Demokrasilerin kaynaştırma özelliği
7 Eylül 2022 02:00 | Güncelleme :2 Ekim 2023 19:45
Demokrasi mükemmel bir sistem değil. Keza demokrasiler her problemin sihirli ve kesin çözümünü de elinde tutmuyor. Her siyasi sistem gibi demokrasi de akut ve kronik çeşitli problemlerle birlikte yaşıyor. Başka türlü olması eşyanın tabiatına aykırı. Bu gerçeğin kavranamaması toplumda demokrasi isteyenleri bir anlamda ütopik davranmaya itiyor. Kimisi de aynı şekilde nostaljik takılıyor; Türkiye’de AK Parti öncesinde mükemmel bir demokrasinin yaşadığına ve tek yapılması gerekenin o zamanlara geri dönmek olduğuna inanıyor.
Demokrasinin erdemlerinden biri, özellikle iktidar peşinde olan ve iktidara ulaşma şansı bulunan partileri toplumun hemen her kesimine hitap etmeye zorlaması. Bu sayede politikacılardaki ayrımcılık, en azından lisanda, azalıyor; farklı inançlardan insanlara ulaşma çabaları ortaya çıkıyor. Bu çerçevede Tayyip Erdoğan ile Kemal Kılıçdaroğlu karşılaştırması yapmak ilginç olabilir.
KK Alevi bir siyasi önder. Alevi kültürü içinde yetişmiş ve yaşamış. Aşina olduğu dinî ritüeller de hâliyle Alevi geleneğine uygun olanlar. Ancak, KK devamlı olarak Sünni dindar kitlelere mesajlar veriyor. Başörtülü kadınlara karşı yapılan yanlışlık ve haksızlıklarda partisinin hataları olduğunu açıklıyor. Zaman zaman, helalleşeme adı altında barışma çağrıları yapıyor. Cenaze namazına gidiyor ve ramazan ayında iftar açıyor. KK’nu bütün bunları yapmaya iten ana faktör, elbette, partisinin blok içinde de olsa iktidara gelme şansının Sünni kitleleri bir ölçüde ikna etmeye bağlı olduğunun bilincine varması. Bunda haksız sayılmaz. En iyi örnek 2019 İstanbul seçimlerinde görüldü. İlk seçimde İmamoğlu ile Yıldırım arasındaki 13 bin oy farkının 800 bine çıkmasına dindar muhafazakâr seçmenlerin İmamoğlu’na haksızlık yapıldığı kanaatine ulaşmasının büyük payı oldu...
RTE ise Sünni gelenek içinde doğmuş olan ve merkez sağın şimdiye kadar gördüğü en dindar siyasi lider. Namaz kılan, oruç tutan, İslam dininin diğer emirlerine de uymaya çalışan bir insan. Siyasi söyleminde de zaman zaman dinî kavram ve anlayışlar öne çıkıyor. O da Alevi kimliğinden ve geleneklerinden onun kadar haberdar değil. Buna rağmen Alevilere sıcak mesajlar vermeye çalışıyor. Cemevlerini ziyaret ediyor. Muharrem orucu iftarına katılıyor. Hazreti Ali’yi öven ve yücelten konuşmalar yapıyor. Daha önce de Alevi çalıştayları düzenletmişti. Bunu yapmasının ana sebebi dayandığı seçmen tabakalarını genişletmek ve özellikle yaklaşan seçimlerde elini rahatlatmak...
Benzer bir tavır, ideolojik olmayan, esas olarak iktidara demokratik usullerle gelmeye çalışan her partide tezahür ediyor. Böylece toplumda gerilimler azalıyor, partiler farklı özelliklere sahip kimseleri kendi saflarında birleştiriyor. Siyasi partilerin faydalarından biri bu. Ancak, dikkat çeken bir yanlışa işaret etmeden de geçemeyeceğim. KK’nun Sünni kitlelere yönelişiyle RTE’nin Alevi kitlelere yönelişi aynı tepkiyle karşılaşmıyor. Sünni tabanlarda KK’nun sözleri ve davranışları büyük ölçüde olağan karşılanıyor. Buna karşılık RTE’nin Alevi kitlelere yönelik adımları, bazı Alevilerin şiddetli eleştirisi ve amansız muhalefetiyle karşılaşıyor. Bu çerçevede tipik bir örnek, Alevi Dernekleri Federasyonu’nun Erdoğan’ı ağırlayan Hüseyin Gazi Cemevi idarecilerini kınaması ve ihraç etmek için harekete geçmesi. Gerekçe olarak kendilerine haber verilmemesini gösteriyorlar ama asıl rahatsızlık Erdoğan’ın cemevine davet edilmiş olması…
Her şeye rağmen, iyi ki demokrasimiz var. Toplumun değişik tabakaları bu sayede bir araya gelebiliyor ve karşılıklı etkileşime girebiliyor.