M. Ali Demirbaş

Sual: İşlerimizin bir kısmını Hanefi'ye, bir kısmını Maliki'ye, bir kısmını Şafii'ye, bir kısmını da Hanbeli'ye uyarak yapsak dört mezhebin dördüne de uymuş olmaz mıyız?

Sual: Bir kimsenin başına dert bela gelse, hastalansa, sabretmese de günahları affolur mu? CEVAP: Evet, günahları affolur. Musibetlere, elemlere, belalara sevab olmaz. Bunlara sabretmeye sevap verilir. Fakat, bunlara sabredilmese de, günahların affına sebep olurlar. (S. Ebediyye)

Ata sözü dinle, kalbi selim ol, Bil ki, kalbden kalbe yol var demişler. Öfkelenme hemen, biraz salim ol, Sert sirke küpüne zarar demişler.

Sual: Hadis-i şeriflerde, (Kalbinde zerre kadar kibir olan, Cennete giremez), (Söz taşıyan Cennete girmez), (Cimri Cennete giremez), (Gıybet eden Cehennemliktir), (Emanete riayet etmeyenin imanı yoktur), (Cömert Cennetliktir) deniyor. Kitaplardaki yazılarda da buna benzer ifadeler oluyor. Bunların bazı şartları yok mudur? CEVAP: Şartsız söylenen şeylerin mutlaka birkaç şartı bulunur.

Sual: Sahabelerin, Peygamberimize "Anam babam sana feda olsun" dediklerini okudum. Bu ne demektir? Niye kendileri feda olmuyor da ana babalarını feda ediyorlar? "Ya Resulallah, canım sana feda olsun, sana ve yoluna kurban olayım" dediklerini okudum. Böyle söylemek caiz mi?

Sual: Din kitaplarında, ateiste kâfir, Müslümana Cennetlik, Müslüman olmayanlara Cehennemlik deniyor. İnsanları ancak Tanrı yargılar, siz yargılayamazsınız. Sahabelerle Müslümanların Cennete ve gayri müslimlerin ise Cehenneme gideceğini nereden biliyorsunuz? Cennet Müslümanların tekelinde midir?

Sual: Tevazu göstermekle tevazu sahibi olmak farklı mıdır? İzzet-i nefsine düşkün olmak zararlı mıdır? CEVAP: Tevazu göstermek yapmacık ve gülünç olur. Züğürdün hava atmasına benzer. Tevazu sahibi olmak ise tabiidir. Nefse düşkün olmak çok zararlıdır. Çünkü nefsin her istediği kendi zararınadır. Nefsin isteklerine uymamak için çalışmak cihad olur. Peygamber efendimiz nefsle cihada büyük cihad adını vermiştir. Nefsin arzularından kaçıp dinimizin emrine uymaya çalışmalıyız. Üç hadis-i şerif meali şöyledir

Sual: Hasta bir kimsenin, sandalyede namaz kılması, niçin caiz değildir? CEVAP: Din kitaplarında deniyor ki: Ayakta duramayan veya zarar gören, başı dönen kimse, farzları da, secde ettiği yerde oturarak kılar.

Sual: İman nedir? CEVAP: İman, Muhammed aleyhisselamın Allahü teâlâ tarafından getirdiği emir ve yasakların tamamına beğenerek inanmak ve inandığını dil ile söylemek demektir. İman, Amentü'de altı esas olarak bildirilmiştir. Amentü şöyledir:

Sual: İnsanları idare etmek için günah işlemek caiz midir? CEVAP: Buna müdahene denir, caiz olmaz. Dinini ve dünyasını korumak için dünyalık vermeye ise, müdara denir. Herkese karşı tatlı dilli, güler yüzlü olmalıdır. Fakat müdahene etmemelidir. Yani hatır için, günah işlememelidir.

Sual: Hadis-i şeriflerde Kelime-i şehadeti getiren Müslüman olur deniyor. Bir kimse, inanmadan Kelime-i şehadet söylese veya inansa, ancak Amentü'deki esaslara inanmasa yine Müslüman mıdır?

Sual: Verilen hediyeyi geri istemek caiz midir? CEVAP: Hediyeyi alan zengin ise caizdir. Fakat mecbur kalmadıkça hediyeyi geri istememeli. Çünkü bir hadis-i şerif meali şöyledir:

Sual: "Kurban" kelimesini söylemeden adakta bulununca, her zaman kesilebiliyor da, "kurban" denilince niye bayramdan başka günde kesilmiyor? Bu koyunu Şaban ayında keseceğim diyenin Şaban ayında mı kesmesi gerekir?

Sual: Müslüman olduğunu söyleyen bir dönme, (Kurban kesmek bir hayvan katliamıdır, hayvancıklara ölüm acısı çektirilmektedir) diyor. Kurban kesmek âyet ve hadisle meşru kılınmış bir ibadet değil midir?

Sual: Bayramda neler yapmak gerekir? CEVAP: Bayramda erken kalkmak, gusletmek, misvak kullanmak, güzel koku sürünmek, yeni ve temiz elbise giymek, sevindiğini belli etmek sünnettir.

Sual: Arefe günü neler yapmak gerekir? CEVAP: Kıymetli geceye kendinden sonra gelen günün ismi verilir. Fakat Arefe ve Kurban Bayramının üç gecesi böyle değildir. Bu dört gece, bugünleri takip eden gecelerdir. Arefe, yalnız Zilhiccenin 9. günüdür. Başka güne, mesela Ramazan Bayramından önceki güne, Arefe denmez. Arefe günü yapılacak işlerden bazıları şunlardır:

Sual: Ramazan Bayramı gibi, Kurban Bayramının hilali de, dünyanın bir yerinden görülünce, her yerde görülmüş sayılmıyor mu? Bir de hilal görülmeden bir gün önce bayram edilse, kesilen kurbanlar sahih olmaz mı? CEVAP: İbni Âbidin hazretleri buyuruyor ki:

Sual: Kurban kesmenin önemi nedir? CEVAP: Kurban nisabına mâlik olan kimsenin kurban kesmesi vacibdir. Zaruretsiz kurban kesmemek günah olur. Kurban kesmesi vacib iken, içindekilerin kurban kesmediği ev, inleyerek, sahibine beddua edip, "Kurban kesmediğin gibi Cenab-ı Allah sana iyilik yapmayı nasip etmesin!" der. O ev, o yıl belalara düçâr kalır.

Sual: Bir evde, bütün aile bireyleri için kurban kesiliyor. Kurban kesilip eve geldikten sonra taksim edilmeden annemize herkes kurbanını hediye etse taksim işinden kurtulur muyuz? Taksimde göz kararı kâfi midir?

Sual: Kurbanını, hayır kurumuna hediye etmek isteyen kimse nasıl vekalet verir? CEVAP: Kurbanını, bir hayır kurumuna hediye etmek isteyen kimse, kurban parasını, bu işle vazifeli kimseye teslim ederken, (Allah rızası için bayram kurbanımı almaya aldırmaya, kesmeye ve dilediğine kestirmeye, etini ve derisini dilediğine vermeye seni umumi vekil ettim) demelidir.