"Golç Paşa" Von der Goltza

Baron Von der Goltz, 1878'ten sonra ordunun şeklini değiştirmek amacıyla bir askerî heyetle İstanbul'a seyahat etti. Von der Goltz, askerî okullarda köklü reformlar yaptı. Osmanlı ordusunun Kurmay Başkan Yardımcılığına ve Mareşal rütbesine kadar yükseldi. Savaşın bitmesinden bir yıl önce, Von der Goltz, Türkiye'ye 1889 ve 1898'den sonra üçüncü kez bir seyahatte bulundu. Ordunun Von der Goltz tarafından yeniden yapılandırılmasıyla birlikte Osmanlılar, Krupp ve Mauser gibi Alman şirketlerine ilk kapsamlı silah siparişlerini verdiler. "Bize ders vermeye geliyor!" Von der Goltz, Almanya'nın ve Osmanlı Devleti'nin Doğu'daki nüfuzunu garantilemek için Bağdat tren yolunun inşa edilmesini de destekledi. Alman Bankası (Deutsche Bank) Krupp da tren raylarını gönderiyordu. Silah tedariki ve tren yolunun inşası, Alman ürünlerinin geniş bir yelpazesinin Osmanlı Devleti'ne ihracatı için bir yol açmıştı... Von der Goltz'un adı, harp yıllarında çok sık geçer... Mustafa Kemal, bir gün Alman Askerî Heyetinin Başkanı Mareşal Von der Goltz'un bir manevrayı yönetmek için Selânik'e geleceğini öğrendi ve onun için daha önceden bir manevra planı hazırlamaya karar verdi. Bu, yüksek rütbeli subayların hiç hoşuna gitmedi. "Mareşal buraya bizden ders almaya değil, bizlere ders vermeye geliyor" dediler. Mustafa Kemal askerlik sanatının büyük üstadının bilgisinden yararlanmak gerektiğini kabul ediyordu. Ama Türk Genelkurmayının da, kendi ülkesinin nasıl savunulacağı konusunda birtakım düşünceleri olduğunu, Maraşele göstermesi de aynı derecede önemliydi. Hem Mareşali plan hazırlamak zahmetinden kurtarmak da bir nezaket gereğiydi. Sonra, isterse planı beğenmeyip kendisininkini uygulayabilirdi. İngilizleri geri püskürttü... Mareşal Von der Goltz geldiğinde, Mustafa Kemal'in hazırladığı planı görünce bunu uygulamaya karar verdi. Çünkü kendisi, manevra için seçilen araziye yabancıydı, oysa Mustafa Kemal burasını, çok iyi tanıyordu. Von der Goltz, bütün manevra boyunca genç Türk subayını yanından ayırmayarak ona akıl danışmıştı... Von der Goltz 1916 yılında Kut-ül Amara'da İngilizleri geri püskürttü, daha sonra Bağdat'ta yüksek ateş (tifüs) sonucu hayatını kaybetti. Von der Goltz'un son sözleri şunlar oldu: "Beni Türk ve Alman bayrağıyla İstanbul'un Tarabya semtinde bulunan Alman Askerî Mezarlığı'na gömünüz!"