İş adamı rahmetli İbrahim Cevahir Ağabeyin "Tarihe Not Düşüyorum" isimli hatıralarından tarım ve hayvancılıkla ilgili anlattıklarına bugün de devam ediyoruz:
Hiç para istemeden çay bahçesini ekip biçmesini istediğim akrabalarım diyorlar ki:
“Kurtarmıyor, ben kendi çayımı ancak toplayabiliyorum. Bunun dışında yevmiyeyle çay toplattığım zaman sattığım çay yevmiyeciye verdiğimi karşılamıyor.”
Bu konuda bir devlet politikası gerekmektedir. Nedir o?
İnsanları doğduğu yerde yaşamaya özendirmek, teşvik etmek gerek. Buralarda tarım ve hayvancılığı ilgi alanı hâline getirmek.
Evet, Tarım Bakanlığı buğdayı ilerletmekte, dozajı artırmakta. Tamam ama çok daha iyi şeyler yapabiliriz. Yani Allah aşkına… Hollanda bizim Konya’mız kadardır, Dünyaya her türlü süt ve süt ürünleri satıyor.
Benim yaşadığım Bayburt’ta bir yaylamız ve dağımız vardır. Eskiden benim zamanımda orada 3000 civarında keçi, 3000 civarında koyun, 1000 civarında inek camız her ne ise büyükbaş hayvan vardı. Köyün sınırları aşağı yukarı 6-7 km²dir. İnanın şu anda gittiğiniz zaman bu koca arazide olsa olsa 50 tane inek ya var ya yok. Dağlar çayır gibi olmuş ama hayvancılık yok.
Şimdi dağlarımız ovalarımız bomboş. Bu dağlarda kış gelir kar yağar, yaz gelir yağmur yağar, ot biter. Dolayısıyla bu dağlarda hayvancılığı geliştirmemiz lazım. Bunun için ete, tarım ve hayvancılığa devlet sübvanse yapmalı. Yoksa hiçbir gelişme olmaz. 2013 yılı itibarıyla örnek veriyorum, devlet canlı hayvanda örneğin ineğin kilosunu 10 liraya, koyunun kilosunu 15 liraya alacak.
Ya arkadaş, hangi suyu alırsan al litresi 1,5 lira. Sütün litresi çiftçide 800 kuruş, taş çatlasın bin kuruş. Bu Allahtan reva mı? Bu adam nasıl hayvan besleyecek? Nasıl hayvancılık yapacak? Nasıl tereyağı, süt satacak? Tamam, ülke olarak çok iyi yerlere geldik. 10-12 yılda geldiğimiz yerler sıradan değil ülke çok iyi yerlerde. Ama dünyada bir savaş olsa, kendi topraklarımızdan ürettiklerimizle kendi kendimize yaşamakta sıkıntı çekebiliriz. Ama bu dediğimiz destekler tarıma yapıldığı zaman dünya ile kapılarımız kapansa da kimseye ihtiyacımız yoktur. Şu anda bir pazarda patatesin kilosu 3 lira, kuru fasulye 10 lira ama bu fiyatlar böyle giderse daha da yükselebilir. Ama tarım sübvanse edildiği takdirde fasulye 2 lirayı geçmez...
Emin Ceylan