Yemek bedelinde yeni SGK uygulamaları

Yeni asgari ücret, 1 Ocak 2025 tarihinden %30 oranında güncellenmiştir. Brüt 26.005,50 TL, Net: 22.104,67 TL olarak belirlenmiştir. Yeni asgari ücretle birlikte birçok SGK parametresi de değişmiştir. Bu parametrelerden biri de SGK’nın işveren tarafından sigortalılarına yaptığı yemek bedelinden alınacak ve alınmayacak sigorta primlerinin matrahını belirlemek teşkil etmektedir.

 

Yemek bedelleri ile ilgili diğer bir gelişme ise Danıştay 10. Dairesinin Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği ile 2022/22 sayılı "Yemek Bedeli" konulu Genelgede yaptığı iptallere binaen SGK yeni düzenlemeler yapmıştır. Bu kapsamda 01/01/2025 tarihinden itibaren SGK’nın yeni yemek bedeli uygulaması izah edilmiştir.

 

 

YEMEK BEDELİ İSTİSNA TUTARI

 

 

SGK Yönetim Kurulu 01/01/ 2025 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yemek bedelinin prime esas kazançtan istisna edilecek günlük tutarı 158,00 TL olarak belirlemiştir. Bu durumda, belirtilen tarihinden itibaren (2025 yılı Ocak ayına ilişkin APH belgesinden/MPH beyannamesinden itibaren) yemek bedeli adı altında yapılan ödemelerden prime esas kazanca dahil edilecek tutar; Günlük İstisna Tutarı=158,00 TL’yi aşmayacaktır.

 

Ay İçinde Fiilen Çalışılan Gün Sayısı x 158,00 TL (Günlük İstisna Tutarı)=Aylık İstisna Tutarı, Ödenen Yemek Bedeli-İstisna Tutarı=Prime Esas Kazanca Dahil Edilecek Yemek Bedeli, Formülüyle hesaplanacaktır.

 

 

İŞ YERİNDE YEMEK VERİLMESİ

 

 

İşverenlerce iş yerinde veya müştemilatında kendi imkânlarıyla yemek verilmesi amacıyla işverenler tarafından sigortalılara sağlanan bu menfaat sigorta primine esas kazanca dahil edilmeyecektir.

 

Yemeğin iş yerinde veya iş yeri dışında yapıldığına bakılmaksızın işverenlerin üçüncü şahıslarla anlaşarak yemek hizmetini kendi iş yerinde veya müştemilatında sunması hâlinde üçüncü şahıslara fatura karşılığı yapılan ödemeler de prime esas kazanca dâhil edilmeyecektir.

 

 

NAKDEN YAPILAN YEMEK ÖDEMELERİ

 

 

İşverenlerce sigortalılara yemek verilmek suretiyle sağlanan menfaatin üçüncü kişilere ait restoran ve bunun gibi yerlerde sağlanması hâlinde ödenen yemek bedelinin tamamı sigortalıların prime esas kazancına dâhil edilmeyecektir.

 

İşverenlerce sigortalılara yemek bedeli adı altında nakden yapılan ödemelerin günlük 158,00 TL’lik tutarı prime esas kazanca dâhil edilmeyecektir.

 

Örneğin Sigortalı Durmuş Beye 2025/Ocak ayında 6.000 TL tutarında yemek bedeli ödenmiştir. Sigortalının ilgili ayda 22 gün fiilen çalıştığı göz önüne alındığında yemek bedeli adı altında yapılan ödemelerden prime esas kazanca dâhil edilecek tutar;

• Günlük İstisna Tutarı=158,00 TL’dir.

• 158,00 TL x 22 Gün=3.476,00 TL (Aylık İstisna Tutarı)

• 6.000,00 TL-3.476,00 TL=2.524,00 TL (Prime Esas Kazanca Dâhil Edilecek Yemek Bedeli) Olarak hesaplanacaktır

Aynı iş yerinde çalışan bazı sigortalılara iş yerinde veya müştemilatında yemek verilmesi ve bazı sigortalılara da nakden ödeme yapılması hâlinde, nakden ödeme yapılan sigortalılara yemek bedeli adı altında yapılan ödemelerin günlük 158,00 TL’lik tutarı prime esas kazanca dâhil edilmeyecektir.

 

 

YEMEK KUPONU, YEMEK KARTI, YEMEK ÇEKİ

 

 

Danıştay 10. Dairesinin kararında “Yemek yardımının ayni ya da nakdi olarak tespitinde işçi-işveren ilişkisinin esas alınması gerektiği, bir başka ifadeyle işverenin yemek yardımını işçiye fiilen “yemek vermek” şeklinde sunması hâlinde, yemeğin iş yeri ve müştemilatı içinde ya da dışında verilmesi fark etmeksizin yardımın “ayni yardım” kapsamında değerlendirilmesi gerektiği, işverenin söz konusu yemek bedelini 3. kişilere nakden ödemesinin de bu durumu değiştirmeyeceği, zira 3. kişilere yapılan ödemenin işçi tarafından başka amaçlarla kullanmasının mümkün olmadığı, bu nedenle işçinin işverene sunduğu emeğin karşılığı olan ücret ya da sair yan ödemeler kapsamında değerlendirilemeyeceği, aynı şekilde işverenin yemek yardımını işçiye yalnızca yemek bedelini ödemede kullanılmak üzere “yemek kartı/çeki/kuponu gibi araçlarla ödemesi” hâlinde de, işçinin söz konusu ödeme aracını nakit ya da nakit yerine geçecek şekilde başka amaçlarla kullanmasının mümkün olmaması nedeniyle ayni yardımın söz konusu olacağı, bununla birlikte işverenin yemek yardımını işçiye “nakit ya da yemek bedeli ödeme dışında da kullanılabilecek yemek kartı/çeki/kuponu gibi araçlarla ödemesi” hâlinde ayni yardımdan bahsedilemeyeceği ve bu hâlde yapılan nakdî ödemenin yalnızca davalı Kurumca tutarları yıllar itibarıyla belirlenecek kısmının prime esas kazanca tabi tutulmayacağı, bu tutarı aşan kısmının sigorta primine tabi olduğu sonucuna varılmaktadır” değerlendirmesinde bulunulmuştur.

 

Buna göre yemek kartı/çeki/kuponunun yemek bedeli ödemesi dışında nakit ya da nakit yerine geçecek şekilde başka amaçlarla kullanılma imkânı olmaması hâlinde, yemek kartı/çeki/kuponuna yüklenen tutar prime esas kazanca dâhil edilmeyecektir.

 

Örneğin: İşveren (A)’nın çalıştırdığı sigortalılara 5.000 TL tutarında yemek kartı vermesi ve söz konusu kartın yemek bedeli ödemesi dışında nakit ya da nakit yerine geçecek şekilde başka amaçlarla kullanılma imkânı olmaması hâlinde, yemek kartına yüklenen 5.000 TL’lik tutar prime esas kazanca dâhil edilmeyecektir.

 

Ancak yemek kartı/çeki/kuponunun yemek bedeli ödemesi dışında nakit ya da nakit yerine geçecek şekilde başka amaçlarla kullanılma imkânı olması hâlinde, günlük 158,00 TL’lik tutar prime esas kazanca tabi tutulmayacak ancak bu tutarı aşan kısım sigorta primine tâbi olacaktır.

 

Örneğin: İş yeri sigortalısı Durmuş Beye 2025/Ocak ayında 8.000 TL tutarında yemek kartı verilmiştir. Sigortalının ilgili ayda 22 gün fiilen çalıştığı ve verilen kartın yemek yenilmesi haricinde nakit ya da nakit yerine geçecek şekilde başka amaçlarla kullanılma imkânı olması hâlinde yemek kartına yüklenen

• 8.000 TL’den prime esas kazanca dâhil edilecek tutar;

• Günlük İstisna Tutarı=158,00 TL

• 158,00 TL x 22 Gün=3.476,00 TL (Aylık İstisna Tutarı)

• 8.000,00 TL-3.476,00 TL=4.524,00 TL (Prime Esas Kazanca Dâhil Edilecek Yemek Bedeli) Olarak hesaplanacaktır.

 

 

İsa Karakaş'ın önceki yazıları...