Mustafa Selçuk

Bu ülke devletiyle, diplomasisiyle ne kadar kasılıp kalmış, farkında mısınız? Bazı cümleleri biteviye tekrar edip başka bazılarını da söylemekten imtina edince her şey hallolur sanılıyor.

Küresel kriz o kadar devasa etkiler meydana getirdi ki, serbest piyasa sisteminin sona erip ermediği bile tartışılır oldu.

Son günlerde en çok telaffuz edilen kelime barış... Kürt meselesinde operasyon ve ölüm yerine şimdi en çok duyulan kelime barış... Ekonomide de barış daha sık telaffuz ediliyor.

Başbakan zaman zaman, statükonun markajından sıyrılıp müesses nizamın ezberini bozan ve statüko muhiblerini zıplatan sözler sarf ediyor.

Global kriz ve sonrasının konuşulduğu Forum İstanbul toplantılarının mottosunu galiba SPK Başkanı Akgiray söyledi: Kontrol edilemeyen başarı ve para kazanma hırsı bazen çok tehlikeli sonuçlar doğurur. Başkan Vedat Akgiray lafı dolandırmadan mesajını veren bir bürokrat...

Forum İstanbul tarafından düzenlenen uluslararası toplantının ilk günü, kriz ve sonrası için herkesin ümit ve endişe arasında gidip geldiğini gösterdi. Devlet Bakanı Ali Babacan, Türkiye'nin düşük borç oranı ve bütçe açığı ile güçlü bankacılık sistemi sayesinde kriz bitiminde hızla büyüme sürecine gireceğini belirtirken "canlanma işaretleri var ama bunun kalıcı olup olmadığını anlamak için henüz erken" diyerek temkini de elden bırakmıyor mesela...

IMF gulgulesi dünden beri yeniden alevlendi. Moody's, M.Lynch -ve tabii koronun yerli üyeleri- yine aynı şarkıyı terennüm etmeye başladılar: IMF olmazsa Türkiye'nin hali harap! Bütçe performansı ve oluşacak açığın finansmanı konusunda zihinlerin bulanmaya başladığı da görülüyor. Ödemeler dengesinde problem görünmemekle birlikte, artan bütçe açığının iç veya dış borçla karşılanması ihtiyacı, tereddütleri artıran bir unsur... Küçülen bir ekonomi ve artan işsizlik de diğer endişe faktörleri...

Eskiden çocukları, olmayan bir kâğıtla, oyalama kağıdıyla kandırırlardı. Başbakan Erdoğan'ın, pehlivan tefrikasına dönen IMF süreciyle alakalı, iş adamlarına mealen "Eylül'de imzalanabilir" dediğini gazetelerde okuyunca aklıma ilk olarak bu oyalama kağıtları geldi.

Bu ülkenin kurucu ideolojisindeki müdahaleci ve tek tipleştirici karakter, yüzyılların imbiğinden süzülen geleneği, örfü, hayat tarzlarını çok deforme etti. Lakin, üzerinde yaşadığımız topraklardan birçok medeniyet, devlet, millet geçmiş ve her birinden geriye kalanlarla muazzam bir sosyal doku oluşmuş. Hayat tarzlarından mimariye, mutfaktan lisana kadar iç içe geçmiş, renkli ve ahenkli bir doku... İstanbul'da kozmopolit bir yoğunlukta hissedilen bu doku, eski ve küçük şehirlerde çok daha rafine ve orijinal haliyle karşınıza çıkabiliyor. Mesela Antakya... 2500 yıllık bir tarihin ürettiği kaotik ama çok derinlikli bir kültür... Aynı dağın eteklerinde üç dinin de kutsal mekanını yüzyıllar boyunca barındırabilmiş, binalarından yemeklerine kadar orijinal kelimesinin hakkını veren bir şehir Antakya...

Siyasetten elini hâlâ çekmeyen ve bana "ne olur hayatımdan çık ve bir daha da girme" duygusu yaşatan Demirel'in o müstesna! düşünce tarzının mottosu olmuş bir sözdür, dün dündür, bugün bugün...

Yeni SPK başkanının şaşırtıcı ve ezber bozucu üslubunu, tanıyanlar zaten söylüyordu. Prof. Akgiray'ın, Kurul içindeki söz ve eylemlerini bilmemiz mümkün değil ama, halka açık konuşma ve beyanları bu tespiti doğrular içerikte...

Aman ne mutluluk! Yurdum insanı, el kadar çocuklarının anaokulundan başlayarak yabancı dil öğrenmesini çok matah bir şey zannediyor. Zannettiği için de, birer ticari işletme olan özel okullar, müşteri çekmek amacıyla yabancı dil eğitimini abarttıkça abartıyorlar. Mesela bir okul, İngilizce üzerinden Almanca öğreteceğini vaat ediyor. İyi de bu çocuklar, sevinçlerini, heyecanlarını, hayallerini ifade edecekleri ana dillerini yeterince öğrenemeden başka dilleri öğrenseler ne olur ki ?

Kriz Türkiye'yi silkelemeye başladığından beri bankaları suçlayıp duruyoruz. Önce krizi abartarak piyasayı korkutmakla suçladık onları -ki bu suçlama kısmen haklı idi.

İMKB Başkanı Hüseyin Erkan gazetemizin konuğu idi. Borsanın sadece hisse senedi alınıp satılan bir yer olmaktan çok öte, bir ülkenin ticaretine, sanayisine kaynak üreten devasa bir mekanizma olduğunu, pragmatik örneklerle anlattı Başkan Erkan...Türkiye gibi sermaye fakiri bir ülke için borsa, iyi yönetildiği ve anlatıldığı takdirde mümbit bir kaynak... İMKB'yi ticaretin ve piyasanın içinden gelen ve bürokrat tavırlı olmayan bir başkanın yönetmesi, bu mümbit kaynağın işlemesi için de bir fırsat... İMKB Başkanı Hüseyin Erkan gazetemizin konuğu idi. Borsanın sadece hisse senedi alınıp satılan bir yer olmaktan çok öte, bir ülkenin ticaretine, sanayisine kaynak üreten devasa bir mekanizma olduğunu, pragmatik örneklerle anlattı Başkan Erkan...Türkiye gibi sermaye fakiri bir ülke için borsa, iyi yönetildiği ve anlatıldığı takdirde mümbit bir kaynak... İMKB'yi ticaretin ve piyasanın içinden gelen ve bürokrat tavırlı olmayan bir başkanın yönetmesi, bu mümbit kaynağın işlemesi için de bir fırsat...

Ne demek çağdaş? Bulunulan çağın şartlarına, anlayışına uygun olan... Peki bir doktrin mi çağdaşlık? İdeolojik kalıplarla tarif edilen bir kurallar manzumesi mi? Değişmez ilkeler, dogmalar mı? Tabii ki hayır... Çağdaş olmak pragmatizmi, intibak yeteneğini, uyumlaşmayı, değişime direnmemeyi gerektirir. Gelin görün ki bu ülkede çağdaşlık diye bir tabu dayatılmış burnumuza; çağ dışı bir jakobenizm, tepeden inmeci, buyurgan bir zihniyet çağdaş olmak adına insanların hayatını, düşüncesini, kıyafetini tanzim etmeye koyulmuş. Seksen yıldır bu toplum, onu çağdaşlaştırmaya(!) girişen seçkinci zümrenin tahakkümü altında...

Tamam, bu kriz öncekilerin hiçbirine benzemiyor; öncekilerden çok daha derin ve yapısal...

Yeni kabine hakkında derin siyasi analizler yapmak benim işim değil...Başbakan kabinedeki yeni görev dağılımını açıkladığında insiyaki olarak "şimdi oldu işte" dediğimi hatırlıyorum.

İstanbul yine gerim gerim gerildi. Niye? İşçi ve emek bayramı diye... Nasıl bir bayram ise, işçisi de kentlisi de mutsuz ve gergin... Yollar kapalı, esnaf tedirgin, şehir içinde bir yerlere ulaşmak zorunda olanlar ne yapacaklarını bilemez halde... Polis, jandarma teyakkuzda... Televizyonlar tam kadro canlı yayında... Yanlış anlamayın, "emek ve dayanışma gününü" kutluyoruz!

"IMF ile yeni anlaşma yapılacak mı?" Birkaç gün içinde bu sorunun "sene-i devriyesini idrak edeceğiz." Soru ise "hâlâ" geçerli ve ekonomik gündemin tepesinde...

Sermaye Piyasası Kurulu cuma günü önemli bir düzenleme yaptı. Piyasa profesyonellerinin dışında çok dikkat çekmeyen bu düzenleme, sermaye ve finansmanın "aslanın ağzında" olduğu küresel kriz ortamında birçok şirkete "ihtiyacı olan sermayeyi bulmanın" yolunu açıyor.