi alanı olduğu için bu tür ortamlar diyalog kurmak ve samimiyet geliştirmek için çok uygundur. Bu yüzden oyun sırasında sohbet etmek yaşı uygun olmayan çocuklar için çok sakıncalı olabilir. Ayrıca online oyunlarda çocuğunuzun siber zorbalığa uğrama ihtimali yüksektir.

 

 

 

Salih Uyan'ın önceki yazıları...