Sağlık ocaklarına, sağlıklı bakan hekim

Sağ­lık har­ca­ma­la­rın­da­ki as­tro­no­mik ar­tış se­be­biy­le sevk zin­ci­ri uy­gu­la­ma­sı­na dö­nü­lü­yor­muş. Ben pa­ray­la il­gi­li ta­sar­ruf kıs­mı­na ka­rış­mam. Ama Sağ­lık Ocak­la­rı­nın, sağ­lık­ta iş­ler­lik ka­zan­dı­rıl­ma­sı be­nim için sağ­lık­ta atı­lan çok doğ­ru bir adım­dır. Halk ara­sın­da sağ­lık ocak­la­rı pek önem­sen­mez. Da­ha doğ­ru­su hal­ka böy­le an­la­tıl­mış­tır yıl­lar­ca. Sağ­lık ocak­la­rı hal­kın gö­zün­de aşı yap­tı­rı­lan, pan­su­ma­na gi­di­len yer­ler­dir. Oy­sa ora­da­ki he­kim has­ta­nın bi­rin­ci ön­ce­lik der­di­ni din­ler. Şi­ka­ye­ti­ne gö­re has­ta­yı yet­ki­li ku­rum­la­ra doğ­ru ve sağ­lık­lı sevk eder. Sağ­lık ocak­la­rı bu açı­dan sağ­lı­ğın bi­rin­ci adı­mı­dır. Ai­le he­kim­li­ği­nin uy­gu­la­ma­ya so­ku­la­bi­le­ce­ği en mü­kem­mel ku­rum­lar­dır. 1986'lı 87'li yıl­lar­dı. Ma­ni­sa Gör­des'te he­kim­lik ya­pı­yor­dum. Za­ma­nın ANAP ik­ti­da­rın­da Ulaş­tır­ma Ba­ka­nı olan Prof. Dr. Ek­rem Pak­de­mir­li, be­ra­be­rin­de Hüs­nü Do­ğan, Meh­met Ke­çe­ci­ler, Ali Ta­lip Öz­de­mir ve bir­kaç Ma­ni­sa mil­let­ve­ki­li ile il­çe­mi­zi zi­ya­re­te gel­dik­le­rin­de ken­di­le­ri­ne sağ­lık ocak­la­rın­da ve­ri­len hiz­me­tin öne­min­den bah­set­miş ve ai­le he­kim­li­ği uy­gu­la­ma­sı­nın sağ­lık ocak­la­rı va­sı­ta­sıy­la bir an ön­ce baş­la­tıl­ma­sı ge­rek­ti­ği­ni söy­le­miş­tim. Çok mem­nun ol­muş­lar ve An­ka­ra'da dü­zen­le­ne­cek olan ge­niş ka­tı­lım­lı bir top­lan­tı­ya da­vet et­miş­ler­di. Top­lan­tı­da Ma­ni­sa eş­ra­fın­dan kim­ler yok­tu ki... De­mir­ci­li, Ak­hi­sar­lı, Sa­lih­li­li, Ala­şe­hir­li vb. ne ka­dar, es­naf, iş ada­mı, tüc­car, sa­na­yi­ci var­sa ora­day­dı. Söz dön­dü do­laş­tı sağ­lık ko­nu­su­na gel­di: -İlaç ku­tu­la­rı­nın üze­ri­ne her ye­ni zam­da sür­saj eti­ket ya­pış­tı­rı­lı­yor. Ba­zen üç hat­ta dört sür­saj ya­pı­şı­yor. Sa­yın Ba­ka­nım, bir ila­ca üç dört de­fa zam olur mu? Söz is­te­dim: -Sa­yın Ba­ka­nım, mü­sa­ade eder­se­niz bu ko­nu­da bir he­kim ola­rak açık­la­ma­da bu­lun­mak is­ti­yo­rum, de­dim. -Bu­yu­run. -Efen­dim, bu ku­rul­da ha­zır bu­lu­nan es­naf, tüc­car, iş ada­mı, çitf­çi kim var­sa hep­si­ne bir­den söy­lü­yo­rum. Eğer siz­ler sat­tı­ğı­nız de­mi­rin, çi­men­to­nun, zey­ti­nin vb. fi­ya­tı­nı zam yap­ma­dan es­ki fi­yat­tan sa­tar­sa­nız, ec­za­cı­lar da ilaç­la­rı­nı es­ki fi­yat­tan sat­sın. Ec­za­cı­lar ya­rı res­mi ku­rum ol­du­ğu için, fi­yat ar­tış­la­rı­nı eti­ket­le­ri­ne yan­sıt­mak zo­run­da. Ama af­fe­der­si­niz bir de­mir­ci­nin bir çi­men­to­cu­nun de­mi­ri­ni han­gi dö­nem­de ka­ça al­dı­ğı­nı kim­se­ye söy­le­me mec­bu­ri­ye­ti var mı? Yok. Do­la­yı­sıy­la, res­mi­yet se­be­biy­le göz önün­de olan ec­za­cı­la­ra yük­len­me­nin in­saf­lı ol­ma­ya­ca­ğı ka­na­atin­de­yim. O es­na­da de­nil­di ki "Sağ­lık oca­ğı he­kim­le­ri de bi­raz az ilaç ya­zı­ver­sin!" Ba­kan­dan izin is­te­yip o ko­nu­da da açık­la­ma­da bu­lun­dum. -Sa­yın Ba­ka­nım, ben Hal­ka­pı­nar Sağ­lık Oca­ğın­da da he­kim­lik yap­mış bi­ri­si­yim. Bu ko­nu­da da bir yan­lış ka­na­at var. Di­ye­lim ki bir has­ta sağ­lık oca­ğı­na de­ğil de ra­hat­sız­lı­ğı için doğ­ru­dan has­ta­ne­ye git­se, ör­ne­ğin or­to­pe­di bir iki ilaç, göz dok­to­ru bir iki ilaç, KBB bir iki ilaç, da­hi­li­ye bir iki ilaç der­ken bir de ba­kı­yor­su­nuz has­ta­nın evin­de se­kiz do­kuz ilaç olu­şu­yor. Biz sağ­lık oca­ğın­da has­ta­nın fark­lı uz­man­lık­lar­dan al­dı­ğı ve­ya ala­ca­ğı se­kiz ka­lem ila­cı be­şe in­di­re­bil­me­nin ça­ba­sı­nı gü­de­riz. Me­se­la ro­ma­tiz­ma ila­cı­nı iki dok­tor yaz­mış­sa bi­ri­si­ni yaz­ma­mış olu­ruz. On­la­rı uy­gun şe­kil­de ayar­la­ma­ya ça­lı­şı­rız. Ama bu dı­şa­rı­dan ba­kıl­dı­ğın­da "Uz­man­lar iki çe­şit yaz­mış iken, sağ­lık oca­ğı he­ki­mi beş çe­şit yaz­mış" gi­bi de­ğer­len­di­ri­li­yor. Do­la­yı­sıy­la her­han­gi bir uz­man dok­to­run iki ila­cıy­la Sağ­lık Oca­ğı he­ki­mi­nin dört ila­cı ara­sın­da­ki fark bun­dan kay­nak­lan­mak­ta­dır... Top­lan­tı son­ra­sı, Pak­de­mir­li'nin Özel Ka­lem Mü­dü­rü olan şa­hıs be­ni oda­sı­na ça­ğır­mış ve açık­la­ma­la­rım­dan do­la­yı teb­rik et­miş­ti. Ken­di eşi de ec­za­cı idi. Do­la­yı­sıy­la bu­gün hü­kü­me­tin ko­or­di­ne­li ola­rak sağ­lık ocak­la­rı­nı ön pla­na çı­kar­tan sis­te­me ge­çiş­le­ri­ni yü­rek­ten kut­lu­yo­rum. Sağ­lık­ta pi­ra­mit ye­ni­den ye­ri­ne otu­ru­yor. * Dr. İs­ma­il Ma­raş-İs­tan­bul Ya­zış­ma ad­re­si: Tür­ki­ye Ga­ze­te­si İh­las Med­ya Pla­za 29 Ekim Cad­de­si, 34197 Ye­ni­bos­na/İs­tan­bul Faks: (0212) 454 31 00