Emekli olmak için yaş şartını çoktan yerine getirmiş ancak yeterli primi olmayan okurlarımız toplu para alarak nasıl maaş alabiliriz şeklinde çok sayıda sual yöneltmektedir.
Bu sorulara cevaben SGK’nın sadece emekli maaşı ödemediği aynı zamanda belirli şartların varlığı hâlinde toptan ödeme de yapmasının mümkün olduğunu söyleyebiliriz. Diğer yandan hiç primi olmayanların da belirli bir yaşa gelmesi hâlinde devletten karşılıksız maaş alması söz konusudur.
SGK Yaşlılık Toptan Ödemesi, SSK ve Bağ-Kur kapsamında sigortalı olanlardan;
Çalıştığı işten ayrılan,
SGK tarafından öngörülen yaş şartını doldurduğu hâlde malullük ve yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanamayan,
Sigortalılara yapılmaktadır.
Yaşlılık toptan ödemesi almak isteyen SSK sigortalılarının çalıştığı işten ayrıldıktan sonra örneği SGK tarafından hazırlanan tahsis talep ve beyan taahhüt belgesi ile bulundukları ildeki SGK İl/Merkez müdürlüklerine başvurması gerekmektedir.
Sosyal Güvenlik Kurumu yaşlılık toptan ödemesinin tutarı ise sigortalı;
SSK kapsamında ise kendisinin ve iş verenlerinin,
Bağ-Kur kapsamında ise kendisinin ödediği malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları (%20) primlerinin her yıla ait tutarının;
Toptan ödemeye esas hizmet sürelerinin SGK Kanununun yürürlük tarihinden önce ve sonra (2008/Ekim öncesi ve sonrası) olmasına göre güncellenip hesaplanarak, SGK Kanununun yürürlüğe girdiği tarih ile toptan ödemenin yapılmasına ilişkin yazılı istek tarihine kadar geçen yıllar için her yılın güncelleme katsayısı ile çarpılarak bulunan tutarlar üzerinden yapılmaktadır.
Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan emeklilik için uzun yıllar her ay prim ödeyerek öngörülen yaş şartını doldurmuş olmak gerekmektedir.
Ancak hiç sigortası olmayan ya da yeterli sigorta primi olmayan yaşlı vatandaşlarımıza da devlet, primsiz, karşılıksız maaş bağlamaktadır.
Devlet bu ay içinde 3,5 milyar lira yaşlı aylığını şartları tutan vatandaşlara hiçbir prim şartı olmadan dağıttı.
2025 dönemi için bu maaş kişi başı 4.664,18 TL tutarındadır. Ancak bu maaş sabit olmayıp her memur maaş artışlarında bu maaş da artırılmaktadır.
Dolaysız primleriniz emekli olmanıza yetmiyorsa bu primlerinizi açıkladığımız şekilde SGK’dan toplu para olarak çekebilirsiniz. Aynı zamanda şartlarınız tutuyorsa aşağıda izah edeceğimiz şekilde devletten karşılıksız her ay maaş alabilirsiniz.
Keza Türk vatandaşı olup Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan emekliliği bulunmayan 65 yaş ve üstü muhtaç yaşlı vatandaşlara devlet Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfından maaş bağlamaktadır. Bu maaş için ikametgâhın bulunduğu Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı Başkanlığı’na başvurmak gerekmektedir.
65 yaş maaşından faydalanmak için diğer bir şart “muhtaç” hâlde bulunmaktır. Vakıf, muhtaçlık değerlendirmesi; yaşlının kendisi ve eşinin gelir, servet ve harcamaları ile birlikte nafaka yükümlülüğü dikkate alarak yapılmaktır.
Hanedeki diğer bireyler tarafından alınan 2022 sayılı Kanun kapsamındaki yaşlı ve engelli aylıkları, 2022 sayılı Kanun kapsamındaki yaşlı ve engelli aylıklarına ilişkin yapılan muhtaçlık hesaplanmasında gelire dâhil edilmemektedir.
Evde bakım parası alanlar da 65 yaş aylığı başvurusunda bulunabilir. Evde bakım parası almak bu aylığı almaya engel teşkil etmemektedir.
2022 sayılı Kanun kapsamındaki aylıkları alan haneye periyodik olarak yılda en az bir kez sosyal inceleme yapılmakta olduğunu belirtelim. Bu bağlamda muhtaçlık aylığı kriterlerinin değişmesi ya da kişinin muhtaçlık kriteri üzerinde maaş aldığı tespit edilirse aylık kesilmektedir.
İsa Karakaş'ın önceki yazıları...
