Mehmet Oruç

Hz. Ebû Bekir halîfe iken, Ebû Ubeyde'yi kumandan tayin etti. Humus, Şam, Ürdün ve Filistin'i fethetmek ve oradaki insanların da İslamiyetle şereflenmeleri için gönderdi. Hz. Ebû Ubeyde, Bizanslıların, Suriye'yi kurtarmak için topladıkları büyük bir Haçlı ordusunu Yermük'te karşıladı. Halîfe Hz. Ebû Bekir, Ebû Ubeyde'ye yardım için Hz. Hâlid bin Velid'i gönderdi.

Resûlullah efendimiz, hicretin onuncu yılının Rebî'ul-evvel ayının 12'sinde, Pazartesi günü öğleden önce vefât edince, Eshâb-ı kirâm, pek çok üzülüp gözyaşı döktü. Çoğunun dili tutulup, bir müddet konuşamadı.

İslamiyetten önce Kureyş'te okuma yazma bilenlerin sayısı çok azdı. Araplar arasındaki nâdir okuma-yazma bilenlerden biri de Ebû Ubeyde bin Cerrâh'tır. Ebû Ubeyde ve arkadaşları Osman bin Maz'ûn, Ubeyde bin Hâris, Abdurrahman bin Avf, Ebû Seleme, Hz. Ebû Bekir'in vâsıtasıyla, Resûlullahın huzûrunda Müslüman oldular.

Selmân-ı Fârisî hazretleri, bir gün yanında misâfiri olduğu halde Medayin'den çıkıp bir yere gidiyorlardı. Yolda karınları acıktı. Yiyecek bir şeyleri de yoktu.

Selmân-ı Fârisî hazretlerinin bazı hikmetli sözleri: "Namaz bir ölçektir. Kim dolu dolu ölçer, onu hakkıyla kılarsa, büyük ecir ve mükâfata kavuşur. Kim ki, eksik ölçerse (adabına uygun kılmazsa) Allahü teâlânın buyurduğu Veyl'i (Cehennemi) hatırlasın!"

Selmân-ı Fârisî hazretlerinin bazı hikmetli sözleri: "Şaşılır şu kimseye ki, dünyâya hırsla sarılır, ama ölüm onu aramaktadır. Unutmuş ama unutulmuş değildir.

Selmân-ı Fârisî hazretleri, Hz. Ömer zamanında Medayin Vâlisi iken yanında sadece iki parçadan müteşekkil bir hırka vardı. Hırkasının bir parçasını namazlık olarak serer namaz kılar, diğer parçasını da giyerdi.

Kalbinde zerre kadar Allah ve Resûlullah aşkından başka bir şey bulunmayan Selmân-ı Fârisî hazretleri, kendisine gelen bütün dünyâ malını Allah rızası için dağıtırdı. Elinde mal bulundurmazdı. Kinde Kabilesinden bir hanım ile evlenmişti. Evlendiği kadının evine girdiği zaman duvarlarına süs eşyalarının asılmış olduğunu gördü. Zinetli örtülerin Kâ'be-i Muazzamaya yakışacağını söyledi ve eve girmedi.

Selmân-ı Fârisî hazretleri Müslüman olup, kölelikten kurtulduktan sonra, geçimini çalışarak temin etmeye başladı. Kazancının çoğunu fakîrlere sadaka olarak dağıtırdı. Resûlullah'ın hep yakınında bulunurdu, bazı geceler huzûrunda bulunarak baş başa saatlerce sohbetinde kalırdı. Eshâb-ı kiram tarafından da çok sevilip hürmet görürdü. Selmân-ı Fârisî dünyaya hiç rağbet etmezdi.

Eshâb-ı kirâmın büyüklerinden olan Selmân-ı Fârisî hazretleri, gâyet az yerdi. Bir sofrada kendisine çok yemesi için ısrar edilince, Peygamber aleyhisselâmın kendisine, "İnsanların âhirette çok açlık çekecek olanları, dünyada doyuncaya kadar yemek yiyenlerdir" buyurduğunu söylerdi.

Hazreti Ebû Bekir devrinde Medîne'den ve onun sohbetinden bir an ayrılmayan Hz. Selmân, Hz. Ömer zamanında İran'ın fethine katıldı. İslâm ordusunun büyük zaferlere kavuştuğu bu seferlerde, Selmân-ı Fârisî'nin çok büyük hizmetleri olmuştur. İranlılar hakkında büyük malûmat sâhibi idi. Çünkü kendisi İranlıydı.

Resulullah efendinizin himmetiyle kölelikten kurtulan Selmân-ı Fârisî hazretleri, Ehl-i soffa arasına katıldı. Efendimizin yanından ayrılmaz oldu. Ehli Beytten sayıldı. Uzak diyarlardan geldiği için, Eshâb-ı kirâmdan biriyle kardeşlik kurması emir buyurulunca, Hz. Ebüdderdâ ile de kardeş oldu. Hendek Savaşından itibaren bütün gazâlara katıldı.

"Aileyi ayakta tutacak temel unsur kadındır. Kendi doğal rollerini bırakıp erkeklerle rekabete girişen kadınlar, hiçbir alanda tam başarı sağlayamıyor. Ayrıca, doğalarına aykırı hareket etmeleri sebebiyle de kadınlar hep huzursuz ve mutsuzlar..."

Selmân-ı Fârisî hazretleri, Müslüman olduktan sonra Resûlullah efendimize, uzun yıllardan beri başından geçen hâdiseleri bir bir anlattı. Resulullah efendimiz hâline taaccüb edip, bunu Eshâb-ı kirâma da anlatmasını emir buyurdu. Eshâb-ı kirâm toplandı, o da, başından geçenleri bir bir anlattı.

Selmân-ı Fârisî hazretleri, Müslüman olma macerasını anlatmaya şöyle devam etti: Köle olarak Medîne'ye gidince, sanki bu beldeyi önceden görmüş gibi hissettim. Hemen bu şehre ısındım. Artık günlerim Medîne'de geçiyor, beni satın alan Yahûdînin bağında, bahçesinde çalışıp, ona hizmetçilik yapıyordum. Bir taraftan da asıl maksadıma kavuşma arzusuyla bekliyordum.

Selmân-ı Fârisî hazretleri, Müslüman olma macerasını anlatmaya şöyle devam etti:

Selmân-ı Fârisî hazretleri, Müslüman olma macerasını anlatmaya şöyle devam etti: Babam beni, "Bizim dinimiz batıldır" dediğim için, elimi, ayağımı bağlamış ve eve hapsetmişti. Ben daha önce kilisedeki Hristiyan rahiplere; bu dînin aslının nerede olduğunu sormuştum. Onlar da Şam'da olduğunu söylemişlerdi. Ben evde hapis iken, devamlı Şam'a gidecek olan kervanı bekledim.

Selmân-ı Fârisî hazretleri, eshâb-ı kirâmın meşhurlarından ve büyüklerinden biridir. İslamiyeti tanıması ve kabul etmesi çok uzun ve çok maceralı olmuştur. Bunu kendisi şöyle anlatır: Ben İran'ın, İsfehan şehrinin Cey köyündenim. Babam köyün en zengini olup, arazimiz ve malımız çoktu. Babamın tek çocuğu idim. Beni herkesten çok severdi. Bunun için benim üzerime titrerdi. Evden çıkmama izin vermezdi.

Abdullah bin Hanzala hazretleri, Eshâb-ı kirâmdan, şehâdeti ile meşhûrdur. Babası Hanzala da, Uhud vak'ası gecesi evlenmiş, ertesi gün Uhud'da şehîd olmuştur. Hz. Abdullah, Peygamber efendimizin vefâtında yedi yaşında idi ve Peygamberimizi görüp, gönüllere şifâ olan sohbetine kavuşmuştur.

Hazreti Abdullah, Peygamber efendimiz ile babası Hz. Ebu Bekir Mekke'den Medîne'ye hicretlerinde, Sevr Mağarasına geldiklerinde, habercilik vazifesini yapmıştı.