Sosyal Güvenlik Kurumu SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı ile diğer sigortalıların yanı sıra hak sahiplerine de dul ve yetim aylıkları da bağlamaktadır.
Dul ve yetim aylıkları genel olarak kadınların lehinde olacak şekilde tanzim edilmiştir. Buna göre sigortalının ölümü hâlinde kız çocuklarına evli olmamaları veya evli olmakla birlikte sonradan boşanması veya dul kalması şartlarıyla yetim aylığı bağlanmaktadır. Diğer yandan sigortalının dul kalan eşine de ölüm tarihinde Türk Medeni Kanunu'na uygun olarak evlilik ilişkisinin bulunması şartıyla aylık bağlanmaktadır.
Bağlanan bu maaşların devamlı alınmasında elbette herhangi bir sakınca bulunmamaktadır. Sakınca olan taraf sırf bu maaşları almak için sahte boşanma ve hileli yollara başvurmaktır. SGK, her sene sosyal güvenlik denetmenlerine yaptırdığı denetimlerle binlerce sahtecilik olayını tespit etmektedir. Bu yazımızda geçen yıl yapılan tespitler değerlendirilmiştir.
Sahte boşanma yaparak gerçekte boşanmayıp eşiyle fiilen birlikte yaşayan kadınları genellikle anneleri, kız kardeşleri, akrabaları ya da komşuları "Alo 170" hattından ya da dilekçe ile SGK’ya ihbar etmektedir. Yapılan ihbarların çoğu gerçek çıkmaktadır.
İhbar üzerine SGK denetmenleri soruşturma yapmaktadır.
SGK denetmenleri her yıl yapmakta oldukları denetimlerde çok sayıda hileli boşanma ve evlilik yapan kadınları tespit etmektedir.
Aşağıdaki tablodan görüleceği üzere, SGK’yı dolandırmak için sahte boşandığı iddia edilen kişilerle ilgili olarak sosyal güvenlik denetmenlerinin yapmış olduğu soruşturmalar neticelendi. Buna göre 2023 yılı sonu itibarıyla 2.979 kişi hakkında denetim yapılmışken geçen sene yapılan denetim sayısı ise 3 bini aştı.
Yapılan denetimler sonucunda 2023 yılı sonu itibarıyla 2.418 geçen sene ise 2.414 kişinin sahte boşanma yaptıkları tespit edilmiştir.
Sonuç itibarıyla iki senede 4.832 kişinin sahte boşanma yoluyla aldığı maaşlar derhâl kesilerek yaptırımlar tatbik edildi.
Sahte boşanmalarda kadınlar ölen anne ya da babalarından dolayı SGK’dan hem hak etmedikleri aylıkları almakta hem de genel sağlık sigortasından faydalanmaktadır. Ayrıca genel sağlık sigortası primi ödemekten de kurtulmaktadır.
Sosyal Güvenlik Kurumu, eşinden boşandığı hâlde, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığını tespit ettiği eşlerin bağlanmış olan aylıklarını kesmekte ve adlarına ödenmiş olan Genel Sağlık Sigortası yardım tutarları da dâhil faizi ile birlikte geri almaktadır.
SGK, yapmış olduğu belirtilen giderleri faiziyle birlikte almasının yanı sıra ayrıca sahtecilik suçundan ilgililer hakkında Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunmaktadır. Eşlerin de boşandığını beyan ettikleri hâlde birlikte yaşadıklarının tespitinde, Sosyal Güvenlik Kurumu Sosyal Güvenlik Denetmenleri tarafından çevre soruşturması ve mahallinde araştırmalar yapılmaktadır.
Denetmenler tarafından sonuçta düzenlenen değerlendirme ve tespit raporu ile mahallinden sorumlu kolluk kuvvetleri ve savcılık soruşturması neticesinde düzenlenen belgeler esas alınarak ilgililer hakkında işlem tesis edilmektedir.
Sigortalının dul eşi evlendiğinde, bağlanmış bulunan ölüm aylığı evlenme tarihini takip eden dönem başından itibaren kesilmektedir. Aylığın kesilmesine sebep olan evlenmenin, ölüm veya boşanma sebebiyle son bulması hâlinde, kesilmiş bulunan aylık, eşin talebi üzerine yeniden bağlanmaktadır. Sonradan evlendiği eşinin ölümü sebebiyle, ikinci eşinden de ölüm aylığına hak kazanan dul eşe, bu aylıklardan tercih ettiği aylığı bağlanmaktadır.
Öte yandan yetim aylıklarının bağlanması ve devamı için, kız çocuklarının yaşları ne olursa olsun evli olmaması, evli olmakla birlikte sonradan boşanması veya dul kalması şartları aranmaktadır.
Kız çocukların hak sahibi olma şartları içerisinde belli yaşlara kadar öğrenci olma şartları aranmaz. Eşinden boşandığı hâlde, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı tespit edilen kız çocuklarının ölüm aylıkları kesilmektedir.
İsa Karakaş'ın önceki yazıları...
yetim maaşı almak için eşinden boşanıp beraber yaşayanların maaşı kesiliyor çok haklı bir olay, ancak eşi ölüp dul kalanın kocasının maaşını alıp,resmi nikah yapmayıp dini nikah ile evlenenlerin dul maaşı almalarını ne yapacaksınız? buna bir çare bulun...
Bu Koca sorunu çözmek çok ama çok basittir. Hakim boşanma esnasında 3 defa da boş ol dedirtecek. Bu tür sorunlar kökünden halledilir... Saygılarımla....